Huisnijverheid: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
3wisemen (overleg | bijdragen)
k sp
Regel 1:
'''Huisnijverheid''', '''huisarbeid''' of '''thuisnijverheid''' omvat productiewerkzaamheden die in het eigen huis worden uitgevoerd, soms door een persoon, maar soms ook door het gehele gezin. Het kan in loondienst of als zelfstandige in opdracht gebeuren.
 
Omdat het moeilijk is te controleren hoeveel tijd besteed is aan het thuiswerk, is er meestal geen sprake van een uurloon maar krijgt de thuiswerker vaak een [[stukloon]]: een bepaalde vergoeding per afgeleverd product. Dit stuksloonstukloon is soms zo laag dat zelfs als de thuiswerker hard doorwerkt het per uur minder is dan het [[minimumloon]]. Doordat in het verleden een grote groep vrouwen toch wel veel thuis waren voor onder andere de kinderen was thuiswerk iets wat traditioneel vooral door vrouwen werd gedaan. Bij thuiswerk kan gedacht worden aan het inpakken van spullen en eenvoudig assemblagewerk. Ook [[garnaal|garnalen pellen]] was vroeger vaak thuiswerk, maar door gewijzigde eisen met betrekking tot de hygiëne mag dat niet meer.
 
==Geschiedenis==
Huisnijverheid werd oorspronkelijk bedreven om te voorzien in eigen behoefte, waarbij men kan denken aan het onderhouden van de moestuin of het naaien van kleren. Het kon echter ook zijn dat men met een bepaalde productie de eigen behoefte oversteeg en het overschot ruilde met de buren voor weer andere goederen. Reeds in de late middeleeuwen bestond het thuiswerken in de lakennijverheid, in de streek van Ieper tot Oudenaarde maar ook rond Leiden. De boeren die zich een weefgetouw konden veroorloven (soms op afbetaling) werkten vooral in de winter voor de lakenhandelaar of tapijtenfabrikant. Het loon van de thuisarbeiders werd per stuk berekend, zodat zij afhankelijk waren van de marktprijs, wat soms tot grote misbruiken leidde.
 
Uiteindelijk kon hieruit [[markt (economie)|marktgerichte]] productie ontstaan, bijvoorbeeld als men de gerede producten verkocht aan een [[koopman (beroep)|koopman]]. Een volgende stap was dat men ging produceren in opdracht van de koopman, die dan een [[fabrikeur]] of ''commissionair'' werd genoemd en waarbij men vaak ook de grondstoffen of halffabrikatenhalffabricaten kocht.
 
Geleidelijk leidden deze ontwikkelingen tot de concentratie van werkzaamheden in speciaal daartoe ingerichte gebouwen, die fabriekshuizen werden genoemd. Deze vormden de voorlopers van de latere [[fabriek]]en.
Regel 33:
De komst van de fabriek maakte het mogelijk om de huiselijke leefomstandigheden aanzienlijk te verbeteren, maar daar stond tegenover dat de fabrieksarbeiders gedurende langere tijd van huis waren.
 
recente==Recente ontwikkeling==
Sinds einde 20e eeuw is thuisarbeid terug weer in opkomst. Met behulp van computer en internet kan men immers even goedevengoed thuis gegevens intikken danals op kantoor. Men spaart zo verplaatsingstijd en -kosten.
 
Sinds einde 20e eeuw is thuisarbeid terug weer in opkomst. Met behulp van computer en internet kan men immers even goed thuis gegevens intikken dan op kantoor. Men spaart zo verplaatsingstijd en -kosten.
De arbeidswetgeving past zich aan, om de (vroegere) misbruiken geen kans te geven. Daarnaast wordt ook thuisarbeid verricht voor het herstellen en aanpassen van kledij en het verwerken van promotiemateriaal. Thuisarbeid is niet beperkt tot ICT-taken.