Versie van 29 mrt 2024 12:31 bewerken Ennomien (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 25.884 bewerkingen wel aan elkaar: https://woordenlijst.org/zoeken/?q=pilipili ← Oudere bewerking		Versie van 19 apr 2024 11:27 bewerken ongedaan maken Ennomien (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 25.884 bewerkingen nieuwe bron die wel raadpleegbaar is Nieuwere bewerking →
Regel 14: De eerste Martino wordt geclaimd door [[Albert De Hert]], die in 1951 een [[sandwich (gerecht)\|sandwich]]bar Quick openhield op het De Coninckplein in [[Antwerpen (stad)\|Antwerpen]]. Volgens De Hert kwam voetballer Theo Maertens op een dag binnen met flinke honger en een stuk in zijn kraag, en bestelde hij een broodje préparé "met alles wat er in huis te vinden is." Dat bleek pilipili, tabasco, cayennepeper, augurken, zout, ketchup, worcestersaus en gesnipperde ui te zijn. Het nieuwe broodje viel in de smaak en een dronkenlap riep: "Doe mij maar hetzelfde als de Martino." [[Italië\|Italiaanse]] liederen en orkesten waren begin jaren 1950 erg populair. Het was toen modieus om namen te 'veritaliaansen' door een o of een i toe te voegen. Zo kwam het dat de mensen ons Alberto en Martino noemden," verklaart Albert De Hert het woordgebruik Martino voor de pikante combinatie.<ref>[https://web.archive.org/web/20070829091440/http://www.agripress.be/start/artikel/92392/nl Albert De Hert smeerde het eerste broodje Martino], ''[[Het Volk (Belgische krant)\|Het Volk]]'', 21 mei 2005, zoals overgenomen op de website van Agripress</ref> De eigenaars van de snackbar Martino in [[Gent]] beweren dat de Martino in Gent is uitgevonden. Het was volgens hen Raymond Noë die op verzoek van een paar [[Engeland\|Engelse]] toeristen een pikante sandwich samenstelde. Het broodje viel zo in de smaak dat hij het kort daarna op de kaart zette als broodje Martino, naar een Italiaanse vriend van hen.<ref>[https://web.archive.org/web/20180826150140/https://gentblogt-archief.stad.gent/2005/02/17/martino.html Martino], Gentblogt Archief, 17 februari 2005</ref><ref>[https://www.vlaanderenvakantieland.nl/wat-te-doen/eten-en-drinken/restaurants/martino-690027.jsp]{{dode link\|datum=mei 2018\|bot=InternetArchiveBot}}, [[Vlaanderen Vakantieland]] over de Martino</ref> == Voedselveiligheid == Het [[Voedingscentrum]] Nederland adviseert "~~ouderen, mensen met verminderde~~zwangere ~~weerstand~~vrouwen, ~~zwangeren~~baby’s en jonge kinderen t/m 4 jaar en ouderen" geen rauwe dierlijke producten zoals filet americain, [[ossenworst]], [[carpaccio (gerecht)\|carpaccio]] of niet doorbakken tartaar te eten.<ref>~~[http~~{{Citeer web\|url=https://www.voedingscentrum.nl/kwetsbaregroepen\|titel=Kwetsbare groepen bij voedselinfecties\|bezochtdatum=2024-04-19\|werk=voedingscentrum.nl\|archiefurl=https:/~~voedingscentrum~~/~~nieuws~~web.archive.org/~~pas~~web/20230927010129/https://www.voedingscentrum.nl/kwetsbaregroepen\|archiefdatum=2023-op09-~~met-filet-américain.aspx Pas op met filet americain en ander rauw rundvlees], Voedingscentrum Nederland, 12 september 2007~~27}}</ref> In zijn bewaarwijzer<ref>[https://www.voedingscentrum.nl/nl/nieuws/bewaarwijzer-uitgebreid-beschikbaar-als-app.aspx Bewaarwijzer uitgebreid en beschikbaar als app], Voedingscentrum Nederland, 20 december 2018. [https://web.archive.org/web/20220523122830/https://www.voedingscentrum.nl/nl/nieuws/bewaarwijzer-uitgebreid-beschikbaar-als-app.aspx Gearchiveerd] op 23 mei 2022.</ref> vermeldt het "eten op dag van aankoop". Ook adviseert het [[Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu\|RIVM]] sinds mei 2019 dat filet americain minimaal 48 uren moet ingevroren worden om [[toxoplasmose]] te voorkomen, wat hersenaandoeningen kan veroorzaken.<ref>[https://www.rivm.nl/nieuws/invriezen-filet-americain-leidt-tot-daling-ziektelast-zorgkosten-en-kosten-voor-speciaal Invriezen filet americain leidt tot daling ziektelast, zorgkosten en kosten voor speciaal onderwijs], RIVM, 15 mei 2019. [https://web.archive.org/web/20221127094752/https://www.rivm.nl/nieuws/invriezen-filet-americain-leidt-tot-daling-ziektelast-zorgkosten-en-kosten-voor-speciaal Gearchiveerd] op 27 november 2022.</ref>

Filet americain: verschil tussen versies