Overleg:Neuromyelitis optica

Ziekte van Devic of NMO

Op verzoek van Wimpus even enkele bronnen voor de naamswijziging: er is op het gebied van Devic heel veel recente ontwikkelingen, en diverse bronnen, zowel Nederlands als Belgisch-Nederlands, noemen het nu NMO of neuromyelitis-optica en pas secundair (of nog later) Devic als alternatieve benaming: Devic was inderdaad jarenlang de gangbare naam, maar er is een herdefinitie van de ziekte en de symptomen geweest waar deze nieuwe benaming uit voort is gekomen. [1] (Nederlands tijdschrift voor geneeskunde) (deze heeft Devic nog in de titel maar de tekst spreekt enkel over NMO)
De ICD9 en ICD10 zijn natuurlijk Engelstalige bronnen, maar ook daar zie je nu de Devic-aanduiding tussen haakjes, in plaats van als eerste genoemd. Ciell need me? ping me! 26 nov 2020 22:06 (CET)

Bedankt voor de reactie en het pingen. Er zijn een aantal zaken:

1. In hoeverre is "devic" verouderd? (Als los woord met een kleine letter volgens de regels van de Taalunie, zie Leidraad regel 16, uitleg Onze Taal, vaktaalspelling van Pinkhof Geneeskunig woordenboek (2012) (die bestaat als extra spellingvariant in desbetreffend woordenboek naast de spelling van de Taalunie) geeft de mogelijkheid om eponiemen met een hoofdletter te schrijven)
   1. Pinkhof (2012) heeft "neuromyelitis optica" met daarnaast het synoniem "syndroom van Devic", "devicsyndroom" en "Devic-syndroom". Pinkhof zegt echter niet expliciet dat de namen "syndroom van Devic", "devicsyndroom" en "Devic-syndroom" verouderd zijn.
   2. ICD-10 is ook gewoon in het Nederlands vertaald. In de Nederlandse vertaling van de ICD-10 staat er "neuromyelitis optica [Devic]". Het wordt mij niet duidelijk, dat hetgeen tussen haakjes staat dan ook de verouderde naam is.
   3. In de bronnen die jij aanhaalt, lees ik niet expliciet dat het gaat om een verouderde naam (en dat lijkt je zinswending "voorheen ook wel het syndroom van Devic genoemd" wel te suggereren).
2. Wordt "NMO-Spectrum disease (NMODS)" (ik neem aan dat je "NMO-Spectrum disease (NMOSD)" bedoelde) ook in het Nederlands gebruikt?
   1. Ik kan in jouw eerste bron teruglezen: "In het Engels wordt de term neuromyelitis optica spectrum disorder gebruikt, ook wel afgekort als NMOSD". Ik kan niet lezen in de bron dat dit ook de naam is die in het Nederlands wordt gebruikt. Zo worden de Engelse benamingen "burn-out", "aids" of "reflex anoxic seizures" in het Nederlands gebruikt, maar niet elke Engelse benaming wordt natuurlijk in het Nederlands gebruikt. In zo geval (op grond van deze bron) kan je alleen maar zeggen: "In het Engels ...", als is het de vraag of die naam meteen in het begin hoort te staan. Maar misschien zijn er andere bronnen die het wel ondersteunen.
3. Wordt "neuromyelitis optica-spectrum ziektes" gebruikt? Ik kan deze specifieke schrijfwijze nergens terugvinden.
   1. Ten eerste is de schrijfwijze met al die spaties, taalkundig gezien, gegeven regel "6.7 Woordgroep in samenstelling" van de Leidraad van de Taalunie problematisch. Bij "langeafstandloper", dat een samenstelling is van "lange afstand" + "loper", vervallen al die spaties. Hier willen we "neuromyelitis optica" + "spectrum" + "ziekte" koppelen. Het lijkt en beetje op "autismespectrumstoornis", alleen is het eerste deel ("neuromyelitis optica") een Latijnse woordgroep, waarvan het bijvoeglijk naamwoord (bn.) "optica" achter het zelfstandig naamwoord (zn.) "neuromyelitis" staat (in plaats van het gebruikelijk bn.-zn.).
   2. Pinkhof Geneeskundig woordenboek schrijft in soortgelijke gevallen plexuscoeliacusblok/plexus-coeliacus-blok ["plexus (zn.) + coeliacus (bn)." + "blok"), arteriabasilaristrombosesyndroom/arteria-basilaris-trombosesyndroom ["arteria (zn.) + basilaris (bn)." + "trombose" + "syndroom") of arteriacarotisinternasyndroom/arteria-carotis-internasyndroom ["arteria (zn.) + carotis (bn)." + "syndroom"). Op grond van die voorbeelden zou het eerder iets zijn van "neuromyelitisopticaspectrumziektes/neuromyelitis-opticaspectrumziektes". Maar komt dit ook voor?

