Gebruiker:Tom Meijer/Kwartair Spelling: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 3:
Binnen het vakgebied dat zich met het IJstijdvak, het Kwartair, bezighoudt, hebben zowel beroepsonderzoekers als amateurs in het Nederlandse taalgebied altijd de spelling '''Kwartair''' gebruikt. De spellingsvariant 'Quartair' zou pas sinds 1954 'officieel' zijn.
De term Kwartair is de naam van een geologisch tijdperk en valt als zodanig onder de verantwoordelijkheid van de [[stratigrafie]].
Teneinde te illustreren hoe lang de term 'Kwartair' in het Nederlandse taalgebied wordt gebruikt is een bescheiden inventarisatie gemaakt van Nederlandstalige geologische en fysisch-geografische literatuur.
Enkele referenties hebben dat niet. In die gevallen is een citaat toegevoegd waarin de term voorkomt. Ik heb de termen IJstijdvak, Kwartair, Quartair (en samenstellingen daarmee) onderstreept.
'''Let op Steenhuis 1915.''' Dit is in deze lijst (maar niet noodzakelijkerwijs) het oudste voorkomen van de term Kwartair.
Onder de auteurs bevinden zich de belangrijkste onderzoekers in dit vakgebied maar er is niet gestreefd naar volledigheid (een complete lijst is tamelijk veel werk en overtreft de hier gegeven vele malen in lengte). Belangrijke hier genoemde onderzoekers zijn: Van Baren, Doppert, Edelman, Faber, Florschütz, Van der Hammen, Van der Heide, De Jong, Koster, Kuenen, Laban, Mook, De Moor, Pannekoek, Van der Plicht, Van Regteren Altena, Ruegg, Steenhuis, Tavernier, Tesch, Van der Vlerk, Van Voorthuysen, Zagwijn en Zonneveld.
Er zijn zowel wetenschappelijke als populair-wetenschappelijke bijdragen aanwezig. Er is een continuiteit te zien die zeker teruggaat tot 1915 (Er is geen poging ondernomen om het 'oudste voorkomen te achterhalen). Voor deze tijd werd de term 'Diluvium' meer gebruikt dan Kwartair. De term Diluvium wordt door enkele onderzoekers nog tot in de vijftiger jaren van de twintigste eeuw gebruikt.
Ik heb niet geselecteerd op spelling! De spelling ''Quartair'' komt in deze lijst maar één keer voor, in 1950. De betreffende auteur gebruikt enkele jaren later alweer ''Kwartair'' en is dat ook blijven doen.
Regel 21:
Het merendeel van de publicaties over dit onderwerp is overigens in de Engelse (of voor WO2) in de Duitse taal, terwijl in België in het begin van de 20e eeuw vooral in het Frans geschreven werd. Hierdoor is de Nederlandstalige spelling 'Kwartair' in feite sterk ondervertegenwoordigd.
Naast deze lijst waaruit het woordgebruik blijkt, is het goed erop te wijzen dat de verenigingen waarin de beroepsgroep (en de amateurgeologen en -palaeontologen!) vertegenwoordigd is men de spelling Kwartair gebruikt. Hieronder bevindt zich de [[INQUA]]-Nederland. Let ook op de ''Werkgroep voor Tertiaire en Kwartaire Geologie''. De Belgische en Nederlandse geologische diensten gebruiken eveneens de Kw-spelling.
