Nerva (keizer): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Joris (overleg | bijdragen)
een keizer is geen munt, cat verwijderd
RickRoll (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 24:
| neef van=
}}
'''Nerva''' ([[Latijn]]: ''Marcus Cocceius Nerva Caesar Augustus''; 8 november 30 - 27 januari 98), was een [[Romeinse keizer]] van 96 tot 98. Nerva werd keizer op een leeftijd van vijfenzestig jaar, na een levenslange keizerlijke dienst onder [[Nero (keizer)|Nero]] en de keizers van de [[Flavische dynastie]]. Onder Nero was hij een lid van het keizerlijke gevolg en speelde een belangrijke rol in het blootleggen van de [[Gaius Calpurnius Piso (Romeins politicus)|Pisonische samenzwering]] van 65. Later, als een loyalist aan de Flaviërs, verkreeg hij de [[consul (Rome)|functie van consul]] in 71 en 90 tijdens de heerschappijen van respectievelijk [[Vespasianus]] en [[Titus Flavius Domitianus|Domitianus]].
'''Marcus Cocceius Nerva''' (rond [[30]]-[[98]]) was [[Lijst van Romeinse keizers|keizer]] van het Romeinse Rijk van [[96]] - 98. Hij was de eerste van de zogeheten [[adoptiefkeizers]]: Nerva, [[Trajanus]], [[Hadrianus]], [[Antoninus Pius]] en [[Marcus Aurelius]]. Dit systeem zou gedurende het grootste gedeelte van de [[2e eeuw]] goed werken, tot [[Commodus]] in 177 zijn natuurlijke vader Marcus Aurelius opvolgde.
 
Op 18 september 96 werd Domitianus vermoord in een samenzwering waarbij leden van de [[Praetoriaanse Garde]] en verschillende van zijn [[libertus (Rome)|vrijgelatenen]] betrokken waren. Op dezelfde dag werd Nerva uitgeroepen tot keizer door de [[Senaat (Rome)|Romeinse Senaat]]. Dit was de eerste keer dat de Senaat een Romeinse keizer verkoos. Als de nieuwe heerser van het [[Romeinse Keizerrijk]] beloofde hij vrijheden te herstellen die ingeperkt waren tijdens de autocratische regering van Domitianus. Echter, Nerva's korte heerschappij werd verstoord door financiële moeilijkheden en zijn onvermogen om zijn gezag te doen gelden over het [[Romeins leger]]. Een opstand van de Praetoriaanse Garde in oktober 97 dwong hem in wezen een erfgenaam te [[adrogatio|adopteren]]. Na wat overleg adopteerde Nerva [[Trajanus]], een jonge en populaire generaal, als zijn opvolger. Na nauwelijks vijftien maanden in functie, stierf Nerva een natuurlijke dood op 27 januari 98. Na zijn dood werd hij opgevolgd en [[apotheose|vergoddelijkt]] door Trajanus.
Nerva stond in de gunst bij keizer [[Titus Flavius Domitianus|Domitianus]], die ondanks een astrologische voorspelling dat Nerva hem op zou volgen dacht dat Nerva daar al te oud (66) voor was. Op 18 september 96 werd Domitianus vermoord, mogelijk door toedoen van Nerva. Om het keizerrijk te vrijwaren van mogelijk nog een despotische keizer, waarvan er in het korte bestaan van het keizerrijk al genoeg geweest waren, besloot de [[Senaat (Rome)|senaat]] het keizerschap aan de kinderloze, oudere senator aan te bieden. Nerva's betrekkingen met de senaat waren dan ook uitstekend, maar het bleek moeilijk het vertrouwen van het leger te winnen, aangezien dit trouw bleef aan Domitianus.
 
Nerva kreeg twee onaangename aanvaringen met het leger te verwerken. De eerste was met opstandige troepen bij de [[Donau|Danuvius (Donau)]]. De tweede was met zijn eigen [[praetoriaanse garde]] die tegen zijn zin, tot in zijn paleis, twee personen achtervolgden om hen te arresteren op beschuldiging van medeplichtigheid op de moord op Domitianus. Om toch de goede betrekkingen met het leger te handhaven, vernederde Nerva zich door publiekelijk de praetoriaanse garde te bedanken voor hun illegale gewelddaden. Bovendien kwam hij het leger tegemoet door in september/oktober 97 [[Trajanus]], gouverneur van [[Boven-Germanië]], te adopteren zodat deze hem kon opvolgen.
 
Nerva stierf op 25 januari 98 een natuurlijke dood.
 
Hoewel een groot deel van zijn leven onduidelijk blijft, werd Nerva beschouwd als een wijs en gematigd keizer door oude historici. Recente historici herzien deze beoordeling, en karakteriseren Nerva als een goedbedoelde, maar uiteindelijk zwak heerser, wiens heerschappij het Romeinse Rijk aan de rand van een [[burgeroorlog]] bracht. Nerva's grootste succes was zijn vermogen om voor een vreedzame overgang van de macht te zorgen na zijn dood, dus richtte hij de [[Adoptiefkeizers|Adoptiefkeizers en de Antonijnse dynastie]] op.
[[Bestand:NervaBronzoRosso.jpg|thumb|left|200px|Bust of Nerva, [[Narni]], [[Italië|Italy]]]]
 
Regel 43 ⟶ 40:
 
[[Categorie:Romeins keizer]]
[[Categorie:Romeinse familie]]
[[Categorie:Antonijnse dynastie]]
[[Categorie:Romeinse Rijk]]
[[Categorie:Romeinse dynastie]]
 
[[an:Nerva]]