R- en S-zinnen: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 94.226.44.183 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Kwiki |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 16:
==Invoering van GHS==
Bij de invoering van het ''Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals '' ([[GHS]]) in de Europese Unie wordt een nieuw systeem van indeling en etikettering van gevaarlijke stoffen gehanteerd. De R- en S-zinnen worden vervangen door H-zinnen of gevarenaanduidingen (de H van ''hazard'') en P-zinnen of voorzorgsmaatregelen (de P van ''precaution'')(zie [[lijst van H- en P-zinnen]]). Voor zuivere stoffen zijn de nieuwe aanduidingen op de etiketten vanaf 1 december 2010 verplicht; voor mengsels vanaf 1 juni 2015.
hier vind u alle r- en s-zinnen:
R-zinnen (risk)
R1
In droge toestand ontplofbaar
R2
Ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken
R3
Ernstig ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken
R4
Vormt met metalen zeer gemakkelijk ontplofbare verbindingen
R5
Ontploffingsgevaar door verwarming
R6
Ontplofbaar met en zonder lucht
R7
Kan brand veroorzaken
R8
Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen
R9
Ontploffingsgevaar bij menging met brandbare stoffen
R90
Het inademen van asbeststof is schadelijk voor de gezondheid
R97
Onvoldoende gegevens beschikbaar
R99
Geen gegevens beschikbaar
R10
Ontvlambaar
R100
Afhankelijk van de concentratie
R11
Licht ontvlambaar
R12
Zeer licht ontvlambaar
R14
Reageert heftig met water
R14/R15
Reageert heftig met water en vormt daarbij zeer licht ontvlambaar gas
R15
Vormt zeer licht ontvlambaar gas in contact met water
R15/29
Vormt giftig en zeer licht ontvlambaar gas in contact met water
R16
Ontploffingsgevaar bij menging met oxiderende stoffen
R17
Spontaan ontvlambaar in lucht
R18
Kan bij gebruik een ontvlambaar of ontplofbaar damp-luchtmengsel vormen
R19
Kan ontplofbare peroxiden vormen
R20
Schadelijk bij inademing
R20/21
Schadelijk bij inademing en bij aanraking met de huid
R20/21/22
Schadelijk bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid
R20/22
Schadelijk bij inademing en opname door de mond
R21
Schadelijk bij aanraking met de huid
R21/22
Schadelijk bij aanraking met de huid en bij opname door de mond
R22
Schadelijk bij opname door de mond
R23
Giftig bij inademing
R23/24
Giftig bij inademing en bij aanraking met de huid
R23/24/25
Giftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid
R23/R25
Giftig bij inademing en opname door de mond
R24
Giftig bij aanraking met de huid
R24/R25
Giftig bij aanraking met de huid en bij opname door de mond
R25
Giftig bij opname door de mond
R26
Zeer giftig bij inademing
R26/R27
Zeer giftig bij inademing en bij aanraking met de huid
R26/27/28
Zeer giftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid
R26/R28
Zeer giftig bij inademing en opname door de mond
R27
Zeer giftig bij aanraking met de huid
R27/R28
Zeer giftig bij aanraking met de huid en bij opname door de mond
R28
Zeer giftig bij opname door de mond
R29
Vormt giftig gas in contact met water
R30
Kan bij gebruik licht ontvlambaar worden
R31
Vormt giftige gassen in contact met zuren
R32
Vormt zeer giftige gassen in contact met zuren
R33
Gevaar voor cumulatieve effecten
R34
Veroorzaakt brandwonden
R35
Veroorzaakt ernstige brandwonden
R36
Irriterend voor de ogen
R36/37
Irriterend voor de ogen en de ademhalingswegen
R36/37/38
Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid
R36/38
Irriterend voor de ogen en de huid
R37
Irriterend voor de ademhalingswegen
R37/38
Irriterend voor de ademhalingswegen en de huid
R38
Irriterend voor de huid
R39
Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten
R39/23
Giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing
R39/23/24
Giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing en aanraking met de huid
R39/23/24/25
Giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing, aanraking met de huid en opname door de mond
R39/23/25
Giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing en opname door de mond
R39/24
Giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij aanraking met de huid
R39/25
Giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij opname door de mond
R39/26
Zeer giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing
R39/26/27
Zeer giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing en aanraking met de huid
R39/26/27/28
Zeer giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing, aanraking met de huid en opname door de mond
R39/27
Zeer giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij aanraking met de huid
R39/27/28
Zeer giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij aanraking met de huid en opname door de mond
R39/28
Zeer giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij opname door de mond
R40 Carcinogene effecten zijn niet uitgesloten
Deze zin werd per 6 augustus 2001 gewijzigd. De vorige zin luidde:
Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten
R40/20
Schadelijk: bij inademing zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
Deze zin werd per 6 augustus 2001 geschrapt. Hij kan nog voorkomen op oudere documenten.
