Max Euwe: verschil tussen versies

'''Machgielis (Max) Euwe''' ([[Amsterdam (hoofdbetekenis)|Amsterdam]], [[20 mei]] [[1901]] – aldaar, [[26 november]] [[1981]]) was een Nederlandse [[schaker]] en [[wiskunde]]leraar. Hij was [[Wereldkampioenschap schaken|wereldkampioen]] van 1935 tot 1937. Van ongeveer 1920 tot in de [[1950-1959|jaren vijftig]] was hij de sterkste Nederlandse schaker.

Euwe wordt door sommigen gezien als de zwakste wereldkampioen,{{feit||2011|04|05}} omdat hij de wedstrijd om het wereldkampioenschap tegen [[Aleksandr Aljechin]] nipt won met een halvehalf punt verschil, 2 jaar later al de titel terug moest geven na een zware nederlaag, en in het toernooi van 1948 als laatste eindigde. Anderen, zoals [[Hans Ree]],<ref>{{Voetnoot web

Wat Euwe onderscheidde van de meeste topschakers was dat hij amateur bleef. Euwe studeerde in Amsterdam wiskunde vanaf 1918. In november [[1923]] haalde Euwehij zijn doctoraal in de [[wiskunde]] ([[cum laude]]). Hij werd wiskundeleraar. Aanvankelijk was Euwe waarnemer, daarna was hij gedurende twee jaar in [[Rotterdam (hoofdbetekenis)|Rotterdam]] wiskundeleraar aan een [[Hogereburgerschool|HBS]], en vervolgens wiskundeleraar aan het Gemeentelijk Meisjeslyceum in Amsterdam. In 1926 promoveerde hij bij prof. R.W. Weitzenböck,<ref name=inghist.nl>{{Voetnoot web

De beroemdste partij uit deze tweekamp is de 26e, die bekend staatbekendstaat als de [[Schaakpartij - Parel van Zandvoort|Parel van Zandvoort]].

Euwe eindigde als tweede in het eerste grote toernooi dat na de Tweede Wereldoorlog werd gehouden, het [[Howard Staunton|Stauntontoernooi]] in Groningen in 1946. Aangemoedigd door dit succes werd hij een aantal jaren vanaf 1947 profschaker, in dienst van de [[Koninklijke Nederlandse Schaakbond|KNSB]]. De bedoeling was dat hij zich zo beter kon voorbereiden en meer kans zou maken om de wereldtitel terug te veroveren. Dit werd geen succes en Euwe'sEuwes deelname aan het toernooi om het wereldkampioenschap in 1948 werd een fiasco. Met 4 uit 20 eindigde hij afgetekend laatste. In 1949 keerde hij terug voor de klas en werd weer amateurschaker. In 1953 vond zijn laatste optreden in een groot toernooi plaats. In het [[kandidatentoernooi]] van 1953 werd hij met 11½ uit 28 voorlaatste. In 1957 versloeg hij nog in een tweekamp de veertienjarige [[Bobby Fischer]] met 1½-½.

[[Bestand:Max Euwebeeld.jpg|right|200px|thumb|Standbeeld Max Euwe]]Euwe stond bekend als een schaker met een grote en gedegen openingskennis. Hij heeft vele schaakboeken geschreven, waaronder een serie over de opening, de serie ''Praktische Schaaklessen'' en het boek ''Oordeel en Plan''. Deze boeken zijn op grote schaal vertaald. Misschien wel het bekendste boek bij leken is echter ''Oom Jan leert zijn neefje schaken'', dat voor zeer velen de eerste kennismaking met het spel is geweest. Daarnaast schreef hij schaakrubrieken. Het kwam tijdens competitiewedstrijden regelmatig voor dat Euwe, door de relatief slechtezwakke tegenstand, zijn overtollige bedenktijd gebruikte om tijdens de partij zijn stukjes te schrijven. Dit had natuurlijk, of hij nu wilde of niet, een psychologisch effect op zijn tegenstanders.