SC-104 (konvooi)

konvooi

SC-104 was een geallieerd scheepskonvooi tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het konvooi bestond uit 48 schepen van verschillende nationaliteiten. Konvooi SC-104 werd voor het eerst waargenomen op 12 oktober 1942 door de U-258. De daaropvolgende konvooislag duurde van 12 tot 16 oktober 1942 waarvan 10 Duitse onderzeeërs van de Wolfpack-Gruppe Wotan , en 7 U-boten van Gruppe Leopard aan deelnamen. De Britse Escortegroep B 6 met Cdr. Heathcote als konvooibevelhebber, bestond uit de torpedojagers HMS Fame en HMS Viscount en 4 Noorse korvetten Potentilla, Eglantine, Acanthus en Montbretia. Een reddingsschip, de Goatland, uitgerust met HF/DF-hoogfrequentie-richtingszoekers, nam eveneens deel met konvooi SC-104 die van Sydney, Nova Scotia, Canada, naar Groot-Brittannië voer.

SC-104 (konvooi)
Onderdeel van de Tweede Wereldoorlog
HMS Fame
Datum 12 oktober16 oktober 1942
Locatie Atlantische Oceaan
Resultaat Onbekend
Strijdende partijen
nazi-Duitsland Verenigd Koninkrijk
Leiders en commandanten
Karl Dönitz R. Heathcote
Troepensterkte
8 U-boten 48 schepen
2 destroyers
4 korvetten
Verliezen
2 U-boten gezonken
2 U-boten beschadigd
50 doden
8 schepen gezonken
2 escorts beschadigd
216 doden

De strijd

bewerken

De U-258 kwam in contact op 11 oktober 1942, maar door de slechte atmosferische weersomstandigheden en zichtbaarheid werd het waarnemingsrapport wel verzonden door de U-boot, maar niet eerder ontvangen tot op de 12e oktober. Een verder uitstel van waarnemingen van dit konvooi, was oorzaak door het waarnemen van een ander konvooi, ON-135.

12 / 13 oktober 1942

bewerken

Alleen de U-221 kreeg het konvooi SC-104 in de nacht van 12 oktober in het oog en in zijn aanvallen op het konvooi bracht hij drie schepen tot zinken. De U-221 verloor het konvooicontact niet, zodat later op de dag de U-258, U-216, U-599 en U-607 zich bij hem voegden. Deze boten werden opgemerkt door de HF/DF-waarnemingen zodat de escorteschepen naar de U-boten afstormden en de U-258 met granaten en dieptebommen belaagden, maar de Duitse onderzeeboot kon echter ontsnappen.

14 oktober

bewerken

Nadat ze een onderzeeër bijna hadden geplet met hun dieptebomladingen onder water, konden enkele escortevaartuigen het konvooi SC-104 niet onmiddellijk daarna terug inhalen in diezelfde nacht. De U-221 glipte door het bijna onbeschermde konvooi-opening en bracht die nacht twee schepen naar de zeebodem. Ook de U-607 en U-661 brachten elk een vrachtschip tot zinken. HMS Viscount beschadigde de U-607 tijdens een tegenaanval op deze U-boot. In de ochtend bracht de U-618 een schip tot zinken, terwijl de U-615 werd opgejaagd door het Noorse korvet Montbretia. Dit contact met de U-615 ging echter verloren maar het Noorse korvet kwam in contact met de U-216 die hij ook onmiddellijk daarna opjoeg en bestookte met zijn dieptebommen. Gruppe Leopard onderbraken hun aanvallen op een ander konvooi, ONS-136 en stortten zich op konvooi SC-104.