R40/20/21
Schadelijk: bij inademing en aanraking met de huid zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
Deze zin werd per 6 augustus 2001 geschrapt. Hij kan nog voorkomen op oudere documenten.
R40/20/21/22
Schadelijk: bij inademing, aanraking met de huid en opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
Deze zin werd per 6 augustus 2001 geschrapt. Hij kan nog voorkomen op oudere documenten.
R40/20/22
Schadelijk: bij inademing en opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
Deze zin werd per 6 augustus 2001 geschrapt. Hij kan nog voorkomen op oudere documenten.
R40/21
Schadelijk: bij aanraking met de huid zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
Deze zin werd per 6 augustus 2001 geschrapt. Hij kan nog voorkomen op oudere documenten.
R40/21/22
Schadelijk: bij aanraking met de huid en opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
Deze zin werd per 6 augustus 2001 geschrapt. Hij kan nog voorkomen op oudere documenten.
R40/22
Schadelijk: bij opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
Deze zin werd per 6 augustus 2001 geschrapt. Hij kan nog voorkomen op oudere documenten.
R41
Gevaar voor ernstig oogletsel
R42
Kan overgevoeligheid veroorzaken bij inademing
R42/43
Kan overgevoeligheid veroorzaken bij inademing en bij contact met de huid
R43
Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid
R44
Ontploffingsgevaar bij verwarming in afgesloten toestand
R45
Kan kanker veroorzaken
R46
Kan erfelijke genetische schade veroorzaken
R47
Kan geboorteafwijkingen veroorzaken
Deze zin werd per 6 augustus 2001 geschrapt. Hij kan nog voorkomen op oudere documenten.
R48
Gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling
R48/20
Schadelijk: bij langdurige blootstelling gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij inademing
R48/20/21
Schadelijk: gevaar bij langdurige blootstelling voor ernstige schade aan de gezondheid bij inademing en aanraking met de huid
R48/20/21/22
Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing, aanraking met de huid en opname door de mond
R48/20/22
Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing en opname door de mond
R48/21
Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij aanraking met de huid
R48/21/22
Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij aanraking met de huid en opname door de mond
R48/22
Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij opname door de mond
R48/23
Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing
R48/23/24
Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing en aanraking met de huid
R48/23/24/25
Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing, aanraking met de huid en opname door de mond
R48/23/25
Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing en opname door de mond
R48/24
Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij aanraking met de huid
R48/24/25
Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij aanraking met de huid en opname door de mond
R48/25
Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij opname door de mond
R49
Kan kanker veroorzaken bij inademing
R50
Zeer giftig voor organismen die in het water leven
R50/53
Zeer giftig voor in het water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken
R51
Giftig voor in het water levende organismen
R51/53
Giftig voor in het water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken
R52
Schadelijk voor in het water levende organismen
R52/53
Schadelijk voor in het water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken
R53
Kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken
R54
Giftig voor planten
R55
Giftig voor dieren
