Code Napoléon: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 2:
De '''Code Napoléon''' is de benaming voor de ''Code civil'', het [[Frankrijk|Franse]] burgerlijk [[wetboek]] uit 1804 dat veel navolging vond. In dit wetboek werd het [[privaatrecht]] van Frankrijk geüniformeerd en [[codificatie|gecodificeerd]].
== Totstandkoming
In [[1800]] stelde eerste consul [[Napoleon Bonaparte]] een commissie van vier eminente juristen, onder wie [[Jean-Étienne-Marie Portalis]], aan onder voorzitterschap van "[[Kanselier (historisch)|Aartskanselier]]" en medeconsul [[Jean-Jacques Régis de Cambacérès]] om een ''burgerlijk wetboek voor de Fransen'' op te stellen. Zij kregen van Napoleon 2,5 maanden de tijd om het nieuwe wetboek op te stellen met als basis de ontwerpen van de Franse Revolutie. Uiteindelijk werkten de juristen vijf maanden aan het nieuwe wetboek. Het nieuwe wetboek werd kritisch ontvangen door de Senaat. Enerzijds was er het verwijt dat het nieuwe wetboek overijld en slordig in elkaar was gezet en anderzijds zou het niet overeen komen met het beoogde doel van de Revolutie. De vergaderingen van de Senaat misten het recht van Amendement waardoor de nieuwe wetgeving zonder wijzigingen behandeld moest worden, terwijl toch veel mensen op en aanmerkingen hadden op dit nieuwe wetboek. De Code civil nam uiteindelijk de vorm aan van 36 wetten die werden aangenomen tussen 1803 en 1804 en werden uitgevaardigd op [[21 maart]] [[1804]] (30 [[ventôse]] jaar XII). Als inspiratiebron diende onder meer ''Les lois civiles dans sur ordre naturel'' van [[Jean Domat]].
Regel 16:
* strafvordering (Code d'instruction criminelle) in [[1811]].
Omdat Napoleon de opdrachtgever (en misschien ook medewerker) was van het nieuwe wetboek, werd het wetboek in Europa de '''Code Napoléon''' genoemd
Napoleon zou in ballingschap op St. Helena de volgende woorden gesproken hebben:
Regel 31:
De praktijken van onder het [[Ancien Régime]] werden geünificeerd en aangevuld met de republikeinse principes van vrijheid en gelijkheid. Er werd ook teruggegrepen naar de traditie van het [[Romeins recht]] en het Wetboek van [[Justinianus I van Byzantium|Justinianus]], de [[Corpus Iuris Civilis]].
De codificatie als ideaal was in Napoleons tijd al een paar eeuwen oud. Dit verlangen kwam in de eerste plaats voort uit het verlangen naar rechtseenheid
Napoleon heeft met zijn code civil niet voldaan aan de behoefte van het Franse volk. Achter deze codificatie was de rechtsonzekerheid nog erger dan onder het Ancien Régime zonder Code. Dit wordt echter in de mythevorming van Napoleon de Wetgever nog al eens weggelaten. De andere wens van het volk was de centraliserende werking van het ene Rechtsboek voor het hele land. Als men die toenemende eenwording ziet als iets positiefs, als een vooruitgang op het schilderachtige en chaotische dat er aan vooraf ging, dan kan men zeggen dat de Code hierin goed tot uitdrukking is gekomen.
== Wat veranderde er intussen ==
De bepalingen die het meest veranderd zijn, hebben betrekking op het [[familierecht]]. In 1804 was de man het gezinshoofd; bij haar huwelijk werd de vrouw [[handelingsbekwaamheid|onbekwaam]]. Kinderen geboren buiten het huwelijk hadden weinig of geen rechten.
De al te liberale contractuele vrijheden werden ook aangepast. De moderne wetgevingen beschermen eerder zwakke partijen als werknemers en consumenten.
Regel 44:
== Wat is hetzelfde gebleven ==
De
Toch is de Code Civil, hetzij gewijzigd, tot 1994 in gebruik geweest in Frankrijk. En in België is de Code zelfs tot op de dag van vandaag in gebruik, maar wel sterk aangepast. In veel andere landen heeft de Code Civil gediend als basis voor de wetgeving. Dit is echter vrij logisch als je bedenkt dat Napoleon de Code als exportproduct gebruikte tijdens zijn bewind. Hij voerde de Code door in alle landen die hij veroverde. En zo wordt duidelijk dat Napoleon gelijk had wat betreft zijn Code Civil. Toen hij op St. Helena was in ballingschap sprak hij de woorden:
| |||