Versie van 3 mei 2024 22:33 bewerken Ennomien (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 26.726 bewerkingen →‎Herdenking op de Dam in Amsterdam: minder publiek en fouilleren ← Oudere bewerking		Versie van 3 mei 2024 23:52 bewerken ongedaan maken Ennomien (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 26.726 bewerkingen landelijke herdenkingen terug met opmerking, zie ook overleg, +update vlaggen Nieuwere bewerking →
Regel 23: De '''Nationale Dodenherdenking''', '''Nationale Herdenking''' of '''Dodenherdenking''' is oorspronkelijk de herdenking van tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] omgekomen Nederlandse militairen en [[verzetsstrijder]]s. Zij vindt jaarlijks in Nederland plaats op [[4 mei]], met onder andere twee minuten (vroeger een minuut)<ref>{{Citeer web\|url=https://www.4en5mei.nl/app/uploads/2021/03/militaire-rituelen-bij-de-nationale-dodenherdenking.pdf\|titel=Militaire rituelen bij de Nationale Herdenking\|bezochtdatum=2023-05-04\|datum=maart 2020\|werk=4en5mei.nl\|uitgever=[[Nationaal Comité 4 en 5 mei]]\|auteur=I. Raaijmakers\|formaat=pdf}}</ref> stilte om 20.00 uur. De traditionele herdenking is bij het [[Nationaal Monument op de Dam\|Nationaal Monument]] op de [[Dam (Amsterdam)\|Dam]] in [[Amsterdam (hoofdbetekenis)\|Amsterdam]] en wordt sinds 1988 georganiseerd door het [[Nationaal Comité 4 en 5 mei]].{{Refn\|group=noot\|Er bestaat geen eenduidige definitie van de Nationale Dodenherdenking, zo duidt de [[Rijksoverheid]] er alle herdenkingen die in Nederland worden gehouden mee aan,<ref>{{Citeer web\|url=https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/tweede-wereldoorlog/nationale-herdenkingen\|titel=Nationale herdenkingen\|bezochtdatum=2024-05-03\|werk=rijksoverheid.nl\|archiefurl=https://web.archive.org/web/20240424132115/https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/tweede-wereldoorlog/nationale-herdenkingen\|archiefdatum=2024-04-24}}</ref> terwijl het Nationaal Comité 4 en 5 mei een duidelijk onderscheid tussen maakt tussen een Nationale Herdenking die plaatsvindt op de Dam en herdenkingen elders in het land.<ref>{{Citeer web\|url=https://www.4en5mei.nl/herdenken\|titel=Herdenken\|bezochtdatum=2024-05-03\|werk=4en5mei.nl\|archiefurl=https://web.archive.org/web/20240428210240/https://www.4en5mei.nl/herdenken\|archiefdatum=2024-04-28</ref>}} Honderden andere comités organiseren daarnaast plaatselijke herdenkingen, met een eventueel eigen invulling waar ze zelf de verantwoordelijkheid voor dragen. Een dag later, op [[5 mei]], wordt de [[bevrijdingsdag\|bevrijding]] van de [[Nederland in de Tweede Wereldoorlog\|Duitse bezetting]] ([[1940]]-[[1945]]) gevierd. De [[Nederlands-Indië\|Indische]] gemeenschap houdt [[15 augustus]] aan als bevrijdingsdag, vanwege de Japanse capitulatie in Nederlands-Indië op 15 augustus 1945. De landelijke herdenking is bij het [[Nationaal Monument op de Dam\|Nationaal Monument]] op de [[Dam (Amsterdam)\|Dam]] in [[Amsterdam (hoofdbetekenis)\|Amsterdam]] en wordt sinds 1988 georganiseerd door het [[Nationaal Comité 4 en 5 mei]]. == Geschiedenis == Regel 98: Het aantal bezoekers bij de landelijke herdenking wordt in 2024 beperkt tot 10.000, een halvering ten opzichte van andere jaren.<ref>{{Citeer web\|url=https://nos.nl/artikel/2517319-extra-maatregelen-bij-nationale-herdenking-op-de-dam-dit-jaar\|titel=Extra maatregelen bij Nationale Herdenking op de Dam dit jaar\|bezochtdatum=2024-05-03\|datum=2024-04-19\|werk=nos.nl}}</ref> Bezoekers kunnen zich vooraf aanmelden om zeker te zijn van toegang tot de Dam, waarbij ze ook gefouilleerd worden op het bezit van vlaggen, borden en luidsprekers. De burgemeester van Amsterdam en de politie gaven de toegenomen spanning in de maatschappij en een grote actiebereidheid als reden voor hun keuze. De beslissing houdt verband met de [[Oorlog Hamas-Israël\|oorlog in Gaza]] en eerdere spanningen rondom antisemitisme in de hoofdstad, bij de opening van het [[Nationaal Holocaust Museum\|Nationaal Holocaustmuseum]].<ref>{{Citeer web\|url=https://www.trouw.nl/binnenland/nationale-dodenherdenking-dreigt-verstoord-te-worden-politie-gaat-fouilleren~badb392c/\|titel=Nationale Dodenherdenking dreigt verstoord te worden, politie gaat fouilleren\|bezochtdatum=2024-05-03\|datum=2024-04-19\|werk=trouw.nl}}</ref> ==Gebruiken== ~~==Dodenherdenking in Nederland==~~ De Nationale Dodenherdenking kent in Nederland enkele gebruiken. ===Vlaggen=== [[Bestand:Martinitoren Groningen.JPG\|thumb\|[[Martinitoren]] met vlaggen halfstok]] De Nederlandse vlag (zonder wimpel) hangt op 4 mei van alle overheidsgebouwen halfstok van 18.00 uur tot zonsondergang (in Amsterdam is dat 21.10 uur).