Hedwig Courths-Mahler

Hedwig Courths-Mahler
Algemene informatie
Volledige naam	Ernestine Friederike Elisabeth Mahler
Geboren	18 februari 1867
Geboorteplaats	Nebra (Saksen-Anhalt)
Overleden	26 november 1950
Overlijdensplaats	Rottach-Egern
Land	Duitsland
Beroep	Schrijfster
Werk
Genre	Verstrooiingslectuur
	(en) IMDb-profiel
Portaal	Literatuur

Hedwig Courths-Mahler [he:tviç kurts ma:ler], geboren: Ernestine Friederike Elisabeth Mahler (Nebra (Saksen-Anhalt), 18 februari 1867 - Rottach-Egern, 26 november 1950), was een Duitse schrijfster. Ze gebruikte ook de pseudoniemen "Relham", "H. Brand", "Gonda Haack" en "Rose Bernd".

Biografie bewerken

Hedwig werd geboren als buitenechtelijk kind van marketentster Henriette Mahler en binnenschipper (op de Saale) Ernst Schmidt. Haar vader stierf nog voor haar geboorte en Hedwig groeide bij een pleeggezin in Weißenfels op. Zij verliet op jonge leeftijd de school om geld te gaan verdienen.

In Leipzig werd ze gezelschapsdame van een oude dame, die ze ook moest voorlezen. Daarbij ontdekte ze het plezier in schrijven. Op zeventienjarige leeftijd schreef zij haar eerste vertelling Wo die Heide blüht, deze werd in een plaatselijke krant gepubliceerd. In Halle (Saksen-Anhalt) werkte zij daarna als verkoopster.

In 1889 trouwde zij in Leipzig met kunstschilder en decorateur Fritz Courths en kreeg twee dochters, Friede Birkner en Margarete Elzer, die beiden op volwassen leeftijd ook schrijfster werden. Pas in 1904 verscheen in het Chemnitzer Tageblatt als feuilleton haar eerste roman Licht und Schatten. Hoewel zij in de Hitler-tijd toetrad tot de SS en lid was van de Reichsschrifttumskammer, de Duitse tegenhanger van de Cultuurkamer in het bezette Nederland, weigerde zij haar verhalen aan te passen aan door het regime opgelegde nationaalsocialistische aanwijzingen. Hierdoor kon zij tot 1945 minder publiceren. Daarna werd zij een zeer productieve auteur, die jaarlijks meerdere romans publiceerde. In totaal schreef zij ruim 200 romans met een totale oplage van ongeveer veertig miljoen stuks.

Genres bewerken

Courths-Mahlers romans moeten tot de "verstrooiingslectuur" worden gerekend, niet tot de eigenlijke literatuur. Ook in Nederland worden haar verhalen, die wat verloop betreft in enkele gevallen enigszins aan het sprookje van Assepoester herinneren, door sommige critici smalend "keukenmeidenromannetjes" genoemd. Haar werken behandelen steeds dezelfde cliché-achtige thema's: mensen die sociaal achtergesteld zijn, bijvoorbeeld door onterving, maar vaak wel nog contacten onderhouden met mensen uit een hogere stand, zoals de adel, (de verhalen spelen meestal voor de val van de Duitse adel aan het eind van de Eerste Wereldoorlog), overwinnen deze standsverschillen door de liefde. De hoofdpersonen moeten tegen intriges opboksen, maar komen uiteindelijk tot elkaar en verkrijgen rijkdom, geluk en aanzien. Ondanks de naar moderne inzichten conservatieve opvattingen over mannelijke en vrouwelijke rolpatronen worden deze boeken nog steeds graag door een brede kring vooral vrouwelijke fans gelezen.

