Secularisatie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
BenzolBot (overleg | bijdragen)
Xqbot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: el:Εκκοσμίκευση; cosmetische veranderingen
Regel 1:
'''Secularisatie''' is, strikt genomen, het onteigenen van bezit van de Kerk. Het gaat hier dan meestal om het bezit van land en [[klooster (gebouw)|kloosterkloosters]]s dat overgaat van de [[Rooms-katholieke Kerk|Katholieke Kerk]] op de [[staat]]. In de [[17e eeuw]], de tijd van het [[protestantisme]], werd de macht van wereldlijke ('seculiere') vorsten in bepaalde streken groter in verhouding tot de macht van de Kerk. Daarom waren zij vaak in staat om bezit van de Kerk af te nemen.
 
Het woord wordt ook gebruikt wanneer [[priester]]s overgaan van de religieuze naar de seculiere staat. Degene die regulier priester is wordt seculier priester (een priester in dienst van een [[bisdom]]). Secularisatie wordt toegestaan door de [[Heilige Stoel|H. Stoel]] of de plaatselijke [[ordinaris]], naargelang het [[regulier instituut]] van pauselijk of diocesaan recht is. De H. Stoel staat secularisatie slechts toe aan de religieuzen-priesters, als zij een ordinaris gevonden hebben, die hen wil opnemen.
Regel 5:
In een derde betekenis wordt het woord tegenwoordig ook gebruikt als synoniem voor [[secularisering]], met name het proces waardoor het maatschappelijk leven zich gescheiden ontwikkelt van de Kerk en het geloof<ref>Van Dale - secularisatie [http://www.vandale.nl/opzoeken/woordenboek/?zoekwoord=secularisatie]</ref>.
 
== Begripsverklaring ==
* '''Secularisatie''' is het specifiekste begrip, maar omvat ook de met [[secularisering]] aangeduide bredere context van verwereldlijking.
* '''Ontkerkelijking''' is het proces waarbij de kerk als instituut invloed verliest in de maatschappij. Hieronder valt de trend dat steeds minder mensen de kerk bezoeken, en ook de [[scheiding van Kerk en staat]]. Ook het meer specifieke begrip ''secularisatie'' zou je hieronder kunnen scharen. Maar ''secularisatie'' wordt tegenwoordig soms ook wel meer algemeen gebruikt als synoniem voor ''ontkerkelijking.
* '''[[Secularisering]]''' is de verwereldlijking zoals die tot uitdrukking komt in laïcisering, ontkerkelijking, de reductie van godsdienst tot het private terrein en de afname van de maatschappelijke invloed van religie. Deze secularisering vindt plaats volgens een voor het eerst door [[Max Weber (socioloog)|Max Weber]] omschreven seculariseringsproces, dat tegenwoordig grotendeels wordt beschreven door de [[secularisatiethese]].
* '''[[Secularisme]]''' is de stroming die zich beijvert voor secularisering van staat en maatschappij: ''secularisten'' proberen de invloed van kerk en religie steeds terug te dringen.
 
== Geschiedenis van het gebruik van het woord ==
 
Latijn ''saeculum'' betekent onder andere 'wereld', als in tegenstelling tot 'het geestelijke', dat is alles wat met godsdienst te maken heeft. ''Saecularis'' ('seculier') betekent 'werelds' of 'wereldlijk'. ''Saecularisatio'' betekent 'wereldlijk worden of maken'. De begripstegenstelling is steeds tussen [[clerus]] en [[leek (Katholieke Kerk)|leken]], dus kerk en religie in tegenstelling tot al het andere.
 
Het woord ''secularisatie'' heeft er in de loop der tijd betekenissen bijgekregen. Oorspronkelijk was het alleen van toepassing op [[monnik (christendom)|monnikmonniken]]en die het [[klooster (gebouw)|klooster]] (als gebouw) verlieten om in de wereld te gaan leven, echter nog steeds onder geestelijk gezag. In latere tijd (de [[17e eeuw]]) werd met ''secularisatie'' ook het proces bedoeld om het beheer van kerkelijke goederen en instellingen onder het beheer van [[leek (Katholieke Kerk)|leken]] te brengen of in het bijzonder de [[onteigening]] van kerkelijke eigendommen door de [[staat]].
 
De joods-Duits-Britse [[sociologie|socioloog]] [[Norbert Elias]] (1897-1990) gebruikt het woord ''secularisatie'' voor de [[scheiding van kerk en staat]].
 
In de [[Heilige Roomse Rijk|Duitse]] geschiedenis is de ''Säkularisation'' van [[1803]] de term waarmee op grond van het [[Reichsdeputationshauptschluss]] de confiscering van kerkelijke goederen, met name van kloosters, en hun wereldlijke macht wordt aangeduid. [[Prinsbisdom|Prinsbisdommen]]men werden opgeheven. De bibliotheken van kloosters kwamen terecht in de verschillende hoofdsteden van de toenmalige Duitse landen.
 
{{Zieook|Zie ook: [[secularisering]]}}
Regel 25:
{{Zieook|[[Secularisering (Frankrijk)]], een politiek uit het begin van de 20e eeuw}}
 
== Referenties ==
{{references|90%}}
 
Regel 34:
[[da:Sekularisering]]
[[de:Säkularisierung]]
[[el:Εκκοσμίκευση]]
[[en:Secularization]]
[[es:Secularización]]