Jacob Pronk Nz: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Samenvoeging gewenst
Forrestjunky (overleg | bijdragen)
leeggehaald en redirect van gemaakt naar veel completere duplicaatartikel: alle info staat ook daarin.
Regel 1:
{{samenvoegen|#REDIRECT[[Jacob Pronk Nz.}}]]
'''Jacob Pronk''' ([[14 maart]] [[1762]] - [[18 januari]] [[1838]]), was een [[Scheveningen|Schevenings]] [[visserij|visser]], [[Rederij|reder]] en ondernemer.
 
Pronk bezat een aanzienlijke vissersvloot. Op [[18 januari]] [[1795]] legde hij zijn pink de Johanna Hoogenraad voor de kust van Scheveningen om stadhouder [[Willem V van Oranje-Nassau|Willem V]] en diens zonen aan boord te nemen. Hij voer hen naar Engeland, waar hun 18 jaar lange ballingschap begon. Toen de Johanna Hoogenraad in Scheveningen terugkeerde, had de [[Republiek der Verenigde Nederlanden]] plaatsgemaakt voor de [[Bataafse Republiek]].
 
De Scheveningse vissers beleefden zware jaren, vooral toen [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] het [[Continentaal stelsel]] afkondigde. Pronk en zijn collega's hielden met [[smokkel|sluikhandel]] op Engeland het hoofd boven water.
 
Na de omwenteling van [[17 november]] [[1813]] werd hij benaderd door het lid van het - zelf uitgeroepen - Voorlopig Bewind [[Leopold van Limburg Stirum]]. De reder stuurde op diens verzoek zijn [[pink (schip)|pinken]] naar alle windrichtingen met bericht dat Holland vrij was. Aan de Oranjevorst (toen nog) [[Willem I der Nederlanden|Willem VI]] werd verzocht over te komen naar Nederland, na overleg met de britse regering stemde de prins toe.
Op [[30 november]] ging het Engelse fregatschip ''Warrior'' met de prins aan boord bij Scheveningen voor anker en stuurde Pronk zijn zoon met een briefje naar Leopold van Limburg Stirum. Zelf ging hij te paard het water in om de Prins aan land te brengen. Schipper Johannes van der Duyn, die echter met paard en wagen was gekomen ging voor. Aan strand begroette Jacob nu de prins en bracht hem naar het huis van Van Limburg Stirum, en vandaar naar [[Gijsbert Karel van Hogendorp|Van Hogendorp]] die thuis aan de Haagse [[Kneuterdijk]] ziek lag.
 
In 1817 zag Pronk aan de Engelse zuidkust iets geheel nieuws: badhuizen. Hij vroeg en kreeg vergunning om aan het Scheveningse strand een badinrichting te beginnen. Hij zette een houten gebouwtje neer, waar de gasten zich konden baden in kuipen met zeewater. Het werd een succes: vooral lijders aan [[reumatiek|reumatische kwalen]] en zenuwziekten zochten baat bij het zeewater. Twee jaar later verving Pronk het paviljoen door een stenen bouwwerk, dat uiteindelijk overging in handen van de gemeente. In [[1885]], bijna een halve eeuw na Pronks dood, werd zijn badhuis gesloopt om plaats te maken voor het [[Kurhaus]]. De Torenstraat in Scheveningen werd omgedoopt tot Jacob Pronkstraat.
 
[[Categorie:Nederlands ondernemer|Pronk, Jacob]]
[[Categorie:Reder|Pronk, Jacob]]
[[Categorie:Geschiedenis van Nederland in de 19e eeuw]]
[[Categorie:1810-1819]]