Oratorium: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
ook wel seculier, zie verderop in artikel |
taal |
||
Regel 6:
In 1551 stichtte de priester [[Filippus Neri|San Filippo Neri]] te Rome een vereniging van priesters, met het doel het godsdienstig peil van het volk omhoog te brengen. Er werden een aantal lezingen gehouden, die herhaaldelijk werden onderbroken door geestelijke gezangen (Lauden). In 1563 verschijnen deze lauden vierstemmig. Langzamerhand worden deze lauden ingewikkelder: met meer aandacht voor harmonie, melodie en er verschijnt contrapunt in de lauden. Tenslotte wordt de laude tweedelig en dubbelkorig. Daarnaast verschijnt de dialooglaude in de vorm van gesprekken. Langzamerhand krijgt het koor zijn vaste plaats aan het slot en dat is dan het ideale koor naar Griekse opvattingen: het vermaant, waarschuwt, trekt de moraal uit het verleden en dringt aan op godsvrucht, inkeer en boete. Vaak begon het koor met de woorden: ''"O mortali audite"'' ('O, stervelingen luistert'). Uit deze elementen ontstond uiteindelijk het Italiaanse oratorium.
Er was een verschil tussen Italiaanse en Latijnse oratoria. De Italiaanse oratoria hadden een berijmde tekst, de Latijnse een prozatekst, welke nauwgezet
Ook in Duitsland werden oratoria geschreven, waarin met name de dialooglaude veel werd gebruikt. De bekendste componist hier is [[Heinrich Schütz]], die na een studiereis naar Italië (waar hij het werk van Monteverdi hoorde) diverse oratoria componeerde. Opvallend is dat Schütz het koor afwisselt met een of meer solisten.
Regel 21:
Het in het midden van de 17e eeuw ontstane, [[Barokmuziek|barokke]] Italiaanse oratorium, had in het algemeen geestelijke doeleinden, hoewel het nooit onderdeel was van de liturgie. De naam 'oratorium' verwijst naar de plaats waar de eerste oratoria werden opgevoerd, het "Oratorio" van de [[Chiesa Nuova (Rome)|Chiesa Nuova]] (Santa Maria in Vallicella) te [[Rome (stad)|Rome]], waar de [[congregatie (kloostergemeenschap)|congregatie]] van de [[Oratorianen]] voor hun bijeenkomsten van gebed en ontmoeting deze nieuwe muziekvorm ontwikkelden. Het woord oratorium komt van het [[Latijn]]se werkwoord ''orare'', bidden.
Het [[Drama (kunst en cultuur)|dramatische]] oratorium, uitgevonden door [[Georg Friedrich Händel]], is muziekhistorisch gezien een belangrijke uitvinding, fungeerde feitelijk als een opera en kon ook op [[toneel (vloer)|toneel]] opgevoerd worden. Een aantal van zijn oratoria waren gebaseerd op de [[Griekse mythologie|Griekse]] en [[Romeinse mythologie]]. Deze werken worden soms de ''seculiere'' of ''wereldlijke oratoria'' genoemd. Zowel de religieuze als de seculiere oratoria hebben een serieuze bedoeling. Als thema koos men onderwerpen als de schepping van de aarde, het leven van [[Jezus (traditioneel-christelijk benaderd)|Jezus]] of de carrière van een klassieke held of
==Kenmerken van een oratorium==
| |||