Aantal vragen dus weer terug, Alvast bedankt, Wimpus (overleg) 26 nov 2020 23:36 (CET)

Hoi Wimpus, Pinkhof 2012 is alweer 8 jaar oud en 8 jaar is heel veel tijd in de wereld van de demyeliniserende aandoeningen, waar op dit moment heel erg veel nieuwe inzichten worden opgedaan. Toen ik in juli de aanpassing deed was dat dan ook zeker op basis van artikelen die ik had gelezen, ik vermoed dat deze de doorslag gaf. Maar inderdaad "(en dat lijkt je zinswending "voorheen ook wel het syndroom van Devic genoemd" wel te suggereren)" in plaats van 'voorheen' zou ik misschien beter 'ook wel' kunnen hebben geschreven. In veel oudere literatuur is Devic nog gangbaar, maar ook bij nieuwe diagnoses spreken artsen momenteel van NMO, niet meer van Devic. Over je verdere vragen 2 & 3, de taalkundige juistheid van de termen, kan ik helaas geen input geven. Ciell need me? ping me! 27 nov 2020 10:01 (CET)

Hoi Ciell, bedankt voor de link. Ik vind dat we altijd wel waakzaam moeten blijven bij pagina's van patiëntenverenigingen als het gaat om specifieke schrijfwijzen. Zo kan is de schrijfwijze "neuromyelitis optica spectrumziekten" op desbetreffende pagina eigenlijk (gegeven mijn eerdere uitleg) een onmogelijkheid. Aan andere woorden op die pagina (zoals "MS centrum", "auto-immuun ontstekingsziekten", "NMOSD patiënten") zie ik, dat de schrijver van dit stuk toch niet helemaal op de hoogte is van alle regels uit de Leidraad van de Taalunie. Dan moet je toch met betrouwbaarder publicaties aan komen zetten. Ik zie ook terug: "Destijds werd nog vaak de benaming ‘ziekte van Devic’ (naar de ontdekker ervan) gebruikt, nu is duidelijk dat er een scala aan ziektebeelden onder deze vlag vaart." Wederom, een betrouwbaarder publicatie zou helpen. Als ik bijvoorbeeld via Pubmed zoek naar artikelen, dan lijkt het te ondersteund te worden (althans voor de Engelstalige situatie, al is die m.b.t. eponiemen soms weer totaal anders) door dit recente artikel, dat schrijft: ""previously known as Devic's disease", echter twee andere artikelen uit 2020 schrijven gewoon weer: "also known as Devic syndrome" en "also known as Devic's syndrome (en met toepassing van echte haarkloverij zou ik zelf kunnen beweren dat de naam "Devic's disease" verouderd is, maar dat "Devic's syndrome" en "Devic syndrome" nog courant zijn). Een goede Nederlandtalige bron zou meer uitsluitsel moeten geven over de Nederlandstalige situatie. Wimpus (overleg) 27 nov 2020 11:20 (CET)