Versie van 9 jan 2012 01:03 bewerken Paul B (overleg \| bijdragen) 46.704 bewerkingen Categorie bestaat nog, kan worden verplaatst als en zodra die wordt opgeheven. ← Oudere bewerking		Versie van 16 mrt 2012 22:50 bewerken ongedaan maken Gouwenaar (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers, Uitgezonderden van IP-adresblokkades 74.303 bewerkingen tuunwallenlandschap komt op meerdere plaatsen in Nederland voor o.a. ook in Gaasterland in in de streek rond Vollenhove Nieuwere bewerking →
Regel 1: [[File:Tuunwallen.jpg\|thumb\|Tuunwallen op Texel]] Een '''tuunwal''' is een van [[plaggen]] gemaakte afscheiding tussen twee [[perceel\|percelen]] grond. Tuunwallen worden onder meer op het Nederlandse waddeneiland [[Texel]] en, op het voormalige eiland [[Wieringen]], in [[Gaasterland (streek)\|Gaasterland]] en in het [[Land van Vollenhove]] aangetroffen. ==Woord== ''Tuunwal'' is een ~~[[Tessels\|Texels~~ dialectwoord]] dat vaak wordt vertaald als "tuinwal". Vroeger werd de tuunwal kortweg ''tuun'' genoemd, waarbij ''tuun'' niet "tuin" maar "erfafscheiding" betekende. Dit woord is dus met het [[Duits]]e ''Zaun'' (schutting) vergelijkbaar. ==Kenmerken== Een typische tuunwal is ongeveer 1,5 meter hoog, en 1 tot 2 meter breed en wordt gemaakt van ter plekke afgestoken plaggen, die op elkaar gelegd worden. Er werden plaggen gebruikt, omdat er weinig geschikt hout voorhanden was om afscheidingen te maken. Het graven van sloten was in het heuvelachtige landschap van Texel en Wieringen en op de [[keileem]]bulten in Gaasterland en in de streek rond [[Vollenhove]] geen optie. ~~Aangeplante~~Op ~~afscheidingen~~Texel en Wieringen bleken aangeplante afscheidingen vaak niet tegen de zilte omgeving bestand, en stierven snel af. Daar de wallen uit bodemmateriaal bestaan, maar een andere waterhuishouding hebben dan het omliggende land, kunnen er andere plantensoorten op voorkomen. De droge vegetatie zorgt ervoor dat de wallen een lichtere, "gele" kleur hebben en zo contrasteren met de vochtige weilanden. Op de tuunwallen groeien soms zeldzame planten. Boven op de tuunwallen werden, om de schapen tegen te houden, vanouds duindoorns, sleedoorns of eiken geplant. Tegenwoordig wordt er vaak van prikkeldraad gebruik gemaakt.▼ Daar de wallen uit bodemmateriaal bestaan, maar een andere waterhuishouding hebben dan het omliggende land, kunnen er andere plantensoorten op voorkomen. De droge vegetatie zorgt ervoor dat de wallen een lichtere, "gele" kleur hebben en zo contrasteren met de vochtige weilanden. Op de tuunwallen groeien soms zeldzame planten. ▲Boven op de tuunwallen werden, om de schapen tegen te houden, vanouds duindoorns geplant. Tegenwoordig wordt er vaak van prikkeldraad gebruik gemaakt. ==Bescherming== Sinds de 20e eeuw is het voor boeren goedkoper om een afrastering van palen en prikkeldraad aan te leggen. Dit heeft ertoe geleid dat veel tuunwallen zijn verdwenen. Inmiddels worden ze beschermd en worden niet alleen de oude tuunwallen onderhouden, er worden ook nieuwe aangelegd. Vooral op Texel is het tuunwallenlandschap goed bewaard. Op Wieringen is de bescherming pas later op gang gekomen. Ook in Gaasterland en in de streek rond Vollenhove is het ''tuunwallenlandschap'' nog goed herkenbaar. De wallen worden beschrem door [[Natuurmonumenten]]. [[Categorie:Cultuur op Texel]] [[Categorie:Geografie van Wieringen]] [[Categorie:Geografie van Friesland]] [[Categorie:Geografie van Overijssel]]

Tuunwal: verschil tussen versies