* {{nl}} {{Aut|Baren, J. van}}, 1920. ''De bodem van Nederland, I. De vormingen, ouder dan het Kwartair'', pp. I-XIX, 1-448; Amsterdam.▼
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|
▲* {{nl}} {{Aut|Baren, J. van}},
* {{nl}} {{Aut|Breuck, W. de, G. de Moor & R. Marechal}}, 1970. ''Lithostratigrafie van de Kwartaire sedimenten in het Oostelijk Kustgebied (België)''. Natuurwetenschappelijk Tijdschrift, 51 (1969): 125-137.▼
* {{nl}} {{Aut|Böhmers, J.C.A.}}, 1937. ''Over de petrologische samenstelling van de <U>oud-kwartaire</U> sedimenten in Noordelijk Nederland. (2 delen)''. Geologie en Mijnbouw, 16: 60-64 and 69-72
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|Devriese, H.}}, 1976. ''Acicula fusca (Montagu, 1803) en Acicula polita (Hartmann, 1840) uit een Kwartaire laag te Strombeek-Bever (België)''. Correspondentieblad van de Nederlandse Malacologische Vereniging, 170: 538-539.▼
▲* {{nl}} {{Aut|Breuck, W. de, G. de Moor & R. Marechal}}, 1970. ''Lithostratigrafie van de <U>Kwartaire</U> sedimenten in het Oostelijk Kustgebied (België)''. Natuurwetenschappelijk Tijdschrift, 51 (1969): 125-137.
* {{nl}} {{Aut|Doppert, J.W.Chr.}}, 1975. ''Foraminiferen zonering van het Nederlandse Onder-Kwartair en Tertiair''. In: Zagwijn, W.H. & C.J. van Staalduinen (eds), Toelichtingen bij Geologische overzichtskaarten van Nederland. R.G.D., Haarlem, 114-118.▼
▲* {{nl}} {{Aut|Devriese, H.}}, 1976. ''Acicula fusca (Montagu, 1803) en Acicula polita (Hartmann, 1840) uit een <U>Kwartaire</U> laag te Strombeek-Bever (België)''. Correspondentieblad van de Nederlandse Malacologische Vereniging, 170: 538-539.
* {{nl}} {{Aut|Doppert, J.W.Chr., Ruegg, G.H.J., van Staalduinen, C.J., Zagwijn, W.H. & Zandstra, J.G.}}, 1975. ''Formaties van het Kwartair en Boven-Tertiair in Nederland''. - In: Zagwijn, W.H. & C.J. van Staalduinen (eds): Toelichtingen bij geologische overzichtskaarten van Nederland. Rijks Geologische Dienst (Haarlem): 11-56, 58 figs. - Haarlem. ▼
▲* {{nl}} {{Aut|Doppert, J.W.Chr.}}, 1975. ''Foraminiferen zonering van het Nederlandse <U>Onder-Kwartair</U> en Tertiair''. In: Zagwijn, W.H. & C.J. van Staalduinen (eds), Toelichtingen bij Geologische overzichtskaarten van Nederland. R.G.D., Haarlem, 114-118.
* {{nl}} {{Aut|Ebbing, J.H.J., Weerts, H.J.T., Westerhoff, W.E., Cleveringa, P. & De Lang, F.D.}}, 1999. ''De lithostratigrafische indeling van Nederland. Formaties uit het Tertiair en Kwartair''. Internal Report NITG 990-141-B, TNO-NITG (Utrecht): 38 pp.▼
▲* {{nl}} {{Aut|Doppert, J.W.Chr., Ruegg, G.H.J., van Staalduinen, C.J., Zagwijn, W.H. & Zandstra, J.G.}}, 1975. ''Formaties van het <U>Kwartair</U> en Boven-Tertiair in Nederland''. - In: Zagwijn, W.H. & C.J. van Staalduinen (eds): Toelichtingen bij geologische overzichtskaarten van Nederland. Rijks Geologische Dienst (Haarlem): 11-56, 58 figs. - Haarlem.
▲* {{nl}} {{Aut|Ebbing, J.H.J., Weerts, H.J.T., Westerhoff, W.E., Cleveringa, P. & De Lang, F.D.}}, 1999. ''De lithostratigrafische indeling van Nederland. Formaties uit het Tertiair en <U>Kwartair</U>''. Internal Report NITG 990-141-B, TNO-NITG (Utrecht): 38 pp.
