Voorstellen tot indeling van België in 1830: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k stijl links
Regel 1:
{{Gwk|23770879}}Toen de [[Belgische Revolutie]] in [[1830]] uitbrak, was het nog niet duidelijk waar die toe zou leiden. Verschillende partijen waren actief in de Zuid-Nederlandse provincies: [[Rattachisme|Fransgezinde radicalen]] streefden een aanhechting bij [[Frankrijk]] na; [[Orangisme (na 1830)|Orangisten]] wilden bij de [[Lage Landen (staatkunde)|Nederlanden]] blijven; gematigden dachten meer aan een bestuurlijke scheiding, waarbij [[België]] en [[Nederland]] eenzelfde vorst zouden hebben, maar waarbij er twee regeringen en administraties zouden komen.
 
Hoe [[België]] er uit zou zien, was lang onzeker. Naargelang de interne en externe instanties verschilden de scenario's. GlobaalZe kunnenkonden weworden drieverdeeld grotein krijtlijnen trekken inde dezevolgende scenario'smogelijkheden:
#het [[Verenigd Koninkrijk der Nederlanden]] blijft bestaan;
#België scheurt zich af;
Regel 8:
==Het Verenigd Koninkrijk blijft bestaan==
===Herstel van het amalgaam===
DitDeze optie was het scenario dat [[Willem I der Nederlanden|koning Willem I]] het meest genegen, was. Dochmaar de feiten maakten dit scenario onwerkelijk. Reeds na de [[Septemberdagen]] bleek al dat dithet onmogelijk zou worden: Willem verloor de controle over de zuidelijke provincies, op een paar [[vestingstad|vestingsteden]] na ([[Maastricht]] en [[Luxemburg (stad)|Luxemburg]]).
 
===Administratieve scheiding===
België en Nederland zouden in een [[personele unie]] verbonden blijven, maar elk een eigen regering, wetgeving en parlement krijgen. In alternatieve scenario's zou de kroonprins koning worden in België. Uiteindelijk sluitsloot de kroonprins, de latere [[Willem II der Nederlanden|koning Willem II]], zich bij dit scenario aan wanneertoen hij op [[16 oktober]] [[1830]] de onafhankelijkheid van België proclameertproclameerde. Deze kroonprinselijke daad wordtwerd streng berispt door Willem I. Niettemin wordt ze herhaald op [[11 januari]] [[1831]], alstoen de kroonprins een ''Manifest aan de Belgen'' publiceertpubliceerde, waarin hij zichzelf verkooptpresenteerde als Belgische koning.
 
Sinds het [[bombardement van Antwerpen]] op [[27 oktober]] [[1830]] door [[David Hendrik Chassé|generaal Chassé]], iswas deze optie niet meerserieus ernstigmeer. Er bestaatbestond heel wat na-ijver tegenover de Oranjes, die verantwoordelijk wordenwerden geachtgehouden voor de schade en de doden. Onder invloed van het Roeselaarse parlementslid [[Constantin Rodenbach]] wordtwerd door het [[Voorlopig Bewind (België)|Voorlopig Bewind]] een voorstel goedgekeurd om de Oranjes voor eeuwig vervallen te verklaren van de Belgische troon,: het [[decreet betreffende de eeuwige uitsluiting van de familie Oranje-Nassau van enige macht in België]]. HetPas isin pas2003 onlangs datwerd deze wet voor afschaffing vatbaar verklaard is.<ref>* Zie het artikel [[Gabriël van België]]<br />* In het [[Belgisch Staatsblad]] d.d. [[10 april]] [[2003]] wordt het decreet voor herziening vatbaar verklaard; na de [[Belgische federale verkiezingen 2007|federale verkiezingen]] van 10 juni 2007 zal het federale parlement dit decreet afschaffen.</ref><ref>[http://www.senate.be/www/?MIval=/Registers/ViewReg&COLL=S&POS=1&PUID=50336325&TID=50357296&LANG=nl Behandeling van het decreet in de Senaat - zie geheel onderaan]</ref>
 
