Carboon: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
MerlIwBot (overleg | bijdragen)
k Robot: toegevoegd: bjn:Karbon (pariuda)
Ed Stevenhagen (overleg | bijdragen)
k →‎Gesteenten uit het Carboon: In Nederland Heimansgroeve, Kwartsietgroeve
Regel 32:
 
De steenkoollagen uit het Boven-Carboon komen zowel in Europa als Noord-Amerika voor in zogenaamde [[cyclotheem|cyclothemen]], [[kringloop|cyclische]] afwisselingen in sedimenten, die veroorzaakt werden door schommelingen van het zeeniveau. Een cyclotheem begint bij lagen die afgezet zijn tijdens een lage zeespiegel, continentale sedimenten waaronder ook steenkool. Daaroverheen liggen tijdens een [[transgressie]] gevormde steeds dieper mariene afzettingen, tot de hoogste stand van het water bereikt wordt en de [[sedimentaire facies|facies]] weer ondieper wordt. Bovenaan liggen tenslotte weer landafzettingen, daar begint de volgende cyclotheem. Vanwege de grote regelmatigheid vermoedt men dat de schommeling van het zeeniveau lag aan het cyclisch aangroeien en afsmelten van de gletsjers op Gondwana, waar waarschijnlijk [[Milanković-parameters|Milanković-cycli]] achter zitten. De situatie in het Carboon was daarom te vergelijken met de [[Kwartair]]e ijstijd. Het verschil was dat in het Carboon het zeeniveau gemiddeld hoger lag waardoor een kleine zeespiegelverandering een grote verschuiving van de kustlijn tot gevolg had. In het Kwartair daalt de zeespiegel in de koudere periodes ([[glaciaal (tijdvak)|glacialen]]) langs de steile [[continentale helling]] en verschuift de kustlijn niet zo ver. Daarom zijn in het Kwartair geen cyclothemen gevormd.<ref>Stanley 1999, p. 426-427</ref>
 
Het Carboongesteente is het oudste gesteente dat in Nederland aan de oppervlakte komt en is alleen ontsloten in het Geuldal ten zuiden van Epen, in onder meer de Heimansgroeve en de Kwartsietgroeve.
 
== Leven ==