* {{nl}} {{Aut|Faber, F.J.}}, 1950. ''Inleiding tot het vraagstuk van de stratigrafie van het Nederlandse Kwartair ouder dan de IJsbedekking''. Geologie en Mijnbouw, 12(1): 2-4. ▼
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|Gans, W. de}}, 1991. ''<U>Kwartairgeologie</U> van West Nederland''. Grondboor en Hamer, 45(5/6): 103-114.
* {{nl}} {{Aut|Heijnis, H.}}, 1991. ''Het dateren van kwartaire sedimenten met behulp van de U/Th-desequilibrium dateringsmethode''. In: Dateringsmethoden in de Kwartairgeologie en Archeologie. Heijnis, H. and Van der Plicht, J., (eds.) Universiteitsdrukkerij RUG, Groningen, p. 23-28.▼
* {{nl}} {{Aut|
▲* {{nl}} {{Aut|Heijnis, H.}}, 1991. ''Het dateren van <U>kwartaire</U> sedimenten met behulp van de U/Th-desequilibrium dateringsmethode''. In: Dateringsmethoden in de <U>Kwartairgeologie</U> en Archeologie. Heijnis, H. and Van der Plicht, J., (eds.) Universiteitsdrukkerij RUG, Groningen, p. 23-28.
* {{nl}} {{Aut|Heijnis, H. & J. van der Plicht, (eds.)}}, 1991. ''Dateringsmethoden in de <U>Kwartairgeologie</U> en Archeologie''. Universiteitsdrukkerij R.U.G., Groningen.
* {{nl}} {{Aut|Imbrie, J. & Imbrie K.P.}}, 1980. '''De IJstijd''. – Standaard Wetenschappelijke Uitgeverij; N.V. Scriptoria, Antwerpen, 219 pp. ISBN 90 02 14226 9 (vertaling: A.J. van Loon) (fig. 49: "Het klimaat van het afgelopen miljard jaar"; hierin 'Kwartair'). ▼
▲* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|Jong, J.D. de}}, 1982. ''Vormen spreken''. – Rede op 4 november 1982 in de aula van de Landbouwhogeschool gehouden door Prof. Dr. J.D. de Jong bij zijn afscheid als hoogleraar geologie aan de Landbouwhogeschool. 15 pag. (pag. 4: “Het Kwartair beslaat de laatste 2,5 à 3 miljoen jaar; ….”)▼
▲* {{nl}} {{Aut|Imbrie, J. & Imbrie K.P.}}, 1980. '''De IJstijd''. – Standaard Wetenschappelijke Uitgeverij; N.V. Scriptoria, Antwerpen, 219 pp. ISBN 90 02 14226 9
* {{nl}} {{Aut|Koster, E.A.}}, 1980. ''De indeling van het Kwartair van Nederland''. Toelichting bij de stratigrafische tabellen van het Pleistoceen en het Holoceen (met losse bijlage). -- Geografisch Tijdschrift, Nieuwe Reeks, 14: 308-323.▼
▲* {{nl}} {{Aut|Jong, J.D. de}}, 1982. ''Vormen spreken''. – Rede op 4 november 1982 in de aula van de Landbouwhogeschool gehouden door Prof. Dr. J.D. de Jong bij zijn afscheid als hoogleraar geologie aan de Landbouwhogeschool. 15 pag. (pag. 4: “Het <U>Kwartair</U> beslaat de laatste 2,5 à 3 miljoen jaar; ….”)
* {{nl}} {{Aut|Koster, E.A.}}, 1982. ''Zand erover - een positiebepaling van de (actuele) paleogeomorfologie''. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van gewoon hoogleraar in de algemene fysische geografie, in het bijzonder de fysische landschapsgeografie aan de Universiteit van Amsterdam op maandag 15 november 1982. - 21 pag. (pag. 5: "In Nederland is langzamerhand een onderzoeksveld gegroeid, dat stoelt op een grote en gedetailleerde kennis van kwartaire vormen en afzettingen ....")▼
▲* {{nl}} {{Aut|Koster, E.A.}}, 1980. ''De indeling van het <U>Kwartair</U> van Nederland''. Toelichting bij de stratigrafische tabellen van het Pleistoceen en het Holoceen (met losse bijlage). -- Geografisch Tijdschrift, Nieuwe Reeks, 14: 308-323.
