Cyaanzuur

chemische verbinding

Cyaanzuur is een instabiel cyaanzuurstofzuur, dat mogelijk in kleine hoeveelheden tijdens het aanzuren van cyanaat-oplossingen kan ontstaan.[1] De grootste hoeveelheid stof die tijdens deze reactie gevormd wordt, moet echter beschreven worden als het tautomere isocyaanzuur. De aanwezigheid van cyaanzuur is eenduidig vastgesteld na bestraling van isocyaanzuur met UV-licht (224 nm) in een argon- of stikstof-matrix bij 4 resp. 20 K.[2][3]

Cyaanzuur
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van cyaanzuur
Algemeen
Molecuulformule CHNO
IUPAC-naam cyaanzuur
Molmassa 43,02 g/mol
SMILES
C(#N)O
InChI
1S/CHNO/c2-1-3/h3H
CAS-nummer 420-05-3
PubChem 540
Wikidata Q391679
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Cyanaten bewerken

  Zie Cyanaat voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Cyanaten zijn de zouten van cyaanzuur waarin het cyanaat-ion, NCO, als anion voorkomt. Ook esters met de structurele eenheid R–OCN worden met de naam cyanaat beschreven. Anorganische cyanaten, zoals kaliumcyanaat zijn stabiele, goed wateroplosbare, witte kristallijne verbindingen die kleurloze oplossingen geven. Esters van cyaanzuur trimeriseren in het algemeen. Deze reactie verloopt bij alkylcyanaten zeer snel, doorgaans al tijdens de synthese, bij arylcyanaten langzamer.

Toepassingen bewerken

Voor het vrije zuur is, vanwege zijn instabiliteit, geen toepassing bekend. Anorganische cyanaten worden als hulpstof tijdens de warmtebehandeling van staal toegepast. Ook in de synthese van medicijnen en op ureum gebaseerde herbiciden worden cyanaten gebruikt.

Literatuur bewerken

  • (de) Otto-Albrecht Neumüller (1981) - Römpps Chemie Lexikon, volume 2 - ISBN 3-440-04510-2