Aa (Frankrijk): verschil tussen versies

De loop heeft drie karakteristieke delen: de bovenloop die loopt van de bron tot [[Wavrans-sur-l'Aa]] met een sterk verval, de middenloop vanaf Wavrans tot [[Arques (Pas-de-Calais)|Arques]] met veel oude industrie en de benedenloop vanaf Arques (bij [[Sint-Omaars]]) tot de monding, waar de rivier traag door een vochtige vlakte stroomt die door een fijnmazig kanaalstelsel wordt afgewaterd.

 

De bovenloop van de Aa (''Vallée de la Haute Aa'') vormt een landelijke vallei met weilanden en heeft vandaag vooral een toeristische bestemming, met weekendverblijven dicht bij de rivier. Een karakteristiek dorpje is [[Merck-Saint-Liévin]]; het marktplaatsje [[Fauquembergues]] is de grootste gemeente aan de bovenloop. De bovenloop kende in de 19e eeuw enige industrialisering, in het spoor van vroeger molenactiviteiten, met enkele fabrieken langs de rivier en een lokaal [[smalspoor]] van [[Anvin]] naar [[Calais]], dat van [[Renty]] tot [[Lumbres]] door de Aavallei liep en in 1882 in gebruik werd genomen. De lijn is in 1955 buiten gebruik gesteld, maar enkele stationsgebouwtjes en paden op de voormalige spoordijk zijn in de vallei her en der nog herkenbaar.

 

De middenloop is tamelijk diep ingesneden en kende eveneens voor de [[Industriële revolutie]] industriële activiteit door onder meer de aanwezigheid van [[watermolen]]s. In de 19e eeuw raakte de middenloop echter veel sterker geïndustrialiseerd, onder meer door de aanleg van de spoorweg van Sint-Omaars naar [[Boulogne-sur-Mer]], die al in 1874 gereed was. Die industriële as is vandaag nog herkenbaar aan de vele oude fabrieksgebouwen in onder meer [[Lumbres]], [[Esquerdes]], [[Hallines]], [[Wizernes]], [[Blendeke]] en Arques. De spoorlijn bestaat nog van Arques tot Lumbres, maar is alleen in gebruik voor toeristische treinritten en ten behoeve van de papier- en verpakkingsfabriek Sical in Lumbres. Door de teloorgang van de 19e en vroeg 20e-eeuwse industrie is ook de middenloop aanmerkelijk "groen" geworden.

 

Omdat de Aa bij Arques vrij abrupt het zeeniveau bereikt, kent de benedenloop geen verval. Daardoor ontstaat het uitgestrekte moeras van [[Klaarmares]], ten oosten van Sint-Omaars. Verder stroomafwaarts was de Aa oorspronkelijk een breed [[estuarium]], blootgesteld aan de invloed van de zee. Het gebied is echter in de loop van de [[hoge middeleeuwen]] door inpoldering drooggelegd en in cultuur gebracht. Vandaag is de hele benedenloop gekanaliseerd en sluit bij Arke aan op het Canal de Neufossé, dat de Aa met de [[Leie (rivier)|Leie]] verbindt. De aansluiting moet een hoogteverschil van 13 meter overbruggen. Aanvankelijk werd hiervoor een complex van vijf [[sluis (waterbouwkunde)|sluizen]] gebruikt, dat in 1887 werd vervangen door de [[scheepslift]] van Les Fontinettes.<ref>[http://www.histoires-de-chtis.com/index-news-1738-les-fontinettes-ascenseur-a-bateaux.php Les Fontinettes, ascenseur à bateaux]</ref> Deze is in 1967 buiten gebruik gesteld en is vervangen door een sluizencomplex.

 

[[br:Aa (Bro-C'hall)]]

[[de:Aa (Pas de Calais)]]

[[es:Río Aa]]

[[et:Aa jõgi (Prantsusmaa)]]