Houtingen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
uitgereid
Regel 9:
}}
 
'''Houtingen''', ofwel het [[geslacht (biologie)|geslacht]] '''''Coregonus''''', zijn vissen uit de [[familie (biologie)|familie]] van de zalmachtigen (Salmonidae). Over de taxonomische status is geen consensus. Kottelat & Freyhof (2007) beschouwen de houtingen niet meer als onderfamilie van de zalmachtigen, maar als aparte familie waarin ook de geslachten ''Stenodus'' en ''Prosopium''.<ref name="Kott">Kottelat, M. & Freyhof, J. 2007. Handbook of European Freshwater Fishes. Kottelat, Cornol, Switzerland.</ref>
 
De naam '''marenen''' (Duits: Maränen) wordt ook wel gebruikt om deze groep aan te duiden.
In het gebied rond het Bodenmeer heet een houting een ''Felchen''. In Beieren en Oostenrijk is de naam ''Renke'' en in Noord-Duitsland heten houtingen ''Maränen'' ('''marenen''' in het Nederlands). In het Engels heten ze ''whitefish'' of ''cisco'' en in het Noors en het Zweeds heet een houting een ''sik''.
 
==Nadere beschrijving==
Het geslacht ''Coregonus'' heeft binnen de familie van de zalmachtigen de meeste soorten. Deze soorten zijn op uiterlijke kenmerken bijzonder lastig van elkaar te onderscheiden. De vorm, rangschikking en het aantal kieuwboogaanhangels vormen de belangrijkste kenmerken.
Veel soorten zijn ontstaan na de laatste [[Laatglaciaal|IJstijd]] in meren die de gletsjers achter lieten.
 
Houtingen leven meestal in diepe meren (vanmeer ongeveerdan 50 m), bijvoorbeeld in de Alpenmeren zoals het [[Bodenmeer]], [[Meer van Neuchâtel]] en [[Meer van Genève]], de Italiaanse Merenmeren en ook de Noord-Duitse meren zoals de Schaalsee bij [[Ratzeburg]], [[Schweriner See]], het meer van [[Plön]] en anderen meren. Sommige soorten leven of leefden als [[anadroom|anadrome]] vissen in de [[Oostzee]] en de [[Noordzee]]. Houtingen eten - afhankelijk van het type - [[plankton]] of [[macrofauna]]. Nauw verwante soorten hebben vaak verschillende ecologische [[niche]]. Sommige soorten foerageren vooral in het open water, andere zijn meer gericht op [[benthos |benthisch]] voedsel (van de meerbodem).
 
== Visserij==
Houtingen zijn als consumptievis zeer gewild, vooral gebraden of gerookt. Speciaal de houting uit het [[Bodenmeer]] (''[[Coregonus wartmanni]]'', ook wel beschouwd als ondersoort van de [[grote marene]]) is zeer populair. Op deze vis bestaat reeds lang een beroepsvisserij en verder is de vis bij sportvissers zeer geliefd.
 
==Natuurbescherming ==
Veel houtingen behoren tot de meest bedreigde vissoorten. Zowel in Noord-Amerika als in Europa zijn de populaties gedurende de 19de en 20ste eeuw overbevist of werden ze weggeconcurreerd door de uitzetting van verwante vissoorten uit totaal andere gebieden.
Negen soorten worden als uitgestorven beschouwd: ''[[Coregonus alpena]]'', ''C.[[Coregonus bezola]]'', '' C.[[Coregonus fera]]'', ''.C.[[Coregonus gutturosus]]'', ''C.[[Coregonus hiemalis]]'', ''C.[[Coregonus johannae]]'', ''C.[[Coregonus nigripinnis]]'', ''C.[[Coregonus oxyrhynchusoxyrinchus]]'' en ''C.[[Coregonus restrictus]]''. Verder zijn er vijf soorten ernstig bedreigd, drie bedreigd en 14 soorten kwetsbaar.<ref>IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.2. <www.iucnredlist.org>. Downloaded on 16 July 2010.</ref>
 
 
Regel 94 ⟶ 95:
** ''[[Coregonus ussuriensis]]'' - <small>Berg, 1906</small>
** ''[[Coregonus vandesius]]'' - <small>Richardson, 1836</small> - Bedreigd
** ''[[Coregonus wartmanni]]'' - <small>(Bloch, 1784)</small> - 'Bodenseehouting'
** ''[[Coregonus widegreni]]'' - <small>Malmgren, 1863</small>
** ''[[Coregonus zenithicus]]'' - <small>(Jordan & Evermann, 1909)</small> - Ketsbaar