Reichsgau Wien

Reichsgau Wien; Rijksgouw van het Groot-Duitse Rijk
	1 april 1939 — 2 april 1945
(Details)	(Details)
	Ostmark 1941: Reichsgaue, Land- und Stadtkreise
Algemene gegevens
Hoofdstad	Wenen
Oppervlakte	414,87 km²
Bevolking	1939: 1,920.390
Talen	Duits (ambtelijk)
Religie(s)	Geen officiële staatsreligie
Politieke gegevens
Type deelgebied	Rijksgouw
Hoofd deelgebied	Odilo Globočnik; (1938–1939); Joseph Bürckel; (1939–1940); Baldur von Schirach; (1940–1945)

Reichsgau Wien (Nederlands: Rijksgouw Wenen) was een van de rijksgouwen in het Duitse Rijk tijdens het nationaalsocialisme. Op 1 april 1939 werd het opgericht, kort na de Anschluss waarbij Oostenrijk werd geannexeerd. Volgens het Ostmarkgesetz bestond de rijksgouw van 1939 tot 1945.

Geschiedenis bewerken

In 1926 werd de Parteigau van de NSDAP opgericht. Vanaf 1931 werd de Gauleitung (vrije vertaling: Gouwleiding) door Alfred Frauenfeld opgericht in de Hirschengasse 25 in Mariahilf in het zogenaamde Adolf-Hitler-Haus^[1]. Toen in 1933 de NSDAP verboden werd, werkte die tot 1938 door in de illegaliteit.

In 1939 ontstond vanuit het Ostmarkgesetz de Reichsgau Wien. In 1940 nam de Reichsjugendführer Baldur von Schirach de leiding van de gouw op zich. Vanaf 1942 was Schirach ook Reichsverteidigungskommissar (vrije vertaling: Rijksverdedigingscommissaris).

De gouwleiders waren^[2]:

De plaatsvervangend gouwleider was de SS-Brigadeführer Karl Scharitzer, de plaatsvervanger van de Reichsstatthalter (vrije vertaling: Rijksstadhouder) was het hoofd van een deelstaatdistrict Hans Dellbrügge.

Ambtsbekleders bewerken

De volgende personen behoorden tot de gouwleiding^[3]:

Gauleiter: Odilo Globočnik (1938–1939) - Joseph Bürckel (1939–1940) - Baldur von Schirach (1940–1945)
Gauleiterstellvertreter: SS-Brigadeführer Karl Scharitzer
Gaugeschäftsführer: Heinrich Laube
Gauinspektion I und II: Erich Rothe
Gauorganisationamt: Dr. Raimund Gruß
Gaupersonalamt: mit der Leitung beauftragt: Emil Volkmer
Gauschatzamt: Erich Schulze
Gauschulungsamt: Dr. Hugo Rößner
Gaupropagandaamt: Günther Kaufmann
Gaupersonalamt: Hellmuth Petersen
Gauwirtschaftsamt: Dipl.-Ing. Walter Rafelsberger
Die Deutsche Arbeidsfront (DAF): Karl Schneeberger
Amt für Volkswohlfahrt (NSV): Anton Langer
NS-Frauenschaft (Frauenwerk): Else Muhr-Jordan
Gausippenamt: mit der Leitung beauftragt: Heinrich Koller
Rassenpolitisches Amt: Heinz Edmund Wamser
Kommunalpolitisches Amt: Bürgermeister Phillip Wilhelm Jung
Amt für Volksgesundheit (NSD-Ärtzenbund): Dr. Otto Planner-Plan
Amt für Agrarpolitik: Karl Mayerzedt
Amt für Erzieher (NS-Lehrerbund): Dr. Max Fritz
Gaurechtsamt (NS-Rechtswahrerbund): Dr. Hans Mann
Amt für Kriegsopfer der NSDAP (NSKO): Dr. Albrecht Maier
NSD-Studentenbund: Hubert Freisleben
NSD-Dozentenbund: Dr. Kurt knoll
Amt für Technik (NS-Bund Deutscher Technik): Ing. Wilhelm Anselm
Gaugericht: Dr. Karl Nosko
Grenzlandamt: Felix Kraus

Externe links bewerken

(de) Overzicht gouwleiders
(de) Verwaltungsgeschichte.de: Reichsgau Wien
(de) Findbuch.at: Die NSDAP.-Gauleitung Wien

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Reichsgau Wien op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Reichsgau Wien op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

[Universität_Wien-1] (de) Universität Wien: Das „Adolf-Hitler-Haus“. Geraadpleegd op 29 augustus 2021.

[Territorial.de-2] (de) Territorial.de: Gau Wien der NSDAP. Geraadpleegd op 29 augustus 2021.

[Findbuch.at-3] (de) Findbuch.at: Die NSDAP.-Gauleitung Wien. Geraadpleegd op 29 augustus 2021.^{[dode link]}

[1]

[2]

[3]