Fanny Kaplan: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
k WikiCleaner 0.99 - Link naar doorverwijspagina aangepast. Help mee!
Regel 1:
[[Bestand:KaplaneFannija.jpg|thumb|240px|Fanny Kaplan, 1906]]
'''Fanny Jefimovna Kaplan''' (Russisch: Фанни Ефимовна Каплан; Gouvernement [[Wolynië]], [[10 februari]] [[1890]] – [[Moskou]], [[3 september]] [[1918]]) was een Russisch [[anarchisme|anarchiste]] en socialist-revolutionaire, die vooral bekend werd door haar aanslag op [[Vladimir Lenin|Lenin]] in 1918.
 
== Leven ==
Kaplan was de dochter van een Joodse onderwijzer en kreeg thuis les van haar vader. In 1905 sloot ze zich aan bij anarchistische kringen in de Oekraïne en in 1906 nam ze deel aan een aanslag op regeringsbeambten in [[Kiev|Kiëv]]. Door de bominslag werd haar gezichtsvermogen blijvend beschadigd. Na haar arrestatie werd ze ter dood werd veroordeeld, maar het vonnis werd omgezet in levenslange dwangarbeid en ze werd verbannen naar de bergregio [[Nertsjinsk-katorga]]. Daar sloot ze zich aan bij de [[Sociaal-Revolutionaire Partij ]]. Haar verblijf in [[Siberië]] tastte haar gezondheid echter sterk aan. Nadat Kaplan in 1917 na de [[Februarirevolutie (1917)|Februarirevolutie]] uit gevangenschap was ontslagen, stuurden haar partijgenoten haar voor een kuur naar een sanatorium op de [[Krim]]. Tijdens de [[Oktoberrevolutie]] onderging ze een oogoperatie in [[Charkov]], om vervolgens weer terug te gaan naar de Krim. In augustus 1918 was ze plotseling in Moskou.
 
== Aanslag op Lenin ==
[[Bestand: FaniaKaplan.jpg|thumb|left|210px|Fanny Kaplan na haar arrestatie, 1918]]
Op 30 augustus vertrok Lenin naar de Michelsonfabriek in de buitenwijken van Moskou, om daar voor de arbeiders een toespraak te houden, zoals alle [[BolsjewismeBolsjewiek|Bolsjewistische]] leiders dat deden op vrijdagmiddag. Eerder op de dag had hij gehoord dat de Bolsjewistische leider van de [[Tsjeka]] in [[Sint-Petersburg]] was vermoord door de socialisten-revolutionair Leonid Kannegister, maar tegen de adviezen in besloot hij toch te gaan. Toen hij de fabriek verliet stapte vanuit de menigte een jonge vrouw naar voren, Fanny Kaplan, die drie schoten op hem loste. Lenins lijfwachten zetten de achtervolging in en hadden haar snel ingerekend.
 
Lenin was levensgevaarlijk gewond geraakt, met name door een kogel die hem in de nek had geraakt. Hij herstelde echter voorspoedig, hetgeen door de Bolsjewistische pers werd uitgelegd als een wonder en sterk bijdroeg aan de cultusvorming rondom Lenin.
Regel 17:
Maar dat deed ze niet. Kort daarna werd ze overgebracht naar het Kremlin, waar ze werd gemarteld en op 3 september doodgeschoten. Haar stoffelijke resten werden spoorloos opgeruimd.
 
Volgens Angelica Balabanova, secretaris van de [[Comintern|Komintern]], barstte Lenins vrouw [[Nadezjda Kroepskaja]] in tranen uit bij de gedachte dat met Kaplan de eerste revolutionair door de revolutionaire beweging was gedood. De aanslag bleek echter het sein om de terreur door de Tsjeka verder op te voeren en nog velen zouden haar volgen.
 
Nog steeds is er overigens twijfel of Kaplan de aanslag ook wel daadwerkelijk heeft uitgevoerd of dat ze als zondebok diende om een andere dader de ‘dekken’<ref>{{de}}[http://www.kalenderblatt.de/index.php?what=thmanu&manu_id=998&tag=30&monat=8&weekd=&weekdnum=&year=2004&lang=de&dayisset=1 Artikel over de aanslag op Lenin en de (vermeende) rol van Kaplan]</ref>.