Portaal:Nederlands/Artikelmaand/08

De Nederlandse spelling van plaatsnamen is niet altijd een eenvoudig probleem. In Nederland is bijvoorbeeld de spelling -sch in 1947 overal daar waar de 'ch' stom was afgeschaft, behalve in de uitgang -isch. Zo werd mensch dus mens. Ook in België werd dat gedaan in het jaar daarvoor. Toch was er een verschil tussen beide landen, want in Nederland werden de plaatsnamen daar niet onder gerekend, in België wel. In Nederland zou dat nog bij een latere gelegenheid geregeld worden, maar het is er nooit van gekomen. Vandaar dat het nog altijd 's-Hertogenbosch is met -sch en dat men daar Bossche bollen kan eten.

Er bestaat zeker niet alleen in Nederland een zekere huiver om aan de spelling van plaatsnamen te komen. Dit conservatisme in de spelling van namen heeft soms tot gevolg dat in de spreektaal een plaats heel verschillend genoemd kan worden dan in de schrijftaal. In Canada bijvoorbeeld zegt men 'tronno' maar men schrijft Toronto en in de VS zegt men in Connecticut toch echt 'connetticut'. Ook in Nederland zijn veel voorbeelden hiervan te vinden. Men zegt 'dort', 'gorkum', 'woerkom', 'noten' en 'menheerse' maar men schrijft Dordrecht, Gorinchem, Woudrichem, Othene en Middelharnis.

Overigens geldt dat vooral voor de oud-ingezetenen van deze plaatsen. Nieuw-ingezetenen (veelal sprekers van Standaardnederlands) en soms ook de plaatselijke politici, grijpen vaak terug op de geschreven vorm en herstellen zo een uitspraak die lang niet meer te horen was. Vaak doet men dat uit huiver om 'dialect' te spreken, soms ook omdat men niet anders weet. Soms wint echter de streektaal.

Meer...