Een '''laxeermiddel''' is een [[medicijn]] dat gebruikt wordt bij [[obstipatie]], het middel bevordert de [[defecatie]] voornamelijk wanneer deze wordt veroorzaakt door te ver ingedroogde fecaliën. Laxeermiddelen worden vaak misbruikt door mensen die lijden aan [[boulimie]] of [[Anorexia nervosa (eetstoornis)|anorexia nervosa]]. Producten aan welke een (licht) laxerende werking worden toegeschreven zijn onder meer: [[pruimen]], [[ontbijtkoek]], [[koffie]], verschillende [[thee (drank)|theesoorten]] en [[kruid (keuken)|kruiden]] zoals [[venkel]], dit met de opmerking dat te allen tijde voldoende [[water|vocht]] tot zich genomen dient te worden, om de eventueel laxerende werking te effectueren. De inname van grote doses [[vitamine C]], of [[kauwgom]] met [[sorbitol]] heeft een laxerend effect. Laxeermiddelen worden vaak misbruikt door mensen die lijden aan boulimie of anorexia nervosa. Een te hoge dosis laxeermiddel kan lichte diarree tot hevige (on-ophoudbare) waterdiarree, en uitdroging tot gevolg hebben.
Laxeermiddelen zorgen ervoor dat de ontlasting de darmen makkelijker kan verlaten. Er zijn verschillende soorten laxeermiddelen, zoals:
# volumevergrotende laxeermiddelen (zoals [[zemelen]]) zijn moeilijk afbreekbare [[polysachariden]] die water vasthouden en daarbij opzwellen. Ze vergroten het volume van de ontlasting, wat de darmen stimuleert tot activiteit;
# osmotische laxeermiddelen (zoals [[lactulose]]) houden vocht vast in de darm en vergroten daarmee het volume van de ontlasting. Hierdoor wordt de ontlasting zachter;
# contactlaxeermiddelen (zoals [[bisacodyl]]) trekken vloeistof aan in de dikke darm en stimuleren de natuurlijke darmbeweging. Hierdoor wordt de ontlasting dunner en kunnen de darmen deze beter voortstuwen.
Bron: NHG-Standaard Obstipatie p. 495 noot 26.
Er zijn drie soorten laxeermiddelen: glijmiddelen (meestal olie-achtig), volumevergrotende middelen en middelen die de darm prikkelen en zo de [[peristaltiek]] bevorderen. Glijmiddelen maken de ontlasting zachter, volumevergrotende middelen houden vocht vast of trekken dit aan, hierdoor zwelt de ontlasting en wordt deze ook zachter. Glijmiddelen en volumevergrotende middelen beïnvloeden de darmwerking op zich niet, middelen die de darm prikkelen doen dit wel. Overmatig gebruik van deze laxeermiddelen kan leiden tot een `luie darm' waardoor steeds meer laxeermiddelen moeten worden gebruikt. Dit kan op termijn de darmwand beschadigen. Laxeermiddelen kunnen bij langdurig gebruik leiden tot uitdroging en een tekort aan essentiële mineralen.