<ref>{{Citeer web\|url=https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/grondwet-en-statuut/vraag-en-antwoord/wanneer-kan-ik-de-vlag-uithangen-en-wat-is-de-vlaginstructie\|titel=Wanneer kan ik de Nederlandse vlag uithangen?\|bezochtdatum=4 mei 2021\|uitgever=Rijksoverheid\|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210831120311/https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/grondwet-en-statuut/vraag-en-antwoord/wanneer-kan-ik-de-vlag-uithangen-en-wat-is-de-vlaginstructie\|archiefdatum=2021-08-31\|dodeurl=nee}}</ref> Vaak zijn er na 20.02 uur nog activiteiten, zoals het leggen van kransen en bloemen ~~leggen~~. De vlag blijft daarom, sinds het huidige protocol uit 2001, halfstok tot zonsondergang.<ref name="isgeschiedenis">{{Citeer web\|url=https://isgeschiedenis.nl/nieuws/waar-komt-de-traditie-van-het-halfstok-hangen-van-de-vlag-vandaan\|titel=Waar komt de traditie van het halfstok hangen van de vlag vandaan?\|bezochtdatum=2023-05-04\|werk=isgeschiedenis.nl}}</ref> Tot 2001 werd de vlag in top gehesen nadat het volkslied is gezongen, indien er bij de dodenherdenking een vlag halfstok hing.<ref name="isgeschiedenis"/> Op 4 mei 2020 werd vanwege 75 jaar bevrijding ~~bij~~de ~~openbare~~algemene ~~gebouwen~~vlaginstructie deeenmalig ~~hele~~aangepast, ~~dag~~zodat bij rijksgebouwen de vlag van zonsopkomst tot zonsondergang halfstok ~~gehangen~~moest komen te hangen.<ref>[{{Citeer web\|url=https://vng.nl/nieuws/andere-vlaginstructie-4-mei-2020 \|titel=Andere vlaginstructie 4 mei 2020~~], VNG~~\|bezochtdatum=2024-05-03\|datum=2020-04-23\|werk=vng.nl\|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220407132513/https://vng.nl/nieuws/andere-vlaginstructie-4-mei-2020\|archiefdatum=2022-04-07\|dodeurl=ja}}</ref> Dat jaar, in 2021 en in 2022 werd vanwege de coronacrisis door Comité 4 en 5 mei opgeroepen de vlag de gehele dag tot zonsondergang halfstok te hangen.<ref>{{Citeer web\|url=https://nos.nl/artikel/2332748-voor-een-keer-de-hele-dag-de-vlag-halfstok\|titel=Voor één keer de hele dag de vlag halfstok\|bezochtdatum=2023-05-04\|datum=2020-05-04\|werk=nos.nl}}</ref><ref>{{Citeer web\|url=https://indebuurt.nl/gouda/gemeente/de-vlag-uithangen-op-4-5-mei-wat-zijn-de-regels~71797/\|titel=De vlag uithangen op 4 & 5 mei: wat zijn de regels?\|bezochtdatum=2023-05-04\|datum=2021-05-04\|werk=indebuurt.nl\|auteur=Kirsten Spooren}}</ref><ref>{{Citeer web\|url=https://dvhn.nl/extra/Wanneer-gaat-de-vlag-halfstok-27657742.html\|titel=De vlag halfstok tijdens Dodenherdenking. Wat mag wel en wat mag niet? Zo zit het\|bezochtdatum=2022-05-04\|datum=2022-05-04\|uitgever=Dagblad van het Noorden.nl}}</ref> In 2023 en 2024 werd diezelfde oproep gedaan.<ref>{{Citeer web\|url=https://dvhn.nl/binnenland/Waarom-zie-je-overdag-al-vlaggen-halfstok-hangen-op-4-mei-En-wanneer-mag-je-de-driekleur-laten-wapperen-5-vragen-28404647.html\|titel=Waarom zie je overdag al vlaggen halfstok hangen op 4 mei? En wanneer mag je de driekleur laten wapperen? {{!}} 5 vragen\|bezochtdatum=2023-05-04\|datum=2023-05-04\|werk=dvhn.nl\|auteur=Linda Zeggelaar}}</ref><ref name="gelderlander">{{Citeer web\|url=https://www.gelderlander.nl/binnenland/dit-zijn-de-ongeschreven-regels-van-het-vlaggen-op-4-en-5-mei~a379392a/\|titel=Dit zijn de (ongeschreven) regels van het vlaggen op 4 en 5 mei\|bezochtdatum=2024-05-03\|datum=2024-05-03\|werk=gelderlander.nl}}</ref> Voor burgers, bedrijven en organisaties bestaan geen wettelijke regels, zij kunnen bijvoorbeeld het officiële protocol of de oproep van het Nationaal Comité 4 en 5 mei volgen.<ref name="gelderlander"/> ===Twee minuten stilte=== Regel 168: Herdenking 4 mei 2014 Tweede Kamer.jpg\|Herdenking in de Tweede Kamer De jaarlijks herdenking op 4 mei voor de oorlogsslachtoffers in de koopvaardij.jpg\|Herdenking koopvaardij oorlogsslachtoffers te Amsterdam Dodenherdenking Montfort 2013 04.JPG\|Montfort Baarn_Amaliapark_dodenherdenking_2011.JPG\|Baarn Dodenherdenking 4 mei 2010 Enschede, Monument in het Volkspark.jpg\|Enschede </gallery> Regel 188 ⟶ 191: {{Appendix\|1=Referenties\|2= {{References\|group=noot}} ---- {{References\|2=2}} }}

Nationale Dodenherdenking: verschil tussen versies