R56
Giftig voor bodemorganismen
R57
Giftig voor bijen
R58
Kan in het milieu op lange termijn schadelijk effecten veroorzaken
R59
Gevaarlijk voor de ozonlaag
R60
Kan de vruchtbaarheid schaden
R61
Kan het ongeboren kind schaden
R62
Mogelijk gevaar voor verminderde vruchtbaarheid
R63
Mogelijk gevaar voor beschadiging van het ongeboren kind
R64
Kan schadelijk zijn via de borstvoeding
R 65 Schadelijk: kan longschade veroorzaken na verslikken
R 66 Herhaalde blootstelling kan een droge of een gebarsten huid veroorzaken
R 67 Dampen kunnen slaperigheid en duizeligheid veroorzaken
R68 Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten
R68/20 Schadelijk: bij inademing zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
R68/21 Schadelijk: bij aanraking met de huid zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
R68/22 Schadelijk: bij opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
R68/20/21 Schadelijk: bij inademing en aanraking met de huid zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
R68/20/21/22 Schadelijk: bij inademing, aanraking met de huid en opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
R 68/20/22 Schadelijk: bij inademing en opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten
S-zinnen (safety)
S1
Achter slot bewaren
S1/2
Achter slot en buiten bereik van kinderen bewaren
S2
Buiten bereik van kinderen bewaren
S3
Op een koele plaats bewaren
S3/7
Gesloten verpakking op een koele plaats bewaren
s3/7/9
Gesloten verpakking op een koele en goed geventileerde plaats bewaren
Deze zin werd per 6 augustus 2001 geschrapt. Hij kan nog voorkomen op oudere documenten.
S3/9
Op een koele en goed geventileerde plaats bewaren
Deze zin werd per 6 augustus 2001 geschrapt. Hij kan nog voorkomen op oudere documenten.
S3/9/14
Bewaren op een koele, goed geventileerde plaats verwijderd van warmte
S3/9/14/49
Uitsluitend in de oorspronkelijke verpakking bewaren op een koele, goed geventileerde plaats verwijderd van.
S3/9/49
Uitsluitend in de oorspronkelijke verpakking bewaren op een koele, goed geventileerde plaats
S3/14(101)
Bewaren op een koele plaats verwijderd van alle stoffen
R3/14(102)
Bewaren op een koele plaats verwijderd van oxidatiemiddelen
S3/14(13)
Bewaren op een koele plaats verwijderd van reductiemiddelen
S3/14(104)
Bewaren op een koele plaats verwijderd van (sterke) zuren
S3/14(105)
Bewaren op een koele plaats verwijderd van (sterke) basen
S3/14(106)
Bewaren op een koele plaats verwijderd van alcoholen
S3/14(107)
Bewaren op een koele plaats verwijderd van brandbare stoffen
S4
Verwijderd van woonruimten opbergen
S5(101)
Onder water houden
S5(102)
Onder paraffineolie houden
S5(103)
Onder petroleum houden
S5(104)
Onder alcohol houden
S6(101)
Onder stikstof houden
S6(102)
Onder inert gas houden
S7
In goed gesloten verpakking bewaren
S7/S8
Droog houden en in een goed gesloten verpakking bewaren
S7/S9
Gesloten verpakking op een goed geventileerde plaats bewaren
S7/47(101)
Gesloten verpakking bewaren bij een temperatuur beneden het vlampunt
S7/47(102)
Gesloten verpakking bewaren bij een temperatuur beneden 21°C
S7/47(103)
Gesloten verpakking bewaren bij een temperatuur beneden 15°C
S7/47(104)
Gesloten verpakking bewaren bij een temperatuur beneden 10°C
S7/47(105)
Gesloten verpakking bewaren bij een temperatuur beneden 5°C
S7/47(106)
Gesloten verpakking bewaren bij een temperatuur beneden 0°C
S8
Verpakking droog houden
S81
Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - niet roken
S82
Buiten bereik van kinderen bewaren
S83
Opgelet! Bevat lood.
S84
Opgelet! Bevat cadmium. Bij het gebruik ontwikkelen zich gevaarlijke dampen. Zie de aanwijzingen van de fabrikant.
