|
'''Grigori Jevsejevitsj Zinovjev''' ([[Russisch]]: Григорий Евсеевич Зиновьев) ([[Jelizavetgrad]], [[11 september]] [[1883]] – [[Moskou]], [[25 augustus]] [[1936]]) was een Sovjet-Russisch [[communisme|communistisch]] [[politicus]] en [[marxisme|marxistisch]] theoreticus.
Hij sloot zich als rechtenstudent in [[1901]] aan bij de [[Russische Sociaal Democratische Arbeiderspartij]] (RSDAP) en in [[1903]] bij de bolsjewistische vleugel van de partij ([[Bolsjewieken]]). Week spoedig daarna uit naar [[Zwitserland]] en werd medewerker van [[Vladimir Lenin|Lenin]]. Na de [[Februarirevolutie (1917)|Februarirevolutie]] ([[1917]]) keerde hij naar [[Rusland]] terug en vestigde zich in [[Sint-Petersburg]].
Na de bolsjewistische [[Oktoberrevolutie]] werd hij partijsecretaris van de [[Russische Communistische Partij]] in [[Sint-Petersburg]] ([[1918]]). Hij bekleedde daarmee één van de belangrijkste functies in het partijapparaat. Hij organiseerde tijdens de [[Russische Burgeroorlog]] de defensie van Sint-Petersburg. Hij was een aanhanger van de onverzoenlijke logica van de klassenoorlog en verklaarde in september 1918 (tijdens de burgeroorlog) : "''Om de vijand te breken moeten we beschikken over onze eigen socialistische terreur, we moeten negentig van de honderd miljoen russen aan onze kant zien te krijgen. Aan de anderen hebben we geen boodschap. Zij dienen te worden vernietigd.''"<ref>Svernaja Kommoena (krant), nr. 109, 19 september 1918, pag. 2</ref>
In [[1919]] werd hij voorzitter van de pas opgerichte [[Comintern]] (Communistische Internationale) en het [[politbureau]]. Tijdens de ziekte van [[Vladimir Lenin|Lenin]] ([[1922]]-[[1924]]) vormde hij met [[Jozef Stalin|Stalin]] en [[Lev Kamenev]] een coalitie tegen [[Leon Trotski|Trotski]]. Zinovjev, een beoogde opvolger van de in januari [[1924]] overleden Lenin, moest uiteindelijk in Stalin zijn meerdere erkennen. In [[1925]] sloten Zinovjev en [[Kamenev]] een verbond met [[Leon Trotski|Trotski]]. Dit verbond kreeg de naam de [[Linkse Oppositie|Linkse of Verenigde Oppositie]]. Deze oppositie verzette zich heftig tegen Stalin en de [[Rechtse Oppositie]] o.l.v. [[Nikolaj Boecharin]], [[Michail Tomski]] en [[Aleksej Rykov]].
In [[1926]] kwam de Verenigde Oppositie ten val. Zinovjev werd uit al zijn belangrijke partijfuncties gezet. In [[1927]] werd hij geroyeerd. Nadat hij zelfkritiek had uitgeoefend en 'schuld' had bekend, werd hij weer in de partij opgenomen, maar kort daarna weer uit de partij gezet. In [[1935]] werd hij voor de laatste keer toegelaten tot de partij.
Nog in datzelfde jaar werden Zinovjev en [[Lev Kamenev|Kamenev]] wegens 'morele medeplichtigheid' aan de moord op de Leningradse (Sint-Petersburgse) partijsecretaris [[Sergej Kirov|Kirov]] veroordeeld tot tien jaar celstraf. In [[1936]] werd Zinovjev echter opnieuw berecht, in een schijnproces, samen met onder andere Kamenev, omdat hij zou behoren tot en ''trotskistisch-zinovjevistisch centrum'' (een zgn. 'linkse oppositiegroep' die Stalin uit het zadel wilde wippen).
Hij werd ter dood veroordeeld en op [[25 augustus]] [[1936]] even buiten [[Moskou]] geëxecuteerd.
Echter in 1988 werd officieel bekend gemaakt dat de beschuldigingen van toen, onterecht waren.
{{refs}}
==Noten en Referenties==
<references/>
{{Commons|Grigory Zinoviev|Grigori Zinovjev}}
| 