Martelaarsgracht: verschil tussen versies

[[Bestand:Martelaarsgracht.jpg|thumb|320px|De Martelaarsgracht richting richting Nieuwezijds Voorburgwal.]]

De '''Martelaarsgracht''' is de verbinding tussen de [[Nieuwezijds Voorburgwal]] en het [[Station Amsterdam Centraal|Centraal Station]] in [[Amsterdam]]. Het is sinds de [[Demping (water)|demping]] in [[1884]] een korte maar brede en drukke [[Straat (verharde weg)|straat]], voorzien van een middenberm met een tramhalte. Er bevinden zich veel hotels, snackbars en internetcafés.

Een deel van de bebouwing is opgetrokken in statige [[Lodewijk XIV van Frankrijk|Louis XIV]]-stijl uit het begin van de 18e eeuw. Voor de komst van het station werd de [[gracht]] eind 19e eeuw gedempt, tegelijk met veel andere grachten. Het imposante gebouw van de [[Koninklijke Hollandsche Lloyd]] op de hoek met de [[Prins Hendrikkade]] werd in 1917-1921 gebouwd tegen het advies van de toenmalige [[Welstandscommissie]] in.<ref>[http://www.amsterdamsebinnenstad.nl/binnenstad/185/jongerebouwkunst.html Amsterdamsebinnenstad.nl: De nieuwe Rijksmonumenten] (Walther Schoonenberg, november 2000)</ref> Het pand op de hoek hiertegenover, met op de kroonlijst de wervende tekst "Kopje Koffie Karpershoek", dateert uit [[1629]]. Op de vloer van dit bruine café ligt nog steeds [[zilverzand]] zoals dat in de 17e eeuw ook werd gebruikt. In 1928 verkregen veel panden aan de Martelaarsgracht de status van [[monument (erfgoed)|monument]]. Dit kon niet voorkomen dat in de jaren '80 en '90 enkele panden ten prooi vielen aan [[speculatie (handel)|speculatie]] en vervolgens werden [[Kraken (pand)|gekraakt]].

 

Er staat een klein monument met een bronzen plaquette, ontworpen door [[Hans Bayens]], op het oude Hekelveld ter hoogte van de splitsing van de Nieuwezijds Voorburgwal en de [[Spuistraat (Amsterdam)|Spuistraat]].

 

== Meer Martelaarsgrachten ==

De Martelaarsgracht in [[Assendorp]] werd in 1923 gedempt.<ref>[http://www.assendorpernieuws.nl/historie/index.html Assendorpernieuws.nl: Beknopte geschiedenis van Assendorp] (Dick Hogenkamp)</ref> Voorheen was er ook een Martelaarsgracht in [[Bovenkerk (Amstelveen)|Bovenkerk]] bij Amstelveen.<ref>[http://www.historischamstelveen.nl/verdwenen%20topografische%20namen.html Historischamstelveen.nl: Verdwenen topografische namen]</ref>

{{Navigatie grachten Amsterdam}}