Nederlandse Rode Lijst (vissen)

vissen

De Rode Lijsten worden regelmatig, bijvoorbeeld eens in de 10 jaar, bijgewerkt. Minister Cees Veerman van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft op 5 november 2004 de toenmalige Rode Lijsten voor bedreigde dier- en plantensoorten vastgesteld. In de op 5 november 2004 vastgestelde Rode Lijst voor vissen zijn voor het eerst ook de zoutwatervissen opgenomen en is de naamgeving van de soorten aangepast.

Voorts is een zevental soorten geschrapt uit de lijst. Dit betreft de soorten elft, houting, paling, rivierprik, Atlantische zalm, zeeforel en zeeprik. Deze soorten voldoen niet aan de criteria voor plaatsing van een soort op een Rode Lijst. Op de Rode Lijsten staan ook alleen maar soorten die zich in Nederland voortplanten, dus geen trekvissen (zoals zalm en paling).

Plaatsing op de Rode Lijst betekent niet automatisch dat de soort beschermd is. Daarvoor is opname van de soort in de Flora- en faunawet nodig. De Rode Lijsten hebben daarvoor een belangrijke signaalfunctie.

Op de Rode Lijsten staan, naast de bedreigde soorten, beschermingsmaatregelen om deze soorten weer in aantal te laten toenemen. Doordat overheden en terreinbeherende organisaties bij hun beleid en beheer rekening houden met de Rode Lijsten wordt gehoopt dat van de nu bedreigde soorten er over tien jaar een aantal niet meer bedreigd zal zijn en dus van de Rode Lijst afgevoerd kan worden.

Op 15 oktober 2015 werd de nieuwe Rode Lijst Vissen door Staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische zaken in de Staatscourant gepubliceerd. De lijst is gebaseerd op publicaties van RAVON, IMARES en ANEMOON & Ecosub. De bescherming wordt van kracht per 1 januari 2016.[1]

Op de nieuwe rode lijst zijn achttien soorten niet meer opgenomen omdat ze in mindere mate bedreigd zijn (in tabel aangeduid als nvt):

Daar tegenover zijn vijfentwintig nieuwe soorten opgenomen waarvan de mate van bedreiging is toegenomen:

Verder is van tien soorten de mate van bedreiging aangepast (zie de tabel).

Er worden op de Rode Lijst Vissen zes categorieën onderscheiden (van de acht uit de Nederlandse systematiek voor rode lijsten):

  • verdwenen uit Nederland
  • in het wild verdwenen uit Nederland
  • ernstig bedreigd
  • bedreigd
  • kwetsbaar
  • gevoelig
Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Status 2004 Status 2015
Adderzeenaald Entelurus aequoreus bedreigd nvt
Alver Alburnus alburnus nvt kwetsbaar
Ansjovis Engraulis encrasicolus gevoelig nvt
Barbeel Barbus barbus bedreigd kwetsbaar
Beekdonderpad Cottus rhenanus nvt gevoelig
Beekforel Salmo trutta ssp. fario verdwenen bedreigd
Beekprik Lampetra planeri bedreigd bedreigd
Bittervoorn 'Rhodeus sericeus ssp. amarus kwetsbaar nvt
Botervis Pholis gunnellus kwetsbaar nvt
Doornhaai Squalus acanthias nvt ernstig bedreigd
Driedradige meun Gaidropsarus vulgaris kwetsbaar nvt
Dwergbolk Trisopterus minutus nvt gevoelig
Dwergbot Phrynorhombus norvegicus nvt gevoelig
Elrits Phoxinus phoxinus bedreigd gevoelig
Fint Alosa fallax verdwenen verdwenen
Geep Belone belone nvt bedreigd
Gestippelde alver Alburnoides bipunctatus gevoelig kwetsbaar
Gevlekte gladde haai Mustelus asterias gevoelig nvt
Gevlekte griet Zeugopterus punctatus gevoelig nvt
Gevlekte rog Raja montagui nvt ernstig bedreigd
Glasgrondel Aphia minuta ernstig bedreigd nvt
Grote koornaarvis Atherina presbyter bedreigd nvt
Grote modderkruiper Misgurnus fossilis kwetsbaar kwetsbaar
Grote pieterman Trachinus draco bedreigd ernstig bedreigd
Horsmakreel Trachurus trachurus nvt kwetsbaar
Houting Coregonus oxyrinchus nvt gevoelig
Kabeljauw Gadus morhua nvt gevoelig
Kleine koornaarvis Atherina boyeri nvt gevoelig
Kleine slakdolf Liparis montagui gevoelig nvt
Kopvoorn Squalius cephalus kwetsbaar kwetsbaar
Kortsnuitzeepaardje Hippocampus hippocampus nvt gevoelig
Kroeskarper Carassius carassius kwetsbaar kwetsbaar
Kwabaal Lota lota bedreigd ernstig bedreigd
Makreel Scomber scombrus nvt kwetsbaar
Pijlstaartrog Dasyatis pastinaca ernstig bedreigd nvt
Puitaal Zoarces viviparus nvt kwetsbaar
Rivierdonderpad Cottus perifretum nvt kwetsbaar
Rivierprik Lampetra fluviatilis nvt gevoelig
Ruwe haai Galeorhinus galeus kwetsbaar nvt
Serpeling Leuciscus leuciscus kwetsbaar kwetsbaar
Slakdolf Liparis liparis nvt kwetsbaar
Sneep Chondrostoma nasus bedreigd kwetsbaar
Spiering Osmerus eperlanus nvt kwetsbaar
Steenslijmvis Lipophrys pholis nvt gevoelig
Stekelrog Raja clavata kwetsbaar bedreigd
Steur Acipenser sturio verdwenen nvt
Tongschar Microstomus kitt nvt gevoelig
Trompetterzeenaald Syngnathus typhle verdwenen verdwenen
Vetje Leucaspius delineatus kwetsbaar nvt
Vlagzalm Thymallus thymallus verdwenen nvt
Vleet Dipturus batis nvt verdwenen
Vorskwab Raniceps raninus gevoelig bedreigd
Wijting Merlangius merlangus nvt gevoelig
Winde Leuciscus idus gevoelig nvt
Zeepaardje Hippocampus ramulosus in het wild verdwenen nvt
Zeeprik Petromyzon marinus nvt gevoelig
Zeestekelbaars Spinachia spinachia ernstig bedreigd verdwenen
Zuignapvis Diplecogaster bimaculata nvt gevoelig
Zwarte grondel Gobius niger gevoelig nvt
Zwartooglipvis Symphodus melops nvt gevoelig