==België scheurt af==
===Groot-België===
[[Afbeelding:Belgie territorriumclaims 1919.jpg|right|thumb|Groot-Belgische annexatieplannen in 1919]]
België omvatte oorspronkelijk ook [[Limburg (Nederland)|Nederlands Limburg]] (uitgezonderd Maastricht en directe omgeving) en het [[Luxemburg (land)|Groothertogdom Luxemburg]]. Er werden ook aanspraken gemaakt op [[Noord-Brabant]] en [[Zeeuws-Vlaanderen]], maar dit zijn nooit realistische scenario's geweest omdat de opstandelingen geen macht konden uitoefenen in dit gebied. Franse en Belgische militairen onder [[Ernest Grégoire]] en graaf [[De Pontécoulant]] hebben wel geprobeerd om Zeeuws-Vlaanderen te veroveren, maar dit lukte niet doorwegens de uitstekende verdediging vandoor [[kolonel Ledel]] lukte dit niet. Ook Noord-Brabant was uitstekend verdedigd, door de Gentenaar [[Jozef van Geen]].<br />
Na de [[Eerste Wereldoorlog]] kreeg het idee van een dergelijk 'Groot-België' onder radicale [[Belgicisme (politiek)|Belgicisten]] weer aanhang, in iets gewijzigde vorm, maar grotendeels overeenkomstig met het oorspronkelijke plan in 1830.
 
===Klein-België===
Het Klein-Belgische voorstel hield in dat Nederland de door haar beheerste gebieden behield (Zeeuws-Vlaanderen, Noord-Brabant, Duitssprekend Luxemburg en oostelijk Limburg, omdat Maastricht in Noord-Nederlandse handen was). Het ging dus uit van de militaire status quo.<br />
Dit scenario heeft het uiteindelijk gehaald. Hierbij werd de helft van Limburg en Luxemburg afgestaan, die beiden deel gingen uitmaken of al uitmaakten van de [[Duitse Bond]], maar toch onder Nederlands bestuur bleven. Dit is de reden dat Nederlands Limburg een [[gouverneur]] heeft in plaats van een [[Commissaris van de Koningin]].{{feit}}
 
===Franse annexatie===
Radicale Franstaligen als [[Alexandre Gendebien]], vooral in en rond Luik, streefden een [[rattachisme|aansluiting bij Frankrijk]] na; bij het [[Voorlopig Bewind (België)|Voorlopig Bewind]] waren hiervan veel voorstanders te vinden. VoorDe Franse diplomaat [[Charles-Maurice de Talleyrand|Talleyrand]] was dietegen soepdit te heetscenario, omdat dithet tot een Europese oorlog zou kunnen leiden. Ook voor de opstandigen onder de Vlamingen ging opslokking door Frankrijk te ver.
 
==België wordt opgedeeld==
Regel 32:
[[Bestand:Verdelingsplan Talleyrand.PNG|thumb|verdelingsplan Tallyrand]]
[[Bestand:Talleyrandwellington.png|thumb|verdelingsplan Talleyrand-Wellington: Luxemburg en het uitgebreide Nederland onder Oranje-Nassau, de Waalse provincies en Zuid-Brabant bij Frankrijk]]
LuxemburgIN werdhet verdelingsplan Talleyrand-Wellington zou Luxemburg een onafhankelijk groothertogdom enworden omvattedat ook de latere Belgische provincie Luxemburg zou omvatten. Heel [[Wallonië]] en [[Zuid-Brabant]] kwamenzouden bij Frankrijk komen. [[Vlaanderen]] zonder Brabant kwamzou bij Nederland komen.
 
===Talleyrand===
Het [[verdelingsplan Talleyrand]] zou een [[Vrijstaat (staatsvorm)|vrijstaat]] Antwerpen creëren dat een [[Verenigd Koninkrijk|Brits]] [[protectoraat]] was, [[Pruisen]] de rechter Maasoever[[Maas]]oever laten, Frankrijk de rest laten [[annexatie|annexeren]] tot de [[Demer (rivier)|Demer]] en alles boven die rivier aan Nederland laten.
 
==Voetnoot==