Veenkolonie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Chris Peel (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
red. +afb.
Regel 1:
[[Bestand:Hoogeveen kunstwerk turfgravers.jpg|thumb|300px| Turfgravers door Hans Wezelaar (Hoogeveen)]]
 
Een '''veenkolonie''' is een [[nederzetting]] die is ontstaan doordat arbeiders naar een gebied trokken waar [[veen (grondsoort)|hoogveen]] werd afgegraven voor de productie van [[Turf (brandstof)|turf]].
 
Regel 5 ⟶ 7:
De oudste veenkoloniën in dit gebied ([[Kropswolde]], [[Wildervank]]) liggen het dichtst bij de stad [[Groningen (stad)|Groningen]]. De grootschalige [[vervening]] in Zuidoost-Drenthe begon pas vanaf 1850, nadat de eerste grote kanalen (Verlengde [[Hoogeveense Vaart]] en [[Oranjekanaal]] vanuit het westen en het Scholtenskanaal vanuit het noorden) waren gegraven. Het veen in Zuidoost-Drenthe bevatte een dikke bolsterlaag. Deze werd voornamelijk fabrieksmatig verwerkt tot turfstrooisel.
 
Veenkoloniën zijn ook buiten dit gebied te vinden: in Zuid-Drenthe en Noord-Overijssel ([[Hoogeveen]], [[Dedemsvaart (plaats)|Dedemsvaart]]), in [[Friesland]]: [[Heerenveen (plaats)|Heerenveen]] en een tweetal in de [[Peel (Nederland)|Peel]]: [[Helenaveen]] en [[Griendtsveen]]. De oudsteeerste veenkoloniën van ons landNederland zijn echtergesticht te vindenin de [[Langstraat in]] in West-Brabant, (destijdsin de echt[[middeleeuwen]] deelonderdeel van het [[Graafschap Holland]]. Voorbeelden zijn [[Roosendaal]] en [['s Gravenmoer]].
 
De meeste veenkoloniën worden gekenmerkt door hun langgerekte ligging langs een kanaal met [[lintbebouwing]], bijvoorbeeld [[Valthermond]] dat in veel gevallen intussen gedempt is zoals bij [[Nieuw-Buinen]] en [[Eerste Exloërmond|Eerste]] en [[Tweede Exloërmond]]. Er zijn echter ook veenkoloniën die niet zijn ontstaan langs een kanaal, maar langs een weg. Dat geldt met name voor een aantal veenkoloniën in Drenthe zoals [[Zuidlaarderveen]], [[Eexterveen]], [[Gieterveen]], [[Drouwenerveen]], [[Buinerveen]] en [[Exloërveen]].