Uitbarstingskolom: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Louperibot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: pt:Pluma vulcânica
k sp
Regel 21:
[[Image:MountRedoubtEruption.jpg|thumb|right|250px|Uitbarstingskolom boven de Redoubt vulkaan in [[Alaska]]]]
*Intrinsieke factoren : de diameter van de eruptiekrater, het gasgehalte van het magma en de snelheid waarmee de gesteenten uitgestoten worden.
*Uitwendige factoren kunnen ook een rol spelen, zoals de plaatselijke temperatuursverandering of wanneer de wind de hoogte van de kolom beperkt. De temperatuur in de [[troposfeer]] neemt normaal af met 10[[Kelvin (eenheid)|K]]/km. Maar kleine wijzingenwijzigingen in dit verloop kunnen een groot effect hebben op de uiteindelijke hoogte van de kolom. Deze kan theoretisch 55 km bereiken, maar in de praktijk blijft de hoogte beperkt tussen 2 tot 45 km.
 
Een uitbarstingskolom die hoger reikt dan 10 tot 15 km, stoot zijn as en aerosols uit in de stratosfeer. De aspluim en de aerosols in de troposfeer worden relatief snel verwijderd door regen en andere neerslag. Maar het materiaal in de stratosfeer wordt veel trager verspreid door het ontbreken van een weersysteem. Grote hoeveelheden van deze fijne as in de stratosfeer kan een wereldomvattend effect hebben. Na de eruptie van de [[Mount Pinatubo]] in 1991 daalde over de hele wereld de temperatuur met ongeveer 0,5 C. <ref> [http://library.thinkquest.org/17457/dutch/volcanoes/effects.pinatubo.html De kracht van vulkanen] </ref>Men neemt aan dat de allergrootste uitbarstingen de temperatuur met verschillende graden kunnen doen zakken en dus mogelijk de oorzaak zijn van het massaal uitsterven van levensvormen in de loop van de geschiedenis.