Hypoxie (medisch): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k robot Erbij: hr:Hipoksija |
k robot Erbij: hr:Hipoksija; cosmetische veranderingen |
||
Regel 3:
Hypoxie wordt vaak geassocieerd met het verblijf op grote hoogten, de zogenaamde [[hoogteziekte]]. Ook in de [[luchtvaart]] is hypoxie een gebezigde term, daar dit vrijwel onmiddellijk optreedt bij het wegvallen van de [[cabinedruk]] op grote hoogten. Op 40.000 voet (12 km) zal men na reeds 15-20 seconden (''"Time of Useful Consciousness"'') niet meer normaal kunnen functioneren.
== Symptomen ==
De symptomen van algemene hypoxie hangen af van de ernst en van de snelheid waarmee het optreedt. Hierbij horen [[hoofdpijn]], [[vermoeidheid]], versnelde hartslag, [[kortademigheid]] (evt. zelfs [[Hyperventilatie|hyperventileren]]), [[misselijkheid]], tintelende vingers, blauw aangelopen vingers en soms [[Epileptisch insult|toevallen]]. Ook krijgt men na enige tijd een [[euforie]]-gevoel, het gevoel dat alles goed gaat en verlies van besef van de werkelijkheid. In het uiterste geval treedt [[coma (geneeskunde)|coma]] en uiteindelijk zelfs de dood op.
Regel 54:
</div>
=== Time of Useful Consciousness (TUC) ===
Nadat de hersenen voor een bepaalde tijd te weinig zuurstof hebben ontvangen, is een mens niet meer in staat om simpele dingen te doen. Deze tijd wordt aangeduid met de '''''Time of Useful Consciousness'' (TUC)'''. In de luchtvaart wordt de volgende tabel gehanteerd:
<div align=center>
Regel 95:
De [[Concorde (vliegtuig)|Concorde]] vloog op hoogtes tussen de 50.000 en 60.000 voet. Op die hoogte zou men zonder extra zuurstof binnen 15 seconden bewusteloos zijn en 4 minuten later dood.
=== Factoren die de TUC beïnvloeden ===
Factoren die de Time of Useful Consciousness beïnvloeden zijn:
* '''hoogte''': de TUC wordt lager naarmate men hoger komt, zoals weergegeven in bovenstaande tabel;
Regel 102:
* '''fysieke gesteldheid''': een sportief of getraind persoon heeft een betere TUC dan een ongetraind persoon. Ook andere factoren, zoals roken, slechte gezondheid, stress, etc., kunnen de TUC verkorten.
== Categorieën ==
Er kunnen meerdere redenen zijn waarom de weefsels een gebrek aan zuurstof hebben. Op basis van de oorzaak is een aantal soorten hypoxie te onderscheiden:
; Hypoxemische of hypoxische hypoxie
Regel 113:
<dd>Dit is het onvermogen van weefsel om het zuurstof op te nemen, veroorzaakt doordat het weefsel onherstelbaar is aangetast door bijv. [[koolmonoxide]]vergiftiging, alcoholmisbruik en verdovende middelen.</dd>
== Remedie voor hypoxie ==
Zoals hierboven beschreven, kan hypoxie ook worden veroorzaakt door koolmonoxide (CO). Dit product komt vrij bij een onvolledige verbranding, hierbij is te denken aan een defect aan de motoruitlaat of verwarmingssysteem, rook. Ook kan een kapotte kachel of een verstopte schoorsteen hypoxie veroorzaken. <br />
In tegenstelling tot de binding van zuurstof aan [[hemoglobine]] is die van koolmonoxide niet omkeerbaar. Inademen van frisse lucht helpt dus niet om eenmaal ingeademde koolmonoxide weer kwijt te raken. Dat gebeurt pas op de lange duur, wanneer de [[rode bloedcel]]len afsterven en door nieuwe worden vervangen. De gemiddelde levensduur van een rode bloedcel is 120 dagen.
Regel 123:
* daal naar een lagere hoogte, indien mogelijk tot onder 10.000 voet (vliegtuigen).
== Externe links ==
* [http://users.telenet.be/lode.stevens/cma/Hypoxie2.htm Aerospace Medicine - Hypoxie]
| |||