Polysemie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
DSisyphBot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: pt:Polissemia
Regel 17:
Polysemie is daardoor iets anders dan [[Homoniem|homonymie]]. Homoniemen zijn geheel verschillende woorden van dezelfde [[woordsoort]] die wel dezelfde vorm aannemen, maar verder niets met elkaar te maken hebben: de herkomst is geheel verschillend ([[etymologie|etymologische]] afwijking), de betekenissen lopen uiteen ([[semantiek|semantische]] afwijking). Zo is het woord ''vorst'' ("vrieskou") etymologisch verwant met ''vriezen'', een ander woord ''vorst'' ("heerser") is verwant met ''voorste''. De overeenkomst berust op toeval.
 
Er bestaat echter een tussengebied tussen polysemie en homonymie. Twee polysemen van een woord kunnen dermate uiteen gaan lopen, dat er voor het geval homonymie ontstaat. Dit is bijvoorbeeld het geval met de woorden (''(zand)bank'' en ''(zit)bank''; zieen bij het artikelwerkwoord [[homoniem]]).''surfen'' Inmet de betekenissen ""zich met een plank over zee voortbewegen" en "door middel van de muis van de ene naar de andere website gaan". De tweede betekenis is door middel van [[semantiekbeeldspraak]] wordtafgeleid danvan welde gezegdeerste, datmaar beideinmiddels woordenis ''historisch''deze polyseemlaatste zijn,betekenis aangezienvan zij"surfen" dezelfdezo herkomstingeburgerd hebben,geraakt maardat ''psychologisch''er voor homoniemhet ''omdatgevoel zijsprake thansis alsvan twee verschillende woorden. worden ervaren''.
 
In de [[semantiek]] wordt dan wel gezegd dat beide woorden ''historisch'' polyseem zijn, aangezien zij dezelfde herkomst hebben, maar ''psychologisch'' homoniem ''omdat zij thans als twee verschillende woorden worden ervaren''.
 
Het omgekeerde komt ook voor: homoniemen worden dan opgevat als polysemen. De vele uitdrukkingen met ''oortje'' ("Hij heeft zijn laatste oortje versnoept") gaan terug op het oude muntstuk oord, dat in vier parten, "oorden", was verdeeld. Toch zal de huidige taalgebruiker soms een associatie hebben met het lichaamsdeel.