Werken verschenen in het Nederlands (alfabetisch) (niet compleet) bewerken

Alleen uit liefde
Alleen uit liefde Marlies
Alles voor Dorothy (ook: Voor Dorothy doe je toch alles)
Anita's jonge liefde
Arbeid adelt
Arm en rijk
Arme, kleine Annie
Assepoester en de dollarprins
Bedelprinsesje (ook: De bedelprinses)
Britta Riedberg
De afscheidsbrief
De amulet van de Rani
De arme bloedverwante
De Australiër
De avonturier
De blonde vrouw (ook: Een blonde vrouw)
De bedelprinses (ook: Bedelprinsesje)
De bekoorlijke Sanna
De blonde vrouw
De dochter van de ambtenaar
De dollarprinses
De dolle Haszberg
De domina van Gantersheim
De drie gezusters Randolf
De droom
De eenzame
De erfenisjaagster
De familie Azmann
De fatale brief
De gesluierde vrouw
De halfzusters
De liefde van Helen
De mens dwaalt
De moed om gelukkig te zijn
De mooie Californische
De mooie Miss Lilian
De mooie onbekende
De mooie secretaresse
De noodlottige brief
De oorlogsbruid
De schone Melusine
De toovermacht der liefde
De verloren halsketting
De verloren ring
De verstoten dochter
De vondelinge
De vrouw van Retzbach
De weggelopen bruid
De wilde Ursula
De wrange bijsmaak van een ja-woord
Diamanten en parels
Diana, mijn godin (ook: Diana)
Diep in mijn hart
Door liefde bevrijd
Door smart tot geluk
Dora haar kind
Dorrit en haar zuster
Dorrit in gevaar
Echtgenoot in schijn
Een andere zal je kussen
Een band voor het leven
Een blonde vrouw (ook: De blonde vrouw)
Een korte waan
Een leugen om bestwil
Een meisjeshrt ontwaakt
Een onbeminde vrouw
Eindelijk verenigd
Er bloeit geluk
Erika
Eva's Liefde
Feeënhanden (ook: Toverhanden)
Gebrandmerkt
Geheim ener naamloze (ook: Het geheim van een naamloze)

Genadebrood van een wees
Gerlinde is onschuldig
Gevaarlijke speurtocht
Gij zijt mijn uitverkorene (ook: jij bent mijn uitverkorene)
Gilda's Erfenis (ook: Levensstormen)
Gravin Pia
Griseldis (ook: Grisilde)
Haar bevrijding
Haar grote strijd
Haar recht op liefde
Haar reisgids
Haar strijd om het geluk
Hans Ritter en zijn vrouw
Harald Landry de filmster
Heiligdom des harten
Heimelijke verloving
Heksengoud
Het beukendal
Het drama van Glossow
Het fiere zwijgen
Het geheim van Dora Lind
Het geheim van een naamloze (ook: Geheim ener naamloze)
Het geheim van Marlene Laszburg
Het geluk wint
Het huwelijk van Sanna Rutland
Het noodlot der liefde
Het parelsnoer
Het verdwenen document
Het verleden herleeft
Het verloren huwelijksdocument
Het verloren vertrouwen
Het was geen ontrouw
Hun groot geluk
Huwelijks lief en leed
Ik geloof in jou
Ik heb je lief
Ik wacht op jou
Ik wil
In den vreemde
In het beukenbos
In stilte getrouwd
Is dat nu geluk?
Je mag me niet verlaten
Jij bent mijn uitverkorene (ook: Gij zijt mijn uitverkorene)
Jij wordt de mijne
Judy's eed
Kathe van de schout
Laat me vrij
Lady Gwendolyns evenbeeld
Lang is de weg (ook: Lang is de weg naar het geluk)
Levensstormen (ook: Gilda's Erfenis)
Liane Reinold
Liefde en haat
Liefde en plicht
Liefde op het eerste gezicht
Liefdeslisten
Liefde verdraagt alles
Liefde vergeeft
Liefde zonder einde
Lief en leed op Waldhof
Liselotte's huwelijk
Magdala's offer (ook nadien: Voor elkander bestemd)
Maja's huwelijk
Martina, het zonnetje van Lahori
Mensen noemen het liefde
Met de linkerhand getrouwd
Met vuur gespeeld
Met jou tot in de dood

