Utrenja: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k WikiCleaner 0.99 - Link naar doorverwijspagina aangepast. Help mee! - Bongo, Ratel
poetsje
Regel 18:
==Geschiedenis==
[[Bestand:Altenberger Dom HDR.jpg|thumb|links|200px|Altenberger Dom]]
De oorsprong van het werk ligt in een opdracht van de toen West-Duitse Radio voor een nieuw werk van de [[Polen|Poolse]] componist. Penderecki schreef op dat verzoek een werk dat gerelateerd is aan het [[Pasen|Paasweekend]]: ''De begrafenis van Christus'' (Zloženie Chrystusa do grobu), later bekend onder Utrenja I. Penderecki droeg het werk op aan de befaamde [[dirigent]] [[Eugene Ormandy]]. Deze compositie is gebaseerd op de orthodoxe liturgie rondom de Heilige Zaterdag. De eerste uitvoering vond dan ook plaats in Duitsland in de [[:de:Altenberger Dom|Altenberger Dom]] in Altenberg, een deelgemeente van [[Odenthal]]; [[Andrej Markowski]] leidde een international gezelschap (Stefania Woytowicz, sopraan; Krystyna Szczepánska, alt; Louis Devos, tenor; Bernard Ladysz, bas; Boris Carmeli, basso profondo; koor van de [[Norddeutscher Rundfunk|Norddeutsche Rundfunk]] (NDR); koor van de [[Westdeutscher Rundfunk|Westdeutsche Rundfunk]] (WDR) [Kölner Rundfunkchor]) met het [[Kölner Rundfunk Sinfonie Orchester]] op 8 april 1970.
 
De uitvoering was een succes en de Duitse omroep vroeg de componist om een vervolg het volgende jaar. In 1971 voltooide de componist het daadwerkelijke vervolg ''De wederopstanding van Christus'' (Zmartwychwstanie Pańskie) (Utrenja II), dat qua verhaal, tijdsbeeld en muziek naadloos aansluit bij het eerder opgeleverde werk. Dit werk kreeg geen aparte eerste uitvoering. Op 29 mei 1971 werd eerst ''De begrafenis van Christus'' gespeeld en vervolgens ''De wederopstanding van Christus''. Opnieuw was Markowski dirigent, ook de solsitensolisten en het orkest waswaren hetzelfde. Sinds die tijd gaan beide werken gezamenlijk door het leven als Utrenja. Plaats van handeling was toen de [[Dom van Münster]].
 
==Muziek==
Regel 27:
De muziekkenners en recensenten waren toen en nu (2009) minder enthousiast over dit werk. De componist bevond zich in die tijd in een overgangsfase qua stijl. Hij verruilde de avant-gardemuziek steeds meer in voor een behoudender stijl. Men dacht destijds dat de componist met Utrenja lekker eenvoudig wilde scoren bij het publiek, maar achteraf kan geconstateerd worden dat het een overgangswerk was tussen twee nauwelijks te verenigen stijlen. Moderne muziek en muziek die teruggreep op een eerdere periode wisselen elkaar dan ook af. Enerzijds een werk vol [[dissonantie (muziek)|dissonanten]] en dan vervolgens weer hemelse gezangen zoals die ik kerkkoralen werd gebruikt.
 
Nadat beide delen waren samengevoegd tot Utrenja werden beide delen tezamen met de [[Sint Lucas passie]] gezien als een muzikaal drieluik. Delen van Utrenja werden gebruikt in [[The Shining (film)|The Shining]].
 
===Delen===