* {{nl}} {{Aut|Kuenen, Ph.H.}}, 1939. ''Het geologisch heden als uitzonderlijke tijd''. – Voordracht gehouden bij de aanvaarding van het lectoraat in de geologie aan de Rijksuniversiteit te Groningen op woensdag, 18 october 1939. - J.B. Wolters, Groningen – Batavia, 22 pag. (pag, 15: “De Kwartaire ijstijd telde reeds 4 of 5 periodes van intense koude”). ▼
▲* {{nl}} {{Aut|Koster, E.A.}}, 1982. ''Zand erover - een positiebepaling van de (actuele) paleogeomorfologie''. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van gewoon hoogleraar in de algemene fysische geografie, in het bijzonder de fysische landschapsgeografie aan de Universiteit van Amsterdam op maandag 15 november 1982. - 21 pag. (pag. 5: "In Nederland is langzamerhand een onderzoeksveld gegroeid, dat stoelt op een grote en gedetailleerde kennis van <U>kwartaire</U> vormen en afzettingen ....")
▲* {{nl}} {{Aut|Kuijper, W.J.}}, 1973. ''Kwartaire land- en zoetwatermollusken uit een boring bij Brielle, Nederland''. Mededelingen van de Werkgroep voor Tertiaire en Kwartaire Geologie, 10(4): 111- 137.
▲* {{nl}} {{Aut|Kuenen, Ph.H.}}, 1939. ''Het geologisch heden als uitzonderlijke tijd''. – Voordracht gehouden bij de aanvaarding van het lectoraat in de geologie aan de Rijksuniversiteit te Groningen op woensdag, 18 october 1939. - J.B. Wolters, Groningen – Batavia, 22 pag. (pag, 15: “De <U>Kwartaire</U> ijstijd telde reeds 4 of 5 periodes van intense koude”).
* {{nl}} {{Aut|Laban, C.}}, 1999. ''Zwerfstenen in de kwartaire formaties van het Nederlands deel van de Noordzee''. Grondboor & Hamer, 53(6), p. 131-140.▼
* {{nl}} {{Aut|
▲* {{nl}} {{Aut|Laban, C.}}, 1999. ''Zwerfstenen in de <U>kwartaire</U> formaties van het Nederlands deel van de Noordzee''. Grondboor & Hamer, 53(6), p. 131-140.
* {{nl}} {{Aut|Mook, W.G.}}, 1991. ''Anorganische 14C-dateringen: van grondwater tot mariene afzettingen''. In: Heijnis, H. & Van der Plicht, J., (eds.), Dateringsmethoden in de Kwartairgeologie en Archeologie. – Centrum voor Isotopen Onderzoek, Groningen. Universiteitsdrukkerij RUG, Groningen, p. 23-28.▼
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|Leyzers-Vis, C.I. & H. Speelman}}, 1983. ''Geologische en hydrogeologische inventarisatie van tertiaire en <U>onder-kwartaire</U> afzettingen in Midden-Nederland t.b.v. ondergrondse opslag en winning van warm water''. Rijks Geologische Dienst, rapport 83KA20EX
* {{nl}} {{Aut|Mostaert, F.}}, 1985. ''Bijdrage tot de kennis van de Kwartairgeologie van de oostelijke kustvlakte op basis van sedimentologisch en lithostratigrafisch onderzoek''. Thesis Universiteit Ghent, 588 pp.▼
▲* {{nl}} {{Aut|Mook, W.G.}}, 1991. ''Anorganische 14C-dateringen: van grondwater tot mariene afzettingen''. In: Heijnis, H. & Van der Plicht, J., (eds.), Dateringsmethoden in de <U>Kwartairgeologie</U> en Archeologie. – Centrum voor Isotopen Onderzoek, Groningen. Universiteitsdrukkerij RUG, Groningen, p. 23-28.
