Semaglutide
Semaglutide (internationale generieke benaming) is een geneesmiddel voor de behandeling van diabetes mellitus type 2 bij volwassenen. Het is bedoeld als adjuvans (stof die de effecten van een andere stof kan versterken, maar zelf geen direct effect heeft; te vergelijken met een chemische katalysator), naast dieet en lichaamsbeweging en/of andere geneesmiddelen voor de regeling van de bloedglucosespiegel. De ontwikkeling van semaglutide is gebaseerd op het werk van biochemicus Svetlana Mojsov.[1]
| semaglutide | ||||
|---|---|---|---|---|
| Gebruik | ||||
| Merknamen | Ozempic | |||
| Indicaties | diabetes mellitus type 2 | |||
| Voorschrift/recept | ja | |||
| Toediening | injectie | |||
| Dosering | 1x per week | |||
| Databanken | ||||
| CAS-nummer | 910463-68-2 | |||
| ATC-code | A10BJ06 | |||
| PubChem | 56843331 | |||
| DrugBank | DB13928 | |||
| Chemische gegevens | ||||
| Molecuulformule | C187H291N45O59 | |||
| Molmassa | 4113,6 g/mol | |||
| ||||
Semaglutide is een GLP-1- (glucagon-achtig peptide 1) receptoragonist (de GLP-1-receptor bevindt zich op alvleeskliercellen en is betrokken bij het regelen van de bloedglucosespiegel). Het wordt geproduceerd met behulp van een recombinant-DNA-techniek in Saccharomyces cerevisiae-cellen.
Het geneesmiddel is ontwikkeld door het Deense bedrijf Novo Nordisk, dat het verkoopt onder de merknaam Ozempic.[2] Ozempic is in de Verenigde Staten toegelaten door de FDA op 5 december 2017 en in de Europese Unie op 8 februari 2018.[3]
Toediening en dosering
bewerkenSemaglutide is verkrijgbaar in de vorm van een oplossing voor injectie. Het heeft een lange werkingsduur, en er is slechts een injectie per week nodig, beginnend met 0,25 mg per injectie en na vier weken te verhogen naar 0,5 mg, of indien nodig 1 mg, de maximaal voorgestelde dosis.
Het Zorginstituut Nederland oordeelde dat de 1 maal daags orale toediening, Rybelsus®, gelijkwaardig was aan de injectie 1 keer per week.[4]
Contra-indicaties
bewerkenIn laboratoriumproeven op knaagdieren bleek semaglutide niet-letale C-cel-schildkliertumoren te veroorzaken, afhankelijk van de dosis en duur van de behandeling. Het is niet bekend of dit ook bij mensen kan gebeuren, maar vanwege dit risico is het middel contra-geïndiceerd bij patiënten met een persoonlijke of familiale geschiedenis van dergelijke tumoren. Gebruik tijdens zwangerschap en lactatie wordt absoluut afgeraden.[5]
Prijs
bewerkenOzempic, de semaglutide-injectie die wordt gebruikt voor T2D-behandeling, heeft een catalogusprijs van $936 in de Verenigde Staten en $169 in Japan. De prijzen waren $147 in Canada, $144 in Zwitserland, $103 in Duitsland, België en Nederland, $96 in Zweden, $93 in het Verenigd Koninkrijk en $87 in Australië. Frankrijk had de laagste prijs op $83 (21 augustus 2023; cijfers hebben betrekking op een maandlevering).
In de VS heeft Wegovy een catalogusprijs van $ 1.349,02 per maand vanaf 2022, wat suggereert dat vanwege de hoge kosten veel mensen "die het meest zouden kunnen profiteren van gewichtsverlies, zich dergelijke dure medicijnen misschien niet kunnen veroorloven". Hoge kosten van Ozempic brachten sommige verzekeringsmaatschappijen ertoe om patiënten te onderzoeken en verzekering te weigeren omdat ze onvoldoende bewijs voor diabetes vonden, en veronderstelden dat het eerder diende om af te vallen.
In het VK is semaglutide verkrijgbaar op recept van de NHS voor diabetes tegen nominale of geen kosten voor patiënten. Het is ook beschikbaar voor obesitas, beperkt tot behandeling gedurende twee jaar. De grote vraag veroorzaakte in 2023 wereldwijde aanbodtekorten aan semaglutide; Tijdens het tekort werden geen nieuwe Britse recepten uitgegeven.
Economische impact op de Deense samenleving
bewerkenIn 2023 was Novo Nordisk het meest waardevolle bedrijf in de Europese Unie geworden, met een waarde van meer dan 500 miljard dollar, en was het goed voor bijna alle recente economische groei in Denemarken. De winst van Novo Nordisk genereert rendement voor de Novo Nordisk Foundation, die het meerderheidsbelang in Novo Nordisk heeft. De winst resulteert in hogere Deense belastinginkomsten en werkgelegenheid. Novo Nordisk zorgde in 2022 voor 3.500 extra banen in Denemarken, wat het totaal in het land op 21.000 werknemers brengt, op een totaal van 59.000 wereldwijd.
Externe link
bewerken- ↑ Svetlana Mojsov: Unsung drug developer. Nature, Vol. 624, 21/28 December 2023. https://www.nature.com/articles/d41586-023-03927-1.pdf (PDF)
- ↑ U.S. Patent 8129343, "Acylated GLP-1 compounds" van 6 maart 2012, Novo Nordisk A/S
- ↑ European Medicines Agency: Ozempic product details
- ↑ Farmacotherapeutisch rapport oraal semaglutide (Rybelsus®) bij de behandeling van volwassenen met T2DM en een BMI ≥ 30kg/m2 die onvoldoende glykemische controle bereiken met ofwel metformine en/of sulfonylureumderivaat, ofwel met ≥3 maanden optimaal getitreerd basaal insuline in combinatie met metformine en/of sulfonylureumderivaat
- ↑ Farmacotherapeutisch Kompas