Mevrouw Bettina en haar zonen
Mijn alles
Mijn grote liefde
Mijn lief(ste) meisje
Mijn tranen voor jou
Nooit geef ik je op
Nooit kan ik het je zeggen
O, gij koningsdochter
Offers der liefde (ook: Het offer der liefde)
Ongestoord geluk
Onschuldig schuldig
Ontmaskerd
Ontrouw
Onze dag komt nog wel
Onze weg leidt naar omhoog
Op verkeerde bodem (ook: Op het verkeerde pad)
Peter Ravenports dochter
Prinses Lolo
Raadsels rondom Valerie
Recht op geluk
Rode rozen
Rose van Lossow
Ruth's stiefzuster
Samenzwering in volle zee
Siddy's huwelijk
Toch gelukkig
Toverhanden (ook: Feeënhanden)
Tovernacht der liefde
Trots alles heb ik je lief
Trouw tot in de dood
Tussen liefde en trots
Twee gelukkige harten
Twee harten vinden elkaar
Twee vrouwen
U behoort mijn hart
Uit het eerste huwelijk
Uw broeders vrouw
Verboden liefde
Verborgen liefde
Verdriet dat kwam en ging
Vergelding door liefde
Vergiffenis Lori
Verkochte zielen
Verlangen
Verleden
Versmaad
Versmade liefde
Verzwegen liefde
Voor Dorothy doe je toch alles (ook: Alles voor Dorothy)
Voor elkander bestemd (ook voorheen: Magdala's offer)
Vreemd bloed
Vrouwenangst
Vrouw tussen twee mannen
Waar bleef je zo lang?
Waar Eva bleef
Wat heb ik jou gedaan?
Wat houd ik van je
Wat is dan toch liefde? (ook: Wat is eigenlijk liefde)
Wat komt er van Lily terecht
Weerloos tegen het noodlot
Wie van jullie
Wie werpt den eersten steen?
Wij behoren bij elkaar
Winnifred de pelskoningin
Ze hadden elkaar zo lief
Zijn enige dochter
Zijn grote liefde
Zijn Indische vrouw
Zijn jeugdvriendin
Zijn kind
Zijn levenskameraad
Zijn(e) vrouw
Zonder liefde geen geluk

Literaire werken (selectie) bewerken

Scheinehe (1905)
Es irrt der Mensch (1910)
König Ludwig und sein Schützling (1911)
Die wilde Ursula (1912)
Was Gott zusammenfügt (1913)
Die Bettelprinzeß (1914)
Griseldis (1916)
Ich will (1916)
Meine Käthe (1917)
Eine ungeliebte Frau (1918)
Die schöne Unbekannte (1918)
Die Adoptivtochter (1919)
Der Scheingemahl (1919)
Die Kraft der Liebe (1920)
Aschenbrödel und Dollarprinz (1928)
Ich liebe einen andern (1933)
Die Flucht vor der Ehe (1934)

Films bewerken

Een aantal van haar werken, waaronder wellicht haar beste boek, Griseldis, zijn in de jaren 1970 voor de Duitse TV verfilmd. Deze films zijn toen ook in Nederland uitgezonden:

Die Bettelprinzeß
Griseldis
Die Kriegsbraut
Der Scheingemahl
Eine ungeliebte Frau
Durch Liebe erlöst

Literatuur bewerken

Lia Avé: Das Leben der Hedwig Courths-Mahler. München u.a.: Drei-Ulmen-Verl. 1990. ISBN 3-926087-09-9
Régine Atzenhoffer: Ecrire l'amour kitsch. Approches narratologiques de l'oeuvre romanesque de Hedwig Courths-Mahler (1867-1950). Berne: Lang 2005. (= Contacts; Sér. 3, Etudes et documents; 65). ISBN 3-03910-341-5
Andreas Graf: Hedwig Courths-Mahler. München: Dt. Taschenbuch-Verl. 2000. (= dtv; 31035; Portrait). ISBN 3-423-31035-9
Ingrid Müller: Untersuchungen zum Bild der Frau in den Romanen von Hedwig Courths-Mahler. Bielefeld: Pfeffer 1978. (= Bielefelder Hochschulschriften; 16). ISBN 3-88024-018-3
Siegfried M. Pistorius: Hedwig Courths-Mahler. Ihr Leben. Bergisch Gladbach: Lübbe 1992. (= Bastei Lübbe; 11832; Allgemeine Reihe). ISBN 3-404-11832-4
Curt Riess: Kein Traum blieb ungeträumt. Der märchenhafte Aufstieg der Hedwig Courths-Mahler. München: Lichtenberg 1974. ISBN 3-7852-1163-5
Gisela Stockmann: Hedwig Courths-Mahler. Fleißrekord, In: Gisela Stockmann, Schritte aus dem Schatten. Frauen in Sachsen-Anhalt, Dingsda-Verlag Querfurt 1993. ISBN 3-928498-12-6

Externe links bewerken

(de) Hedwig Courths-Mahler beim LeMO
(de) Zentral- und Landesbibliothek Berlin