* {{nl}} {{Aut|
▲* {{nl}} {{Aut|Mostaert, F.}}, 1985. ''Bijdrage tot de kennis van de <U>Kwartairgeologie</U> van de oostelijke kustvlakte op basis van sedimentologisch en lithostratigrafisch onderzoek''. Thesis Universiteit Ghent, 588 pp.
* {{nl}} {{Aut|Nolf, D.}}, 1974. ''Mollusken uit het marien Kwartair te Meetkerke (West-Vlaanderen, België)''. Natuurwetenschappelijk Tijdschrift, 55 (1973): 97-120. ▼
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|Nelson, H.W. en T. van der Hammen}}, 1950. ''Een <U>kwartair-geologisch</U> onderzoek van het SW-deel van Noord-Brabant''. Geologie & Mijnbouw, N.S.12: 241-251 & 272-277.
* {{nl}} {{Aut|Pannekoek, A.J. (red.)}}, 1956. ''Geologische geschiedenis van Nederland, toelichting bij de geologische overzichtskaart van Nederland op de schaal 1: 200.000'', 154 pp. Staatsdrukkerij- en uitgeverijbedrijf, 's-Gravenhage (Hoofdstuk 'Kwartair', p. 73-137.▼
▲* {{nl}} {{Aut|Nolf, D.}}, 1974. ''Mollusken uit het marien <U>Kwartair</U> te Meetkerke (West-Vlaanderen, België)''. Natuurwetenschappelijk Tijdschrift, 55 (1973): 97-120.
* {{nl}} {{Aut|Paulissen, E.}}, 1973. ''De morfologie en de kwartairstratigrafie van de Maasvallei in Belgisch Limburg''. Verhandelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone kunsten van België, Klasse der Wetenschappen, jaargang XXXV, 127: 1-266. ▼
* {{nl}} {{Aut|
▲* {{nl}} {{Aut|Pannekoek, A.J. (red.)}}, 1956. ''Geologische geschiedenis van Nederland, toelichting bij de geologische overzichtskaart van Nederland op de schaal 1: 200.000'', 154 pp. Staatsdrukkerij- en uitgeverijbedrijf, 's-Gravenhage (Hoofdstuk '<U>Kwartair</U>', p. 73-137.
* {{nl}} {{Aut|Regteren Altena, C.O. van}}, 1945. ''Kwartaire mollusken uit den ondergrond van het Twiskegebied''. Correspondentieblad van de Nederlandse Malacologische Vereniging, 24: 137-138.▼
▲* {{nl}} {{Aut|Paulissen, E.}}, 1973. ''De morfologie en de <U>kwartairstratigrafie</U> van de Maasvallei in Belgisch Limburg''. Verhandelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone kunsten van België, Klasse der Wetenschappen, jaargang XXXV, 127: 1-266.
* {{nl}} {{Aut|Ridder, N.A. de}}, 1959. ''De kwartaire en jongtertiaire tektoniek van Midden-Limburg en zuidoostelijk Noord-Brabant''. Geologie en Mijnbouw, NS 21: 1-31.▼
* {{nl}} {{Aut|
▲* {{nl}} {{Aut|Regteren Altena, C.O. van}}, 1945. ''<U>Kwartaire</U> mollusken uit den ondergrond van het Twiskegebied''. Correspondentieblad van de Nederlandse Malacologische Vereniging, 24: 137-138.
▲* {{nl}} {{Aut|Ridder, N.A. de}}, 1959. ''De <U>kwartaire</U> en jongtertiaire tektoniek van Midden-Limburg en zuidoostelijk Noord-Brabant''. Geologie
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|Tavernier, H.}}, 1943. ''De <U>kwartaire</U> afzettingen van België''. Natuur Wetenschappelijk Tijdschrift, 25: 121-137.