S85
Neem de veiligheidsvoorschriften in acht.
S86
Bevat epoxyverbindingen. Zie de aanwijzingen van de fabrikant.
S87
Opgelet! Niet in combinatie met andere producten gebruiken; er kunnen gevaarlijke gassen (chloor) vrijkomen.
S88
Uitsluitend voor beroepsmatig gebruik
S89
Bevat isocyanaten. Zie de door de fabrikant meegedeelde informatie.
S9
Op een goed geventileerde plaats bewaren
S90
Houdt u aan de veiligheidsvoorschriften.
S91
Bevat lood. Mag niet worden gebruikt voor voorwerpen waarop kinderen bijten of zuigen.
S92
Cyanoacrylaat. Gevaarlijk. Kleeft binnen enkele seconden huid en oogleden aan elkaar. Buiten het bereik van kinderen bewaren.
S93
Uitsluitend voor industrieel en beroepsmatig gebruik.
S94
Recipiënt onder druk. Te beschermen tegen zonnestralen en niet blootstellen aan temperaturen hoger dan 50°C.
S95
Niet doorboren of verbranden, zelfs na gebruik.
S96
Niet verstuiven naar een vlam of een verhit voorwerp.
S97
Onvoldoende gegevens beschikbaar
S98
Niet toegekend
S99
Geen gegevens beschikbaar
S100
Afhankelijk van de concentratie
S12
De verpakking niet hermetisch sluiten
S13
Verwijderd houden van eet- en drinkwaren en van dierenvoedsel
S14(101)
Verwijderd houden van alle stoffen
S14(102)
Verwijderd houden van oxidatiemiddelen
S14(103)
Verwijderd houden van reductiemiddelen
S14(104)
Verwijderd houden van (sterke) zuren
S14(105)
Verwijderd houden van (sterke) basen
S14(106)
Verwijderd houden van alcoholen
S14(107)
Verwijderd houden van brandbare stoffen
S14(108)
Verwijderd houden van ijzer
S15
Verwijderd houden van warmte
S16
Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - niet roken
S17
Verwijderd houden van ontbrandbare stoffen
S18
Verpakking voorzichtig behandelen en openen
S20
Niet eten of drinken tijdens gebruik
S20/S21
Niet eten, drinken of roken tijdens gebruik
S21
Niet roken tijdens gebruik
S22
Stof niet inademen
S23(101)
Gas niet inademen
S23(102)
Rook niet inademen
S23(103)
Damp niet inademen
S23(104)
Spuitnevel niet inademen
S23(105)
Stof niet inademen
S24
Aanraking met de huid vermijden
S24/25
Aanraking met de ogen en de huid vermijden
S25
Aanraking met de ogen vermijden
S26
Bij aanraking met de ogen onmiddellijk overvloedig met water afspoelen en deskundig medisch advies inwinnen
S26/28
Bij aanraking van de huid of ogen onmiddellijk met overvloedig water spoelen en deskundig medisch advies inwinnen
S27
Verontreinigde kleding onmiddellijk uittrekken
S28(101)
Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met een grote hoeveelheid 1% oplossing natriumbicarbonaat en zeep
S28(102)
Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met een grote hoeveelheid water en zeep
S28(103)
Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met een grote hoeveelheid zuuroplossing(1ml HCl per 100ml water) nadien met water en zeep
S28(104)
Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met een grote hoeveelheid 1% natriumhyposulfiet oplossing
S28(105)
Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met een grote hoeveelheid water
S29
Afval niet in de gootsteen werpen
S29/56
Afval niet in de gootsteen werpen, deze stof en de verpakking naar inzamelpunt voor gevaar- lijk of bijzonder afval brengen
S30
Nooit water op deze stof gieten
S33
Maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit
S34
Schok en wrijving vermijden
Deze zin werd per 6 augustus 2001 geschrapt. Hij kan nog voorkomen op oudere documenten.
