Portaal:Heelal/Uitgelicht/34

Superclusters en -holtes binnen de 1 miljard lichtjaren van de aarde

Een superholte (Engels: supervoid) is een buitengewoon uitgestrekt gebied in het heelal waar geen (of nagenoeg geen) sterrenstelsels voorkomen. Het gaat om leegtes met diameters van 11 Mpc tot 150 Mpc, omgeven door superclusters en zogenaamde filamenten.

In het begin van de jaren vijftig was nog maar van een honderdtal sterrenstelsels de roodverschuiving en/of afstand bepaald. Pas in de jaren zeventig kon dit grootschaliger aangepakt worden, omdat de sterrenkundigen toen gebruik konden maken van charge-coupled devices (CCD’s). Met deze lichtgevoelige chips konden 25 tot 40 keer zoveel invallende fotonen geregistreerd worden als met een fotografische plaat. Ook de benodigde belichtingstijd werd hiermee sterk ingekort, zodat rond 1990 al van ongeveer 40.000 sterrenstelsels de roodverschuiving was gemeten. Op deze manier kreeg men een steeds beter beeld van de ruimtelijke structuur van het heelal en kon men het bestaan bevestigen van superclusters, maar ook – tot verrassing van de meeste astronomen – van superholtes.

lees verder...