Lijst van rijksmusea in Nederland
Dit is een lijst van rijksmusea in Nederland. Een rijksmuseum is in Nederland een museum dat als wettelijke taak een deel van de Rijkscollectie beheert. Deze taak is verspreid over 29 musea die gesubsidieerd worden vanuit de Erfgoedwet via de Regeling beheer Rijkscollectie en subsidiëring museale instellingen.[1] De musea zijn verenigd in de Kring Rijksmusea binnen de Museumvereniging.[2]. Samen met andere musea van nationaal belang zijn ze verenigd in de Vereniging van Rijksgesubsidieerde Musea.
Geschiedenis bewerken
Voorheen waren deze musea onderdeel van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Met de Wet verzelfstandiging rijksmuseale diensten van 1993 werd het bestuur van de instellingen (16 musea, 5 verwante diensten) ondergebracht bij zelfstandige stichtingen.[3] De musea zijn sindsdien op basis van zogeheten beheersovereenkomst verantwoordelijk voor het beheer van de objecten uit de Rijkscollectie. De rijksmusea werden opgenomen in de zogenoemde Basis Infrastructuur (BIS). Ze ontvangen subsidie van de rijksoverheid via de Regeling beheer rijkscollectie en subsidiëring museale instellingen. Sinds 2021 vallen ze volledig onder de Erfgoedwet.[4]
Lijst bewerken
In de Wet verzelfstandiging rijksmuseale diensten van 1993 worden de volgende rijksmusea ter verzelfstandiging genoemd:[3]
- Rijksmuseum voor de geschiedenis van de natuurwetenschappen en van de geneeskunde "Boerhaave" te Leiden
- Rijksmuseum Het Catharijneconvent. Museum voor de christelijke Cultuur in Nederland te Utrecht
- Rijksdienst Kastelenbeheer te 's-Gravenhage, waarvan deel uitmaken:
- Rijksmuseum Gevangenpoort te 's-Gravenhage
- Rijksmuseum Muiderslot te Muiden
- Slot Loevestein (vanuit de Rijksdienst Kastelenbeheer)
- Kasteel Radboud te Medemblik
- Ruïne van Brederode te Santpoort
- Ruïne van de Jacobaburcht te Oostvoorne
- Ruïne van Strijen te Oosterhout
- Ruïne van Teylingen te Voorhout;
- Rijksmuseum Kröller-Müller te Otterloo
- Koninklijk Kabinet van Schilderijen "Mauritshuis" te 's-Gravenhage
- Rijksmuseum Meermanno-Westreenianum (Museum van het Boek) te 's-Gravenhage
- Rijksmuseum Hendrik Willem Mesdag te 's-Gravenhage
- Nationaal Natuurhistorisch Museum te Leiden
- Rijksmuseum van Oudheden te Leiden
- Rijksmuseum Paleis Het Loo te Apeldoorn
- Rijksmuseum het Koninklijk Penningkabinet te Leiden
- Rijksmuseum te Amsterdam
- Rijksmuseum Nederlands Scheepvaartmuseum te Amsterdam
- Rijksmuseum Twenthe, museum voor kunst- en cultuurgeschiedenis te Enschede
- Rijksmuseum Vincent van Gogh te Amsterdam
- Wereldmuseum Leiden (Onderdeel van het Nationaal Museum van Wereldculturen sinds de fusie van het toenmalige Museum Volkenkunde met het Tropenmuseum en het Afrika Museum in 2012)
- Rijksmuseum Het Zuiderzeemuseum te Enkhuizen
Het Nederlands Openluchtmuseum werd al eerder verzelfstandigd in 1991.
| Museum | Plaats | Opmerkingen | Foto |
|---|---|---|---|
| Rijksmuseum Amsterdam | Amsterdam | Meestal het Rijksmuseum genoemd |  |
| Van Gogh Museum | Amsterdam |  | |
| Het Scheepvaartmuseum | Amsterdam |  | |
| Nationaal Museum Paleis Het Loo | Apeldoorn |  | |
| Nederlands Openluchtmuseum | Arnhem |  | |
| Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis | Den Haag |  | |
| Museum Meermanno | Den Haag |  | |
| Zuiderzeemuseum | Enkhuizen |  | |
| Rijksmuseum Twenthe | Enschede |  | |
| Het Koninklijk Penningkabinet | Leiden | Opgegaan in het Geldmuseum te Utrecht |
 |
| Wereldmuseum Leiden | Leiden | Sinds 2014 onderdeel van het Nationaal Museum van Wereldculturen |  |
| Rijksmuseum van Oudheden | Leiden |  | |
| Rijksmuseum Boerhaave | Leiden |  | |
| Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis | Leiden |  | |
| Muiderslot | Muiden |  | |
| Kröller-Müller Museum | Otterlo |  Ingang naar het museum | |
| Slot Loevestein | Poederoijen | gem. Zaltbommel |  |
| Museum Catharijneconvent | Utrecht |  | |
| Museum de Gevangenpoort | Den Haag |  |
Bronnen, noten en/of referenties
|