Versie van 20 feb 2010 10:50 bewerken Japiot (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers, Terugdraaiers 140.905 bewerkingen k Link naar doorverwijspagina gerepareerd (Vrede van Presburg naar Vrede van Presburg (1805)), met behulp van pop-ups ← Oudere bewerking		Versie van 12 mrt 2010 08:52 bewerken ongedaan maken Xqbot (overleg \| bijdragen) bots 334.742 bewerkingen k robot Erbij: ro:Oraş imperial liber; cosmetische veranderingen Nieuwere bewerking →
Regel 1: [[~~Afbeelding~~Bestand:Holy Roman Empire 1648 Imperial cities.png\|thumb\|250px\|Vrije rijkssteden in het [[Heilige Roomse Rijk]] in 1648.]] Een '''vrije rijksstad''' ([[Duits]]: ''Freie Reichsstadt'') was een onafhankelijke stad in het [[Heilige Roomse Rijk]]. Deze steden vielen direct onder de keizer en niet onder bepaalde vorst. De vrije rijkssteden konden ingedeeld worden in twee categorieën. '''Vrijsteden''' of '''vrije steden''' (''freie Städte'') waren van oorsprong bisschoppelijke steden die onafhankelijkheid van de [[prins-bisschop]] hadden verkregen. Ze behoefden geen geregelde belasting aan het Heilige Roomse Rijk te betalen en ze mochten niet verpand worden. '''Rijkssteden''' (''Reichsstädte'') hadden zich niet hoeven vrij maken van een bisschop. De wettelijke status verschilde van stad tot stad en uiteindelijk verdween het onderscheid tussen beide. Het begrip "vrijsteden en rijkssteden" evolueerde naar "vrije rijkssteden". Enkel vrije rijkssteden waren [[Bazel (Zwitserland)]] (sinds 1000), [[Worms (stad)\|Worms]] (sinds 1074), [[Mainz]] (van 1244 tot 1462), [[Regensburg (stad)\|Regensburg]] (sinds 1245), [[Straatsburg]] ([[Vrijstad Straatsburg]] sinds 1262), [[Spiers]] (sinds 1294) en [[Keulen]] (sinds 1475). [[~~Afbeelding~~Bestand:Coat_of_arms_of_Groningen.png\|thumb\|250px\|right\|De stad Groningen voerde en voert de Keizerlijke adelaar met twee koppen in het wapen. ]] Ook [[Groningen (stad)\|Groningen]] maakte zich in de 15e eeuw in de praktijk los van het [[Sticht Utrecht]] en eigende zich zelf het wapen van een vrije rijkstad toe. De stad voerde, zoals op het wapen op het orgel in de Martinikerk is te zien, ook de [[keizerskroon (hoofddeksel)\|keizerskroon]] boven het stadswapen. Regel 18: [[Gdansk\|Danzig]] droeg van [[1919]] tot [[1939]] eveneens de titel ''vrije stad'' ([[Vrije Stad Danzig (1920-1939)\|Vrije Stad Danzig]]). == Lijst van vrije rijkssteden in 1792 == met vermelding van hun bank in de [[Rijksdag (Heilige Roomse Rijk)\|Rijksdag]], hun ligging in een [[Kreits]] en het einde van hun zelfstandigheid Regel 77: \| Beieren \|- \| [[Rijksstad Dinkelsbühl\|Dinkelsbühl ]] \| Z16 \| Z13 Regel 336: \|} == Oude vrijsteden die nu in Frankrijk liggen == tot aan de [[Franse revolutie]], de elf rijkssteden van de [[Elzas]]: * [[Straatsburg]] ([[Vrijstad Straatsburg]]) * en de steden van de sedert 1354 verbonden [[Tienstedenbond]]: : [[rijksstad Colmar\|Colmar]] (''Colmar'') Regel 356: tot aan de [[vrede van Münster]], 1648 * de [[Trois-Évêchés\|drie bisschopssteden]] van [[Lotharingen (Frankrijk)\|Lotharingen]]: : [[rijksstad Metz\|Metz]] (''Metz'') : [[rijksstad Toul\|Toul]] (''Tull'') Regel 364: * [[vrijstad Straatsburg\|Straatsburg]] == Oude vrijsteden die nu in Zwitserland liggen == De volgende vrijsteden hebben zich in de loop der tijd aangesloten bij het Zwitserse eedgenootschap: Regel 375: : Zürich == Zie ook == * [[Stadstaat]] Regel 400: [[pl:Wolne miasta Rzeszy]] [[pt:Cidade Imperial Livre]] [[ro:Oraş imperial liber]] [[ru:Имперский город]] [[sk:Slobodné ríšske mesto]]

Vrije rijksstad: verschil tussen versies