Relational frame theory: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Robbot (overleg | bijdragen)
k Botgeholpen doorverwijzing: Psychometrie - Verwijzing(en) gewijzigd naar psychometrie (psychologie)
Queeste (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
'''Relational frame theory''' (RFT, of in het Nederlands ook wel ''Relationele kadertheorie'')<ref>Hayes, S.C., Barnes-Holmes, D, Roche, B. (2001). Relational Frame Theory: a post-Skinnerian account of human language and cognition</ref><ref>Blackledge, J. T. (2003). An introduction to Relational Frame Theory: Basics and applications. The Behavior Analyst Today, 3(4), 421-433.</ref> is een psychologische theorie die verklaart hoe menselijke taalvermogensvermogens tot het leggen van relaties tussen allerlei zaken leiden tot cognities, taal en gedrag. Deze neo-behavioristische theorie werd opgesteld door de Amerikaanse psychologen [[Steven Hayes]], [[Dermot Barnes-Holmes]] en [[Bryan Roche]]. RFT is afkomstigte uitsitueren binnen de [[gedragsanalyse]], en is een uitbreiding van het [[behaviorisme]] van [[Skinner]].
 
== Uitgangspunten ==
Regel 7:
In de RFT wordt beschreven hoe mensen stimuli aan elkaar koppelen die ze niet op directe wijze hoeven te ervaren. Het gedrag van dit koppelen wordt ''relational framing'' genoemd.
 
Dat ''relational framenframing'' heeft de volgende kenmerken:
* ''mutual entailment'': mensen kunnen concluderen dat wanneer A = B geldt, ook B = A geldt. Hoewel dat voor de hand lijkt te liggen, heeft mutual entailment grote gevolgen voor de ontwikkeling van het kind <ref>Luciano, M. C., Barnes-Holmes, Y., & Barnes-Holmes, D. (2001). Early verbal devolopmental history and equivalent relations. International Journal of Psychology and Psychological Therapy, 1(1), 137-149.</ref><ref>Barnes, D., & Hampson, P. (1993). Stimulus equivalence and connectionism: Implications for behavior analysis and cognitive science. The Psychological Record, 43, 617-638.</ref>
* ''combinatorial entailment'': als geldt A = B én B = C, dan kunnen mensen concluderen A = C. Ook dit is een essentieel mechanisme in de ontwikkeling van het kind <ref>Barnes, D., Browne, M., Smeets, P., & Roche, B. (1995). A transfer of functions and a conditional transfer of functions through equivalence relations in three to six year old children. The Psychological Record, 45, 405-430.</ref>.
Regel 14:
 
== De gevaren van menselijke taal: ''cognitieve fusie'' en ''experiëntiële vermijding''==
'Relational framenframing' kan ertoe leiden dat mensen hun gedachten (relational frames) gaan opvatten als de werkelijkheid en er hun gedrag teveel op gaan afstemmen, een proces dat ''cognitieve fusie'' genoemd wordt.
 
Een simpel voorbeeld is ''regelgeleid gedrag'': mensen kunnen sociaal opgelegde regels<ref>Hayes, S. C. (Ed.). (1989). Rule-governed behavior: Cognition, contingencies, and instructional control. New York: Plenum.</ref> blijven opvolgen, terwijl deze niet effectief zijn. Iemand met [[burn-out]] kan de regel 'Ik moet altijd mijn best doen' té serieus genomen hebben (hiermee gefuseerd zijn), en daarmee zichzelf over de kop gewerkt hebben. Een therapeutische mogelijkheid die dan binnen de [[Acceptance and commitment therapy]] (ACT) toegepast wordt is het leren de eigen gedachten te zien voor wat ze écht zijn: alleen maar gedachten. Je hoeft er geen gehoor aan te geven in gevallen waarin dat niet werkzaam voor je is. Dit wordt ''cognitieve defusie'' genoemd.
 
Het vermijden van interne ervaringen die door het proces van relational framing geassocieerd zijn geraakt met ongewenste emoties wordt "experiëntiële vermijding" (''ervaringsvermijding'') genoemd, en leidt op dende duur tot een inperking van de psychologische flexibiliteit.
 
== Toepassingen ==