De verloochening van Petrus

De verloochening van Petrus
Kunstenaar	Rembrandt
Jaar	1660
Techniek	Olieverf op doek
Afmetingen	154 × 169 cm
Verblijfplaats	Rijksmuseum Amsterdam
Locatie	Amsterdam
	RKD-gegevens
Portaal	Kunst & Cultuur

Voor het Bijbelse verhaal, zie verloochening van Petrus.

De verloochening van Petrus is een schilderij van Rembrandt in het Rijksmuseum Amsterdam.

Voorstelling bewerken

Het stelt de verloochening van Petrus voor, een verhaal uit de Bijbel (op verschillende wijzen verteld in de vier canonieke evangeliën), waarin Petrus tijdens de arrestatie van Jezus aan een dienstmaagd ontkende hem te kennen om zo zichzelf te redden. Op het schilderij maakt Petrus met zijn linkerhand een gebaar in antwoord op de beschuldiging van de dienstmaagd die met een kaars in de hand naast hem staat. Links zijn twee soldaten in wapenrusting te zien, waarvan één zittend aan een tafel uit een kan drinkt. Rechts op de achtergrond keert de geboeide Christus zich om terwijl hij door soldaten wordt afgevoerd.

Toeschrijving en datering bewerken

Het werk is rechtsonder gesigneerd en gedateerd ‘Rembrandt 1660’.

Herkomst bewerken

Het werk was mogelijk in het bezit van de Amsterdamse koopman Marten Davidsz. van Ceulen (1617-1687). Twee schilderijen van Rembrandt, een Jakob worstelend met de engel en een Verloochening van Petrus (‘Twee grootte schilderijen van Rembrandt, d'eene vande worstelingh Jacobs, ende d'ander vande verloocheninge van Petrus’) worden vermeld in de inventaris van Van Ceulen opgemaakt op 24 maart 1687. In 1752 wordt het werk vermeld in Antoine Joseph Dezallier d'Argenville's boek Voyage pittoresque de Paris (‘Un grand tableau de Rembrant, représentant le reniement de S. Pierre’) in de verzameling van de Franse edelman Marc-René de Voyer d'Argenson (1722-1782) in Parijs. Hij zou het in 1759 of 1760 verkocht hebben aan Claude-Alexandre de Villeneuve, comte de Vence (1702-1760). Na zijn door werd het werk voor 500 franc geveild aan een onbekende koper. In 1780 wordt het werk vermeld in de catalogus van de verzameling van Sylvain-Raphaël de Baudouin. Deze verkocht het werk in 1781 samen met 118 andere schilderijen via Melchior Grimm aan Catharina II van Rusland. Tot 1933 bevond het zich in het door Catharina II opgerichte museum de Hermitage in Sint-Petersburg, een van de staatsmusea van Rusland. Op 10 juli 1933 werd het schilderij in het geheim door de regering van de Sovjet-Unie via kunsthandel Colnaghi & Co. verkocht aan het Rijksmuseum Amsterdam samen met het schilderij Titus als monnik. Deze aankoop kwam tot stand met steun van de Vereniging Rembrandt.

Externe links

Tentoonstellingen

Rembrandt Tentoonstelling, Rijksmuseum, Amsterdam, 13 juli–13 oktober 1935, cat.nr. 27.
La peinture Hollandaise de Jérôme Bosch à Rembrandt/Hollandse schilderkunst van Jeroen Bosch tot Rembrandt, Paleis voor Schone Kunsten Brussel, Brussel, 2 maart–28 april 1946, cat.nr. 88.
A loan exhibition of Rembrandt at Wildenstein, Wildenstein and Company, New York, 19 januari–25 februari 1950, cat.nr. 22.
Dutch Pictures 1450-1750, Royal Academy of Arts, Londen, 22 november 1952–1 maart 1953, cat.nr. 188.
Holländer des 17. Jahrhunderts, Kunsthaus Zürich, Zürich, 4 november–20 december 1953, cat.nr. 122.
Mostra di pittura olandese del seicento, 4 januari–14 februari 1954, Palazzo delle Esposizioni, Rome, cat.nr. 122.
Mostra di pittura olandese del seicento, Palazzo Reale, Milaan, 1954, cat.nr. 112.
Dutch painting, the Golden Age; an exhibition of Dutch pictures of the seventeenth century, Metropolitan Museum of Art, New York, Toledo Museum of Art, Toledo, Ohio, Art Gallery of Ontario, Toronto, 1954–1955, OCLC 644452, cat.nr. 66.
Rembrandt. Sextiosex bilder från utställningen i Nationaluseum, Nationalmuseum, Stockholm, 12 januari–15 april 1956, cat.nr. 35.
Rembrandt Tentoonstelling. Ter herdenking van de geboorte van Rembrandt op 15 juli 1606, Rijksmuseum, Amsterdam, 18 mei–5 augustus 1956, Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam, 8 augustus–21 oktober 1956, cat.nr. 82.
Gods, saints & heroes. Dutch Painting in the Age of Rembrandt, National Gallery of Art, Washington D.C., 2 november 1980–4 januari 1981, Detroit Institute of Arts, Detroit, 16 februari–19 april 1981, OCLC 604281802, cat.nr. 30.
God en de goden, Rijksmuseum, Amsterdam, 18 mei–19 juli 1981, ISBN 9789012033732, cat.nr. 30.
La luce del vero. Caravaggio, la Tour, Rembrandt, Zurbaran, Galleria d'Arte Moderna e Contemporanea, Bergamo, 10 september–17 december 2000, ISBN 88-8215-238-3, cat.nr. 22.
The Bible, Mythology and Ancient History. Rembrandt and the Rembrandt School, National Museum of Western Art, Tokio, 13 september–14 december 2003, cat.nr. 16.
Rijksmuseum aan de Schelde. Meesterwerken uit de schatkamer van Nederland, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Gent, 9 oktober 2004–31 december 2007.
Rembrandt-Caravaggio, Van Gogh Museum, Amsterdam, 24 februari–18 juni 2006, cat.nr. 16.
Rembrandt and the Golden Age of Dutch Art. Masterpieces from the Rijksmuseum, Dayton Art Institute, Dayton, Ohio, 24 september 2006–7 januari 2007, Phoenix Art Museum, Phoenix, 27 januari–6 mei 2007, Portland Art Museum, Portland, 26 mei–16 september 2007.
Rembrandt and the Golden Age. Highlights from the Rijksmuseum, Amsterdam, Shanghai Museum, Shanghai, 2 november 2007–13 februari 2008.
Rembrandt, Pintor de historias, Museo Nacional del Prado, Madrid, 15 oktober 2008–6 januari 2009, cat.nr. 38.
Rembrandt. The denial of Peter, Szépművészeti Múzeum, Boedapest, 30 april 2009–1 juni 2009.
L'âge d'or hollandais. De Rembrandt à Vermeer, Pinacothèque de Paris, Parijs, 7 oktober 2009–7 februari 2010.

Zie de categorie The Denial of St Peter (Rembrandt) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.