VAX: verschil tussen versies

|[[VMS (besturingssysteem)|VAX/VMS]], [[Ultrix]], [[Berkeley Software Distribution|BSD]] UNIX, VAXELN

|}

De '''VAX''' is een [[32-bits]] [[computerarchitectuur]] die een [[orthogonale instructieset]] ([[machinetaal]]) ondersteunt met [[Virtueel geheugen|virtuele addressering]]. De VAX, met [[VMS (besturingssysteem)|VMS]] als belangrijkste [[besturingssysteem]], werd midden [[1970-1979|jaren '70]] ontwikkeld door [[Digital Equipment Corporation|Digital Equipment Corporation (DEC)]].

 

"VAX" was oorspronkelijk een [[acroniem]] voor '''''V'''irtual '''A'''ddress e'''X'''tension'', aangezien de VAX werd gezien als een 32-bits uitbreiding van de eerdere [[16-bits]] [[PDP-11]]; de VAX-11 implementeerde de ''compatibiliteitsmodus'' voor emulatie van de PDP-11-instructies.

 

Het eerste model VAX was de VAX-11/780, die in 1978 op de markt kwam en ontworpen was door een team onder leiding van [[Bill Strecker]]. Op dit model volgden verschillende andere modellen, gericht op verschillende doelgroepen en met in de tijd [[Wet van Moore|oplopende prestaties]]. Begin [[1980-1989|jaren '80]] werden de VAX [[minicomputer|supermini's]] populair. In de [[1990-1999|jaren '90]] liep de verkoop van VAX'en terug, onder andere door de introductie van de [[DEC Alpha]]-processor in 1992. In 2001 gaf [[Compaq]] aan dat zij nog een klein aantal nieuwe VAX'en had verkocht. Tegenwoordig (2005) is de productie van VAX-computers geheel gestopt, maar oudere systemen zijn nog steeds in relatief grote aantallen in bedrijf.

 

De eerste VAX-computers waren puur [[mainframe]]computers; latere modellen uit de VAX-architectuur werden ook gebruikt als [[werkstation]]. Dit gebruik (zowel mainframe als werkstation) was in die tijd uniek. Het VAXstation 2000 was zelfs kleiner dan veel toenmalige [[personal computer|PC's]]. Ook voor industriële besturingen werd de VAX ingezet; hiervoor was een speciaal ''[[real-time]]'' besturingssysteem met de naam VAXELN beschikbaar.

 

VAX-systemen zonder [[LSI]] (min of meer chronologisch):

* VAX-11/780 ("Star")

* VAX XXXX    ("BVAX", ''High-end''-VAX; nooit in productie)

 

* [http://h18002.www1.hp.com/alphaserver/vax/timeline/ Tijdlijn VAX]

* [http://www.netbsd.org/Documentation/Hardware/Machines/DEC/vax/sections.html Documentatie NetBSD/VAX]

[[Categorie:Computersysteem]]

 

[[de:Virtual Address eXtension]]

[[en:VAX]]