▲* {{nl}} {{Aut|Van Leeuwen, R. J. W., Rijsdijk, K.F., Weerts, H.J.T., Ebbing, J.H.J. & Laban, C.}}, 2004. ''Naar een geintegreerde stratigrafie van het Kwartair. -- Internal Report NITG 02-044-A, TNO-NITG (Utrecht): 78 pp.
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|
* {{nl}} {{Aut|[[Isaak Martinus van der Vlerk|Vlerk, I.M. van der]] & Florschütz, F.}}, 1950. ''Nederland in het <U>IJstijdvak</U>.'' Utrecht. 289 pp. (Inconsistent gebruik: meestal wordt '<U>ijstijdvak</U>' gebruikt, daarnaast komen zowel <U>Kwartair</U> als <U>Quartair</U> voor!).
* {{nl}} {{Aut|Weerts, H.J.T., P. Cleveringa, J.H.J. Ebbing, F.D. de Lang, W.E. Westerhoff}}, 2000. ''De lithostratigrafische indeling van Nederland - Formaties uit het Tertiair en Kwartair''. TNO-rapport 00-95-A. TNO-NITG, Utrecht.▼
* {{nl}} {{Aut|Voorthuysen, J.H. van}}, 1949. ''Elphidiella arctica als klimatologische indicator voor het <U>Kwartair</U>''. Geologie & Mijnbouw, 11(3): 127-130.
* {{nl}} {{Aut|Wiggers, A.J.}}, 1957. ''Over de herkomst van de kwartaire afzettingen in Nederland''. - Openbare les, uitgesproken bij de aanvaarding van het lectoraat in de geologie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam op 31 mei 1957, J.H. Kok, Kampen, 24 pag.▼
* {{nl}} {{Aut|Voorthuysen, J.H. van}}, 1960. ''De tertiaire en <U>kwartaire</U> ondergrond van Zuidwestnederland''. Geologie & Mijnbouw, 39: 579-586.
* {{nl}} {{Aut|Zagwijn, W.H.}}, 1975. ''Correlaties van laat-Tertiaire en Kwartaire afzettingen in de gebieden rond de Noordzee.'' In: Zagwijn, W.H. en C.J. van Staalduinen (eds): Toelichting bij geologische overzichtskaarten van Nederland. Rijks Geologische Dienst, Haarlem, 122-123.▼
▲* {{nl}} {{Aut|Weerts, H.J.T., P. Cleveringa, J.H.J. Ebbing, F.D. de Lang, W.E. Westerhoff}}, 2000. ''De lithostratigrafische indeling van Nederland - Formaties uit het Tertiair en <U>Kwartair</U>''. TNO-rapport 00-95-A. TNO-NITG, Utrecht.
* {{nl}} {{Aut|Zonneveld, J.I.S.}}, 1947. ''Het Kwartair van het Peelgebied en naaste omgeving. Een sedimentpetrologische studie''. Mededelingen Geologische Stichting, Serie C-IV-3: 1-223 (Thesis Univ. Leiden).▼
▲* {{nl}} {{Aut|Wiggers, A.J.}}, 1957. ''Over de herkomst van de <U>kwartaire</U> afzettingen in Nederland''. - Openbare les, uitgesproken bij de aanvaarding van het lectoraat in de geologie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam op 31 mei 1957, J.H. Kok, Kampen, 24 pag.
▲* {{nl}} {{Aut|Zagwijn, W.H.}}, 1975. ''Correlaties van laat-Tertiaire en <U>Kwartaire</U> afzettingen in de gebieden rond de Noordzee.'' In: Zagwijn, W.H. en C.J. van Staalduinen (eds): Toelichting bij geologische overzichtskaarten van Nederland. Rijks Geologische Dienst, Haarlem, 122-123.
▲* {{nl}} {{Aut|Zonneveld, J.I.S.}}, 1947. ''Het <U>Kwartair</U> van het Peelgebied en naaste omgeving. Een sedimentpetrologische studie''. Mededelingen Geologische Stichting, Serie C-IV-3: 1-223 (Thesis Univ. Leiden).
|