Graafschap Lingen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Geschiedenis: link; stadhouder van Overijssel; overbodige datumlinks verwijderd
Regel 39:
 
==Geschiedenis==
Voor [[1150]] bouwden de graven van [[graafschap Tecklenburg|Tecklenburg]] bij een oversteekplaats over de [[Eems]] een burcht. Rond de burcht ontwikkelde zich een nederzetting die uitgroeide tot een hoofdplaats van het graafschap Tecklenburg.
 
In [[1493]] werd graaf Nicolaas III van Tecklenburg door zijn zoon Otto VIII afgezet. Hij vestigde zich dan in Lingen. Na zijn dood volgt een andere zoon, Nicolaas IV hem in [[1496]] op. Zijn gebied wordt in [[1509]] uitgebreid met het bovengraafschap. In [[1519]] draagt hij het graafschap als leen op aan de hertog van [[Hertogdom Gelderland|Gelderland]], Karel van Egmond. Omdat hij slechts de vruchtgebruiker is van Lingen is deze handeling niet rechtmatig. Na zijn dood in [[1541]] wordt het graafschap herenigd met het graafschap Tecklenburg.
 
Het graafschap Tecklenburg met Lingen wordt na de [[Schmalkaldische Oorlog]] door keizer [[Karel V van het Heilige Roomse Rijk|Karel V]] op [[3 november]] [[1546]] aan de graaf Koenraad ontnomen en overgedragen aan [[Maximiliaan van EgmondEgmont]], graafstadhouder van Buren[[Heerlijkheid Overijssel|Overijssel]]. In maart [[1548]] sluit Maximiliaan een verdrag met Koenraad van Tecklenburg. Hierbij wordt Tecklenburg terug gegeven aan de graaf en doet deze afstand van Lingen.
Op dezelfde dag erkent de keizer deze constructie in zijn hoedanigheid van heer van [[Heerlijkheid Overijssel|Overijssel]]. Dit betekent dat de keizer Lingen ziet als onderdeel van de [[Bourgondische Kreits]] en het nominaal een deel is van de [[Zeventien Provinciën]]. De Nederrijns-Westfaalse Kreits erkent deze constructies niet maar blijft Lingen zien als een deel van het graafschap Tecklenburg.
In [[1551]] verkopen de voogden van de erfgename, [[Anna van Buren]], het graafschap weer aan Karel V.
 
In [[1551]] verkopen de voogden van de erfgename, [[Anna van Buren]], het graafschap weer aan Karel V.
In [[1578]] verkopen de [[Staten-Generaal van de Nederlanden]] het aan [[Willem van Oranje]], op voorwaarde dat hij het verovert. Omdat dit niet gebeurt, weigeren de Staten van Overijssel de prins met het graafschap te belenen. In [[1597]] wordt de stad [[Beleg van Lingen (1597)|bezet door Staatse troepen]], waarna [[Maurits van Oranje|prins Maurits]] in [[1602]] door de Staten van Overijssel met Lingen beleend wordt. De [[Spanje|Spanjaarden]] heroveren het in [[1605]], waarna de Spaanse stadhouder van Overijssel het graafschap bestuurt.
Tijdens de [[Dertigjarige Oorlog]] ontruimen de Spanjaarden in [[1627]] het gebied, waarna andere bezetters volgen. In [[1633]] komt het graafschap in bezit van [[Frederik Hendrik van Oranje-Nassau]]. Bij de [[Vrede van Münster]] van 1648 erkent de koning van Spanje de overdracht aan Oranje-Nassau van 1578.
De Oranjes menen dat Lingen geen deel meer uitmaakt van het Heilige Roomse Rijk, maar het Rijk en de familie Bentheim-Tecklenburg blijven aanspraak maken op het graafschap.
In [[1677]] wordt de leenband met Overijssel verbroken, zodat het graafschap volledig soeverein is geworden.
 
In [[1578]] verkopen de [[Staten-Generaal van de Nederlanden]] het aan [[Willem van Oranje]], op voorwaarde dat hij het verovert. Omdat dit niet gebeurt, weigeren de Staten van Overijssel de prins met het graafschap te belenen. In [[1597]] wordt de stad [[Beleg van Lingen (1597)|bezet door Staatse troepen]], waarna [[Maurits van Oranje|prins Maurits]] in [[1602]] door de Staten van Overijssel met Lingen beleend wordt. De [[Spanje|Spanjaarden]] heroveren het in [[1605]], waarna de Spaanse stadhouder van Overijssel het graafschap bestuurt.
Nadat het huis Oranje-Nassau in [[1702]] met stadhouder [[Willem III van Oranje-Nassau|Willem III]] is uitgestorven, komt het aan één van zijn erfgenamen: de koning van [[Pruisen]]. Nadat Pruisen ook het graafschap Tecklenburg heeft gekocht, worden de twee gebieden bestuurlijk herenigd. Hiermee komt een eind aan alle geschillen.
 
Tijdens de [[Dertigjarige Oorlog]] ontruimen de Spanjaarden in [[1627]] het gebied, waarna andere bezetters volgen. In [[1633]] komt het graafschap in bezit van [[Frederik Hendrik van Oranje-Nassau]]. Bij de [[Vrede van Münster]] van 1648 erkent de koning van Spanje de overdracht aan Oranje-Nassau van 1578. De Oranjes menen dat Lingen geen deel meer uitmaakt van het Heilige Roomse Rijk, maar het Rijk en de familie Bentheim-Tecklenburg blijven aanspraak maken op het graafschap.
Van [[1807]] tot [[1810]] maakt het deel uit van het groothertogdom Berg en van 1810 tot [[1813]] van het [[keizerrijk Frankrijk]].
 
Op het [[Congres van Wenen]] in [[1815]] wordt het voormalige graafschap gedeeld:
In [[1677]] wordt de leenband met Overijssel verbroken, zodat het graafschap volledig soeverein is geworden.
 
Nadat het huis Oranje-Nassau in [[1702]] met stadhouder [[Willem III van Oranje-Nassau|Willem III]] is uitgestorven, komt het aan één van zijn erfgenamen: de koning van [[Pruisen]]. Nadat Pruisen ook het graafschap Tecklenburg heeft gekocht, worden de twee gebieden bestuurlijk herenigd. Hiermee komt een eind aan alle geschillen.
 
Van [[1807]] tot [[1810]] maakt het deel uit van het [[groothertogdom Berg]] en van 1810 tot [[1813]] van het [[keizerrijk Frankrijk]].
Op het [[Congres van Wenen]] in [[1815]] wordt het voormalige graafschap gedeeld:
* het Nedergraafschap komt aan het [[koninkrijk Hannover]] en
* het Bovengraafschap komt terug aan het koninkrijk Pruisen.
===Taal===
 
Het [[Nederlands]] was lang de gebruikelijke en officiële taal van het bestuur, rechtbanken, kerken en scholen. Dit bleef zo na de inlijving bij Pruisen in 1702. Veel katholieke priesters kwamen uit het Nederlandse bisdom Utrecht. Na 1815 verloor het Nederlands in vrij korte tijd zijn dominante positie ten voordele van het Hoogduits. <ref>http://www.dbnl.org/tekst/toor004gesc01_01/toor004gesc01_01_0010.php Geschiedenis van de Nederlandse taal</ref> Tot rond 1920 was het Nederlands er nog steeds de voertaal op straat en in de kerk. {{Onbewezen claim}} Het [[Duits]] en het [[Nedersaksisch]] hebben het Nederlands inmiddels verdrongen. {{Onbewezen claim}}