Wikipedia

Schuurkerk: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
+ afb.
redactie: niet exclusief katholiek of brabants
Regel 1:
[[Bestand:Vlaamse schuur 2.JPG|thumb|260px|Gerestaureerde voormalige schuurkerk te [[Gilze]]]]
 
Een '''schuurkerk''', ook wel '''kerkschuur''' genoemd, is een [[schuilkerk]] die is gevestigd in een gebouw dat er van buiten als een [[schuur]] uitziet. Rooms-katholieken, remonstranten, lutheranen en doopsgezinden waren voor hun erediensten na de [[reformatie]] aangewezen op deze schuilkerken, ze kwamen dan ook in grote delen van Nederland voor. In de steden waren schuilkerken vooral in huizen en pakhuizen gevestigd, op het platteland was de plaats van samenkomst doorgaans een schuur.
 
DeOpenlijke uitoefening van de katholieke godsdienst was tot [[1672]] minniet of meer verbodentoegestaan, vaak stonden er zeer zwareflinke straffen op. De kerken werdenwaren geconfisqueerd door de protestantencalvinisten en de kloosters werden opgeheven. DezeDe situatie verbeterde wat tijdens en na de Franse overheersing ([[1672]]-[[1678]]). SindsdienSinds die periode werd de beoefening van de katholieke eredienst in niet opvallende schuil- en schuurkerken toegestaan,. maarWel moestenmoest demen katholiekenzogenaamde grote[[recognitie]]gelden sommenbetalen geldaan betalende [[schout]] om getolereerdgedoogd te worden, de zogenaamde recognitiegelden. Voor die tijd moestennamen de katholieken uit grensgebieden vaak hun toevlucht nemen tot [[grenskerk]]en, die juist over de grens waren gebouwd, zoals die in het [[Weerterbos]], bij de latere [[Abdij van Achel|Achelse Kluis]], en te [[Zwillbrock]].▼
De benaming wordt vooral gebruikt voor de situatie in de huidige provincie [[Noord-Brabant]], die in [[1648]] definitief bij de Republiek der Verenigde Nederlanden werd gevoegd. Tevens is de benaming gebruikelijk in grote delen van [[Overijssel]] (met name [[Twente]]) en [[Hertogdom Gelre|Gelre]] ([[Achterhoek]], met name [[Groenlo]], [[Lichtenvoorde]], [[Rietmolen]]). Voor de huidige provincie [[Limburg (Nederland)|Limburg]] lag de situatie ingewikkelder, daar een deel van dit gebied als [[Spaans Opper Gelre]] bij de Spaanse Nederlanden werd gevoegd, waar de katholieke godsdienst geen beperkingen ondervond en juist gestimuleerd werden.
 
Aangezien de hervormdeprotestantse gemeenten in katholieke streken meestal klein bleven waren zij vaak niet in staat de hun toegevallen kerkgebouwen naar behoren te onderhouden. Het daaruit volgende bouwkundige verval was de reden dat, toen de katholieken deze gebouwen vanaf [[1798]] terug konden krijgen, zij soms toch de voorkeur aan hun schuurkerk gaven. ▼
▲De uitoefening van de katholieke godsdienst was tot [[1672]] min of meer verboden, vaak stonden er zeer zware straffen op. De kerken werden geconfisqueerd door de protestanten en de kloosters werden opgeheven. Deze situatie verbeterde tijdens en na de Franse overheersing ([[1672]]-[[1678]]). Sindsdien werd de beoefening van de katholieke eredienst in niet opvallende schuil- en schuurkerken toegestaan, maar moesten de katholieken grote sommen geld betalen om getolereerd te worden, de zogenaamde recognitiegelden. Voor die tijd moesten de katholieken uit grensgebieden hun toevlucht nemen tot [[grenskerk]]en, die juist over de grens waren gebouwd, zoals die in het [[Weerterbos]], bij de latere [[Abdij van Achel|Achelse Kluis]], en [[Zwillbrock]].
 
In latere jaren, vooral gedurende de tweede helft van de negentiende eeuw, zijn vele nieuwe katholieke kerken gebouwd, meestal in [[neogotiek|neogotische]] stijl. Dit werd mede door de sterke bevolkingsgroei gestimuleerd. De schuurkerken werden afgebroken en er is er geen enkele behouden gebleven.▼
 
De meeste schuurkerken zijn in de loop der tijd afgebroken, slechts een enkele is dankzij restauratie behouden gebleven.
 
▲Aangezien de hervormde gemeenten klein bleven waren zij vaak niet in staat de hun toegevallen kerkgebouwen naar behoren te onderhouden. Het daaruit volgende bouwkundige verval was de reden dat, toen de katholieken deze gebouwen vanaf [[1798]] terug konden krijgen, zij soms toch de voorkeur aan hun schuurkerk gaven.
 
▲In latere jaren, vooral gedurende de tweede helft van de negentiende eeuw, zijn vele nieuwe katholieke kerken gebouwd, meestal in [[neogotiek|neogotische]] stijl. Dit werd mede door de sterke bevolkingsgroei gestimuleerd. De schuurkerken werden afgebroken en er is er geen enkele behouden gebleven.
 
[[Categorie:Kerkgebouw]]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Schuurkerk"