Menselijke fout: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 31:
Het maken van fouten kan een gevolg zijn van onvoldoende aandacht voor en 'monitoren' van de eigen handelingen.
Van belang is hierbij de functie van het [[werkgeheugen]] waarin tijdelijke het verloop van de eigen acties 'onder de loupe' worden genomen. Hierbij bestaan twee vormen: verloopt de actie zoals gepland? of: moet het plan voor de actie eventueel worden herzien of aangepast?<ref>Reason, J. (1992). Human error. Cambridge, UK: Cambridge University Press</ref> Ook als de actie eenmaal is voltooid, kan het resultaat worden teruggekoppeld. Dit kan in principe op twee manieren: via interne [[feedback]], of via externe feedback. In het tweede geval geeft een ander persoon (bijvoorbeeld een instructeur) of een automatisch signaal van de bedieningsapparatuur aan dat er iets mis was met de actie. Bij aanleren van nieuwe vaardigheden worden vaak fouten gemaakt. In dit geval is het van belang dat de fouten tijdig worden herkend, zodat men hiervan kan leren. Fouten nemen meestal na oefening van nieuwe vaardigheden af.
==Hersenactiviteit en fouten==
Onderzoek heeft aangetoond dat na het optreden van een 'slip' een gebied in het midden van de voorste hersenen, de zogenaamde [[anterieure cingulate cortex]] actief is. Mogelijk waarschuwt dit gebied ons dat er iets fout is gegaan, zodat wij in de toekomst ons gedrag kunnen corrigeren. Men vermoedt dat dit gebied onder invloed staat van de neurotransmitter [[dopamine]]<ref>Holroyd, C.B., Coles, M.G.H. (2002). The neural basis of human error processing: Reinforcement learning, dopamine, and the error-related negativity. Psychological Review, 109, 679-709.</ref>. Dopamine speelt een belangrijke rol bij aangename (beloning) en onaangename (straf) prikkels. Enig bewijs hiervoor is dat de electrische activiteit in genoemd hersengebied na het maken van een fout minder sterk aanwezig is bij groepen mensen waarvan sprake is van een verminderde productie van dopamine. Dit geldt voor [[Parkinson]] patiënten, [[schizofrenie]] patiënten<ref>Mathalon, D.H., Fedor, M., Faustman, W.O., Gray, M., Askari, N., Ford, J.M. (2002). Response-monitoring dysfunction in schizophrenia: An event-related brain potential study. Journal of Abnormal Psychology, 111, 22-41</ref>, maar ook normale ouderen. <ref>Nieuwenhuis, S., Ridderinkhof, K.R., Talsma, D., Coles, M.G.H., Holroyd, C.B., Kok, A., & Van der Molen (2002). A computational account of altered error processing in older age: Dopamine and the error-related negativity. Cognitive, Affective & Behavioral Neuroscience, 2, 19-36.</ref>
==Individuele fouten en systeemfouten==
| |||