Mattathias: verschil tussen versies

'''Mattathias''' ([[Grieks]] Ματταθιας; (verondersteld) [[Hebreeuws]] מתתיהו ''Matityahu''; † [[165 v.Chr.]]) was degene die in [[167 v.Chr.]] het initiatief nam voor de Makkabeese opstand tegen de [[Seleuciden|Seleucidische]] koning [[Antiochus IV Epiphanes]].

 

Matthatias' vader heette Johannes, zijn grootvader heette Simon. Hij behoorde tot de familie van de [[Hasmoneeën]], die na het slagen van de opstand een koningsdynastie zou vormen. De naam van de familie gaat vermoedelijk terug op een voorouder met de naam Hasmon. Mattathias' zonen worden aangeduid als 'Makkabeeën', een bijnaam die aanvankelijk alleen op [[Judas Makkabeüs]] betrekking had.

 

Mattathias' familie was een Joodse priesterfamilie, die deel uitmaakte van de orde van Jojarib, een van de 24 priestergroepen die bij tourbeurt dienst deden in de [[Joodse tempel]] in [[Jeruzalem]]. Zelf woonde Matthathias met zijn vijf zonen in het plaatsje Modeïn in [[Judea]] (het was niet ongebruikelijk dat een priester buiten Jeruzalem woonde).

 

Nadat [[Antiochus IV Epiphanes]] had bevolen dat Joden moesten offeren aan ''Baäl Hasjamaïm'' (het Seleucidische equivalent van [[Zeus]]), zond hij volgens het boek [[I Makkabeeën]] (2:1-28) beambten door Judea om de naleving van dit bevel af te dwingen. In Modeïn vroegen de beambten de priester Mattathias als eerste te offeren. Het bevel was echter strijdig met de [[Jodendom|Joodse godsdienst]], waarin het [[monotheïsme]] centraal staat. Mattathias weigerde daarom het bevolen offer te brengen. Toen een andere inwoner uit Modeïn zich wel bereid toonde te offeren, doodde Mattathias de man en de twee beambten van Antiochus. Vervolgens trok hij zich met zijn zonen terug in de woestijn en riep hij Joden die de [[Thora]] eerbiedigden op hem te volgen. Dit vormde het begin van de Makkabeese opstand.

 

Twee jaar na het begin van de opstand overleed Mattathias. Hij werd begraven in zijn woonplaats Modeïn. De leiding van de opstand werd overgenomen door zijn zoon [[Judas Makkabeüs]]. Later gaven ook twee andere zonen van Mattathias, [[Jonathan Makkabeüs|Jonathan]] en [[Simon Makkabeüs|Simon]], leiding aan de opstand. Mattathias' twee andere zonen, [[Johannes Makkabeüs|Johannes]] en [[Eleazar Makkabeüs|Eleazar]], sneuvelden tijdens de opstand.

 

[[en:Mattathias]]

[[es:Matatías]]

[[fi:Mattatias]]

[[fr:Mattathias]]