Decretalen: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
nog enige links gerepareerd |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 4:
concilies]] en [[synode|synodes]] als bron van kerkelijk recht ook uitspraken op naam van pausen. Eén van de vroegste omvangrijke verzameling decretalen, de [[Pseudo-isidorische decretalen]], is een [[vervalsing]] die een enorme verspreiding en invloed had.
In de twaalfde eeuw legden [[bisschop|bisschoppen]] de geschillen waarover zij uitspraak moesten doen, steeds meer voor aan de [[paus]]. De paus stelde in zo'n geval een gedelegeerd [[rechter]] aan, een ''iudex delegatus'', meestal een andere [[bisschop]]. Dit kon zowel een bisschop uit hetzelfde land zijn als een bisschop uit een andere hoek van Europa. Niet alleen bisschoppen uit Frankrijk en Italië, maar ook uit het [[Heilige Roomse Rijk]] en Engeland maakten van dit rechtsmiddel gebruik. Onder [[Paus Alexander III|Alexander III]] kwam de stroom aan decretalen goed op gang. De canonisten, de geleerden die het canonieke recht bestudeerden en onderwezen, legden verzamelingen aan van decretalen om zodoende op de hoogte te blijven van de rechtsontwikkeling. De ''Collectio Francofortana'' (tussen 1180 en 1185) was de eerste min of meer systematische decretalenverzameling. In het voetspoor hiervan ontstond er een reeks verzamelingen, de ''Quinque Compilationes''. De canonist Tancredus vervaardigde in opdracht van paus [[Paus Honorius III|Honorius III]] de eerste officiële ''compilatio'', de ''Compilatio quinta'' (1226), die in vijf boeken was geordend.
Na de ''Compilatio quinta'' die als eerste verzameling officieel werd gepubliceerd, gaf paus [[Paus Gregorius IX|Gregorius IX]] aan de canonist [[Raymundus van Peñafort]] de opdracht om systematisch alle relevante decretalen te verzamelen, tegenstrijdigheden eruit te verwijderen en overbodige gedeelten te schrappen. Het resultaat deed hij in 1234 afkondigen als de ''Decretales Gregorii IX'', ook ''Liber Extra'' genoemd. Dit kerkelijk wetboek met bijna tweeduizend decretalen verdeeld over vijf boeken, zette tevens alle niet erin opgenomen eerdere decretalen buiten werking. [[Paus Bonifatius VIII|Bonifatius VIII]] liet in 1298 de ''Liber Sextus'' het licht zien; drie gerenommeerde canonisten verzorgden de redactie ervan. Nadien verschenen in de veertiende eeuw nog de ''Constitutiones Clementinae'' of Clementinen (1317) en de ''Extravagantes Johannis XXII'' (1325-1327) en enige nog kleinere verzamelingen.
| |||