Giuseppe Piazzi: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k WikiCleaner 0.99 - Link naar doorverwijspagina aangepast. Help mee! |
|||
Regel 1:
[[Afbeelding:Giuseppe Piazzi.jpg|thumb|right|200px|Giuseppe Piazzi]]
[[Afbeelding:Piazzi Cerere.jpg|thumb|right|200px|Voorplaat van Piazzi's boek over zijn ontdekking van Ceres, destijds de achtste planeet. De afbeelding toont de baai van Palermo gezien vanuit het Oosten en een [[Cupido (mythologie)|Amor]] met [[
'''Giuseppe Piazzi''' ([[Ponte in Valtellina]], [[17 juli]] [[1746]] - [[Napels (stad)|Napels]], [[22 juli]] [[1826]]) was een [[astronoom]], [[wiskundige]] en [[Theatijnen|Theatijner]] [[monnik]]. Hij ontdekte in [[1801]] te [[Palermo (stad)|Palermo]] de dwergplaneet [[Ceres (dwergplaneet)|Ceres]]. Hij onderwees [[filosofie]] in [[Genève (stad)|Genève]], wiskunde op de universiteit van [[Malta (eiland)|Malta]] en [[theologie]] in Rome.
Regel 7:
Piazzi is vooral bekend om zijn ontdekking van [[1 januari]] [[1801]]: een object dat scheen te bewegen tegen de achtergrond van vaste [[ster (hemellichaam)|sterren]]. Eerst dacht hij een nieuwe ster ontdekt te hebben. Maar toen het hem opviel dat het object bewoog, raakte hij ervan overtuigd dat het een [[planeet]] was – of een "nieuwe ster", zoals hij het noemde. Hij was al negen jaar bezig stercatalogussen te controleren. Hij onderzocht die avond de zevenentachtigste ster in de catalogus van de zodiakale sterren van de [[Abt (abdij)|abt]] La Caille, toen hij een vreemd lichtpuntje ontdekte.
In zijn [[Dagboek (persoonlijk)|dagboek]] tekende Piazzi het volgende op:
::"Haar licht was zwakjes en dezelfde kleur als [[Jupiter (planeet)|Jupiter]], maar gelijk aan vele andere die tot de achtste [[magnitude]] worden gerekend. Daarom twijfelde ik niet over haar aard. Toen ik op de avond van de 2<sup>e</sup> mijn waarneming herhaalde en vond dat deze noch in tijd noch in [[hoogte]] overeenkwam met de [[Zenit (astronomie)|zenit]], begon ik te twijfelen of er een fout zat in de eerste waarneming. Pas later kwam bij mij een klein vermoeden op dat het een nieuwe ster (''nuovo astro'') kon zijn. De avond van de derde werd mijn vermoeden zekerheid, toen ik me ervan overtuigde dat het geen vaste ster was. Toch wachtte ik alvorens erover te spreken tot de avond van de vierde, waarop ik de voldoening had te zien dat ze zich verplaatst had met dezelfde snelheid als de voorgaande dagen."
Regel 13:
Ondanks zijn vermoeden dat het een planeet betrof, was Piazzi voorzichtig en kondigde hij zijn ontdekking aan als een [[komeet]]. Hij maakte zijn vermoeden pas bekend aan de [[Milaan (stad)|Milanese]] astronoom Barnaba Oriani, die hij een brief schreef met de volgende opmerking:
::"Ik heb deze ''ster'' bekendgemaakt als een komeet , maar omdat zij niet vergezeld gaat van enige
Piazzi kon het object niet lang genoeg volgen om met de bestaande technieken zijn baan te berekenen. Maar de bekende [[wiskundige]] [[Carl Friedrich Gauss]] ontwikkelde een nieuwe methode van baanberekening - de [[Kleinste-kwadratenmethode|kleinste kwadratenmethode]] - waarvoor weinig punten nodig waren die het astronomen mogelijk maakte de [[baanelement]]en te bepalen en het object terug te vinden. Toen bleek dat Piazzi's vermoeden juist was: het object was geen komeet maar een kleine planeet. Bovendien voorspelde de [[wet van Titius-Bode]] op vrijwel dezelfde positie een planeet.
==Naam Ceres==
Piazzi noemde zijn ontdekking "Ceres Ferdinandea", naar de oud-Griekse en Sicilliaanse [[ceres (godin)|godin van het graan]] en naar koning [[Ferdinand I der Beide Siciliën|Ferdinand IV]] van Napels en Sicilië. Het Ferdinandea-deel van deze naam kwam later om politieke redenen te vervallen. [[Ceres (
==Vernoemd naar Piazzi==
* planetoïde - In [[1923]] werd de 1000<sup>ste</sup> ontdekt – deze werd ter ere van Piazzi "Piazzia" gedoopt.
* [[krater]] - Een recente ontdekking op Ceres (een grote, witte vlek die vermoedelijk een krater is en die werd waargenomen door de [[Ruimtetelescoop Hubble|Hubble ruimtetelescoop]]) wordt informeel ook 'Piazzi' genoemd.
{{DEFAULTSORT:Piazzi, Giuseppe}}
| |||