15 oktober

bewerken

De escorteschepen van SC-104 wisten echter hun aanvallen af te slaan en schakelden alle verdere aanvallen van de U-boten uit. De Montbretia schakelde de U-661 technisch uit waarvan deze boven water moest komen, de Acanthus beschadigde de U-607 en de al beschadigde U-661 werd onder water geramd door HMS Viscount. De Potentilla en Eglantine brachten gezamenlijk schade toe aan de U-254. Ook op 15 oktober kwam geen enkele U-boot nader en dichter bij konvooi SC-104. HMS Fame zat de U-258 achterna en de Acanthus bestookte eveneens de U-599 en U-442 met zijn dieptebommen. Ook de luchtescorte, bestaande uit B-24 Liberator-bommenwerpers, joegen de U-437 en U-615 weg uit de buurt van het konvooi.

16 oktober

bewerken

De volgende dag bleef de U-258 contact houden met SC-104, maar door de sterke aanwezigheid van de scheeps- en luchtescortes, werden geen vrachtschepen meer belaagd of nog getorpedeerd. De U-353 werd echter ontdekt door HMS Fame en voorgoed tot zinken gebracht, toen de torpedojager ook probeerde een aanval uit te voeren op de opgedoken U-571. Deze werd op hun beurt beschadigd door de Potentilla. Op 16 oktober werd de aanvalsoperatie van de Duitsers op konvooi SC-104 afgebroken.

Schepen van konvooi SC-104 die getroffen werden

bewerken
  • 13 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - Ashworth - 5.227 ton - Groot-Brittannië
  • 13 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - Fagersten - 2.342 ton - Noorwegen
  • 13 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - Senta - 3.785 ton - Noorwegen
  • 14 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - HMS LCM-508 [tr.] - 52 ton - Groot-Brittannië
  • 14 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - HMS LCM-509 [tr.] - 52 ton - Groot-Brittannië
  • 14 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - HMS LCM-519 [tr.] - 52 ton - Groot-Brittannië
  • 14 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - HMS LCM-522 [tr.] - 52 ton - Groot-Brittannië
  • 14 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - HMS LCM-523 [tr.] - 52 ton - Groot-Brittannië
  • 14 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - HMS LCM-532 [tr.] - 52 ton - Groot-Brittannië
  • 14 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - HMS LCM-537 [tr.] - 52 ton - Groot-Brittannië
  • 14 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - HMS LCM-547 [tr.] - 52 ton - Groot-Brittannië
  • 14 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - HMS LCM-620 [tr.] - 52 ton - Groot-Brittannië
  • 14 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - HMS LCT-2006 [tr.] - 291 ton - Groot-Brittannië
  • 14 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - Southern Empress - 12.398 ton - Groot-Brittannië
  • 14 okt. 1942: U-221 - Hans-Hartwig Trojer - Susana - 5.929 ton - Verenigde Staten
  • 14 okt. 1942: U-607 - Ernst Mengersen - Nellie - 4.826 ton - Griekenland
  • 14 okt. 1942: U-618 - Kurt Baberg - SS Empire Mersey - 5.791 ton - Groot-Brittannië
  • 14 okt. 1942: U-661 - Erich Lilienfeld (+) - Nikolina Matkovic - 3.672 ton - Joegoslavië

(tr.) Schip ondergebracht op een groter schip om te worden verscheept. De algemene verloren gegane tonnage werd meegerekend.

  • 8 schepen tot zinken gebracht voor een totaal van 43,970 brt.
  • 10 Landing Craft Infantry-vaartuigen voor een totaal van 759 ton (verloren gegaan aan boord van de Southern Empress.)

Wolfpack-Gruppe Wotan

bewerken

Wolfpack-Gruppe Leopard

bewerken

(*) = U-boten die vuurden met torpedo's of het dekkanon gebruikten

  • De U-661 ging verloren in de konvooislag SC-104, maar op 16 oktober verging de U-353 met 6 doden en nog 39 overlevenden. Dan op 20 oktober ging de U-216 voorgoed naar onder en op 24 oktober verging de U-599 met alle hens aan boord. Dit was de laatste van de aanvallers op konvooi SC-104 die nog verloren ging.
bewerken