S35
Deze stof en de verpakking op veilige wijze afvoeren
S36
Draag geschikte beschermende kleding
S36/37
Draag geschikte handschoenen en beschermende kleding
S36/37/39
Draag geschikte beschermende kleding, handschoenen en een beschermingsmiddel voor de ogen / voor het gezicht
S36/39
Draag geschikte beschermende kleding en een beschermingsmiddel voor de ogen / voor het gezicht
S37
Draag geschikte handschoenen
S37/39
Draag geschikte handschoenen en een beschermingsmiddel voor de ogen / voor het gezicht
S38
Bij ontoereikende ventilatie een geschikte adembescherming dragen
S39
Een bescherming voor de ogen / voor het gezicht dragen
S40
Voor de reiniging van de vloer en alle voorwerpen verontreinigd met dit materiaal, de voorschriften aangegeven door de fabrikant volgen
S41
In geval van brand en/of explosie inademen van rook vermijden
S42(101)
Tijdens de ontsmetting een geschikte adembescherming dragen
S42(102)
Tijdens de bespuiting een geschikte adembescherming dragen
S43(101)
In geval van brand zand gebruiken
S43(102)
In geval van brand een poederblusser gebruiken
S43(103)
In geval van brand een poederblusser gebruiken, nooit water gebruiken
S43(104)
In geval van brand zand gebruiken, nooit water gebruiken
S43(105)
In geval van brand water gebruiken
S43(106)
In geval van brand nooit water gebruiken
S44
Indien men zich onwel voelt, een arts raadplegen (indien mogelijk hem dit etiket tonen
Deze zin werd per 6 augustus 2001 geschrapt. Hij kan nog voorkomen op oudere documenten.
S45
In geval van ongeval of indien men zich onwel voelt, onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk hem dit etiket tonen)
S46
In geval van inslikken onmiddellijk een arts raadplegen en verpakking of etiket tonen
S47(101)
Bewaren bij een temperatuur beneden het vlampunt
S47(102)
Bewaren bij een temperatuur beneden 21°C
S47(103)
Bewaren bij een temperatuur beneden 15°C
S47(104)
Bewaren bij een temperatuur beneden 10°C
S47(105)
Bewaren bij een temperatuur beneden 5°C
S47(106)
Bewaren bij een temperatuur beneden 0°C
S47(107)
Bewaren bij een temperatuur beneden -15°C
S47/49(101)
Uitsluitend in de oorspronkelijke verpakking bewaren bij een temperatuur beneden vlampunt
S47/49(102)
Uitsluitend in de oorspronkelijke verpakking bewaren bij een temperatuur beneden 21°C
S48(101)
Inhoud vochtig houden met water
S48(102)
Inhoud vochtig houden met alcohol
S48(103)
Inhoud vochtig houden met organisch solvent
S48(104)
Inhoud vochtig houden met minerale olie
S49
Uitsluitend in de oorspronkelijke verpakking bewaren
S50
Niet vermengen met andere producten
S51
Uitsluitend op goed geventileerde plaatsen gebruiken
S52
Niet voor gebruik op grote oppervlakten in woon- en verblijfruimten
S53
Blootstelling vermijden - voor gebruik speciale aanwijzigingen raadplegen
S54
Vraag de toestemming van milieubeschermingsinstanties voordat af te voeren naar rioolwaterzuiveringsinstallaties
S55
Met de best beschikbare technieken behandelen alvorens in het riool of het aquatisch milieu te lozen
S56
Deze stof en de verpakking naar inzamelpunt voor gevaarlijk of bijzonder afval brengen
S57
Neem passende maatregelen om verspreiding in het milieu te voorkomen
S58
Als gevaarlijk afval afvoeren
S59
Raadpleeg fabrikant/leverancier voor informatie over terugwinning/recycling
S60
Deze stof en/of de verpakking als gevaarlijk afval afvoeren
S61
Voorkom lozing in het milieu. Vraag om speciale instructies/veiligheidskaart.
S62
Bij inslikken niet het braken opwekken; direct een arts raadplegen en de verpakking of het etiket tonen.
==Actuele lijsten==
* [[Lijst van actuele R-zinnen]]
| |||