Willem Hupkes (Nederlandse Spoorwegen): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
aanv.
Regel 8:
 
==Oorlogsjaren==
Hupkes was in de oorlog waarnemend president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen, na de [[arrestatie]] en het daaropvolgende ontslag van Goudriaan door de [[Bezetting (militair)|Duitse bezetters]]. Aan hem was de moeilijke taak het spoorwegbedrijf gaande te houden door enerzijds de bezetters te vriend te houden (hij droeg de NS-werknemers op [[Trouw (ethiek)|loyaal]] te zijn aan de nieuwe machthebbers) en anderzijds het personeel te beschermen. Door de Duitsers - die beseften hoeveel vertrouwen hij genoot bij het overgrote deel van het personeel - slim uit te spelen, wist hij zijn personeelsleden te behoeden voor [[Arbeitseinsatz]] in [[Duitsland]]. Dankzij hem hebben de bezetters geen greep op het spoorwegbedrijf kunnen krijgen, al kwam de NS er niet onderuit diensten voor de Duitsers te verrichten, zoals de transporten naar de [[concentratiekamp]]en.
 
Aan de [[april-meistaking]] [[1943]] werd niet meegedaan door het spoorwegpersoneel. Een jaar later, bij de [[spoorwegstaking van 1944]], staakte dat personeel wel, mede omdat Hupkes inzag dat die enkel zou slagen als het draagvlak onder het personeel vergroot zou worden door een oproep van de Nederlandse regering in [[Londen]]. Hij spande zich in om dit te realiseren. Na een oproep van [[Radio Oranje]] op 17 september (via het codebericht ''"De kinderen van Versteeg moeten onder de wol"''), legden 30.000 personeelsleden van de NS het werk neer. De Duitsers hadden gewaarschuwd dat een staking de voedselvoorziening in gevaar zou brengen. Ze maakten dat dreigement waar: terwijl Duitse militairen met ingereden treinen eigen transporten verzorgden, leed vooral het westen van Nederland onder de [[Hongerwinter]]. Het staat echter ook vast dat de staking de Duitse oorlogsmachine heeft gehinderd, en een stimulans betekende voor het Nederlandse verzet.
 
==Na de oorlog==
Hoewel hij de [[pensioen]]leeftijd al bereikt had, was Hupkes na de [[bevrijding]] nog van juni 1945 tot 1 januari 1947 president-directeur van de NS, opnieuw als opvolger van Goudriaan., Hetdie wasin zijn1944-45 taakleiding dehad oorlogsschadegegeven teaan herstellenhet enherstel eenvan beginhet tespoorwegnet makenin methet debevrijde [[wederopbouw]]zuiden van het NS-bedrijfNederland, diemaar vervolgensals doorte zijncontroversieel opvolgerwerd [[Fransbeschouwd denom Hollander|F.Qweer permanent aan het hoofd te staan. denHijzelf Hollander]]beschouwde terHupkes handals werdde kwade genius achter dit genomenbesluit.
 
Het was Hupkes' taak de oorlogsschade te herstellen en een begin te maken met de [[wederopbouw]] van het NS-bedrijf, die vervolgens door zijn opvolger [[Frans den Hollander|F.Q. den Hollander]] ter hand werd genomen.
 
Na de oorlog ontving Hupkes van de [[Verenigde Staten van Amerika|Amerikaanse]] regering de ''[[Medal of Freedom|Medal of Freedom with silver palm]]''. In Nederland werd hij in 1946 [[eredoctoraat|doctor honoris causa]] aan de [[Technische Universiteit Delft|Technische Hogeschool Delft]]. De [[spoorbrug]] over de [[Waal (rivier)|Waal]] bij [[Zaltbommel]] werd naar hem vernoemd (de [[Dr. W. Hupkesbrug]]).