|
Sommige politieke partijen in een gemeenteraad verbinden zich op voorhand al aan de keuze van de inwoners; andere partijen spreken zich niet vooraf uit over het al dan niet overnemen van de uitslag.
Burgemeestersreferenda vonden plaats in [[Best]], op [[6 maart]] [[2002]], in [[Vlaardingen]] op [[6 maart]] [[2002]], in [[Leiden]] op [[11 maart]] [[2003]], in [[Boxmeer (gemeente)|Boxmeer]] op [[21 mei]] [[2003]], in [[Zoetermeer]] op [[3 december]] [[2003]] en in [[Delfzijl]] op [[25 februari]] [[2004]]. De opkomst bij deze referenda lagen boven 30%, met uitzondering van Zoetermeer. In alle gevallen werd de kandidaat die de voorkeur van de inwoners kreeg ook door de Kroon tot burgemeester benoemd.
Op [[10 oktober]] [[2007]] iswerd in [[Utrecht_(stad)|Utrecht]] een burgemeestersreferendum gehouden. De vertrouwenscommissie van de gemeenteraad droeg twee kandidaten voor van dezelfde partij [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]], [[Ralph Pans]] en [[Aleid Wolfsen]]. Ondanks protesten tegen deze keuze, die veelal als non-keuze werd bestempeld, ging het referendum door. RuimSlechts 909 % van de kiesgerechtigde Utrechters ging niet stemmen en van de uitgebrachte stemmen was nog eens 16,3 % ongeldig. De uitkomst van het referendum werd hierdoor ongeldig verklaard.
Op [[23 januari]] [[2008]] iswerd in [[Eindhoven]] een burgemeestersreferendum gehouden. Ook hier bestond de (non-)keuze uit twee kandidaten van de PvdA ([[Rob van Gijzel]] en [[Leen Verbeek]]) en werd het vereiste opkomstpercentage van 30 % niet gehaald.
Begin 2008 werden de subsidies voor het burgemeestersreferendum afgesloten, wegens te lage opkomsten.<ref>[http://www.nu.nl/newsalgemeen/1845762/11/Burgemeestersburgemeestersreferendum-%3CBR_%3Ereferendum_afgeschaftafgeschaft.html Burgemeestersreferendum afgeschaft],. [[NU.nl]], 18 november 2008</ref>
==Grondwethervorming==
Evenals in onder andere Zweden<ref name="buitenland">"''In Sweden, the mayor is directly appointed by the central government.''" {{Voetnoot web|url=http://www.environ.ie/en/GreenPaper/html/greenp_annex01.html|titel=Systems of Governance in Selected States and Administrations|bezochtdatum=29 december 2009|werk=Department of the Environment, Heritage and Local Goverment}}</ref> worden burgemeesters in Nederland niet (direct of indirect) gekozen door het volk, maar aangesteld door de rijksoverheid. Sommige politici zijn van mening dat deze situatie veranderd zou moeten worden middels aanpassing van de [[Nederlandse Grondwet|Grondwet]]. Hierbij zou het artikel 131, dat benoeming door de Kroon voorschrijft<ref>[http://wetten.overheid.nl/BWBR0001840/#Hoofdstuk7_Artikel131 Artikel 131 Nederlandse Grondwet], op [[Overheid.nl]]</ref>, uit de grondwet moeten worden geschrapt ('deconstitutionalisering'). Enkele politici, waaronder voormalig [[Lijst Pim Fortuyn|LPF]]-Kamerlid [[Gerard van As]], bepleitten de burgemeester door de bevolking rechtstreeks te laten kiezen en vervolgens [[pro forma]] door de Kroon te laten benoemen. De gekozen burgemeester iswordt wel aangeduid als een 'kroonjuweel' van [[Democraten 66|D66]].
Op 23 maart 2005 strandde een poging tot deconstitutionalisering in de [[Eerste Kamer der Staten-Generaal|Eerste Kamer]] op de tegenstemmen van de [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]-senatoren. Dit was voor minister [[Thom de Graaf]] ([[Democraten 66|D66]]) van bestuurlijke vernieuwing reden om op te stappen.
==Externe links==
* [http://web.archive.org/web/20061018171603/http://www.nos.nl/nieuws/achtergronden/gekozen_burgemeester/themagekozenburgemeester.html NOS-thema Gekozen burgemeester]
*[http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/persberichten/2007/11/02/kabinet-beeindigt-subsidie-voor-burgemeestersreferendum%5B2%5D.html Persbericht 2 november 2007: Kabinet beëindigt subsidie voor burgemeestersreferendum], op Rijksoverheid.nl
*[http://www.regering.nl/Actueel/Pers_en_nieuwsberichten/2007/november/02/Subsidie_referendum_burgemeester_stopt Regering.nl, 02-11-2007: Subsidie referendum burgemeester stopt]
{{appendix|bron|2=
| 