Harald I van Noorwegen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
WikitanvirBot (overleg | bijdragen)
k r2.7.1) (robot Anders: sk:Harald I. (Nórsko)
taal
Regel 21:
Er is onzekerheid omtrent hoe groot “geheel Noorwegen” in zijn tijd was. De onzekerheid geldt vooral omtrent een groot gebied in het noorden van Noorwegen; volgens sommigen werd dit door koningen geregeerd die geen band met Harald hadden. Wat wel zeker is, is dat hij veel kleine koninkrijken onder zijn heerschappij bracht en Noorwegen als grotere eenheid deed ontstaan.
 
In een van [[Snorri Sturluson|Snorri's]] sagessagen wordt verteld dat een vrouw, [[Gyda (Noorwegen)|Gyda]] (de dochter van koning Eirik van [[Hordaland]]), Harald aanzette tot het verenigen van Noorwegen. Hij had zijn mannen naar de boerderij in [[Valdres]] gestuurd, waar zij opgevoed werd, om haar een aanzoek te doen. Zij wees hem echter af, omdat zij hem niet machtig genoeg vond en vroeg hem waarom hij niet over geheel Noorwegen regeerde. Harald liet zich niet beledigen of ontmoedigen, maar nam de uitdaging aan en beloofde dat er geen kam, schaar of mes aan zijn haar zou komen eer Noorwegen één rijk was.
 
De eerste stap zette hij door in [[866]] [[Dovre (plaats)|Dovre]] te veroveren en een alliantie met de graaf Haakon Grjotgardsson aan te gaan. Vervolgens stootte hij door naar het westen en het oosten. Zijn streven ontmoette veel tegenstand, in het bijzonder in het westen van Noorwegen. De grote tegenstand eindigde in [[872]] met de beslissende veldslag te ''[[Hafrsfjord]]'' bij [[Stavanger]]. Hierdoor kreeg Harald de macht over grote delen van het westen en zuiden van Noorwegen. Een voordeel van deze overwinning was dat de kust veilig werd voor handelaren, tot het huidige [[Finnmark]] en wellicht ook nog verder tot [[Rusland]].
Regel 27:
In de loop van deze jaren had Harald de bijnaam ''Luva'' gekregen, vandaag zouden we het ''rasta'' noemen (de Franse vertaling hiervan is "tête de choc"). Toen hij Noorwegen onder zijn heerschappij had bijeengebracht, liet hij Gyda komen - en ze trouwden. Hierna trok Harald naar [[Jarl Ragnvald]] te [[Møre og Romsdal|Møre]], daar werd zijn haar voor het eerst sinds 10 jaar geknipt en Jarl Ragnvald gaf hem de bijnaam ''Hárfagri''.
 
Ook al had Harald nu Noorwegen bedwongen, het rijk bleef bedreigd. Ditmaal vanuit het buitenland. Zijn tegenstanders waren vooral verjaagde rijke stamhoofden van aanzien die een bedreiging voor Harald I vormden. Harald trachtte ze met onderdrukking aan zich te onderwerpen en dwong een groot aantal van hen aldus om Noorwegen te verlaten. Zij schuilden zowel op het recent ontdekte [[IJsland]] als op de [[Orkney-eilanden]], de [[Shetland-eilanden]], de [[Hebriden]] en de [[Faeröer]] als in [[Schotland]]. Vanuit deze veilige havens kwamen ze terug om 's winters in Noorwegen en de rest van noordelijk [[Europa (werelddeel)|Europa]] op rooftocht te gaan. Ze namen in getale toe toen ontevredenen uit Noorwegen zich bij hen aansloten. Het ging daarbij vooral om de knellende belastingen die Harald hen oplegde. Tenslotte moest Harald met zijn mannen de genoemde eilanden en Schotland schonen van deze vikingenVikingen. Terwijl de Schotse eilanden onder Noorse heerschappij kwamen, werd IJsland een eigen staat waar veel van de gezochte vikingenVikingen heentrokkenheen trokken.
 
Het laatste deel van zijn regeerperiode werd gekenmerkt door vijandigheden tussen zijn vele zonen. Harald had ze allemaal een koninklijke titel met bijbehorend land gegeven dat ze in zijn naam mochten besturen maar dit bracht helaas geen vrede. Toen hij oud werd, gaf hij zijn favoriete zoon ''Erik Bloedbijl'' de absolute macht. Harald overleed in 933 en werd bijgezet in een grafheuvel te ''Haug'' bij het ''Karmsund'' (vlakbij de stad [[Haugesund]]). Twaalf van zijn zoons zouden koning worden, waarvan twee die Noorwegen als één geheel zouden besturen: [[Erik I van Noorwegen|Erik Bloedbijl]] en [[Haakon I van Noorwegen|Haakon de Goede]].