Lamrim


Boeddhisme
Concepten
Geschiedenis
Stromingen
Geschriften
Tempels
Devotie
Per land
Termen
Van A tot Z

Lamrim (Tibetaans: lam "pad", rim "stadia") is een genre van bondige samenvattingen van de boeddhistische weg naar verlossing, zoals die in het Tibetaans boeddhisme gebruikt worden. De basis voor dit genre is "Een lamp voor het pad naar de verlichting" van Atisha, maar is ook door andere Tibetaanse leraren beschreven. De Lamrim traditie vormt vooral binnen de gelug- en de kagyütradities van het Tibetaans boeddhisme de basis voor het onderricht.

Atisha bewerken

Atisha herintroduceerde het boeddhisme in de 11e eeuw in Tibet. Hij was de stichter van de kadampa-school in Tibet. Deze school vormde de basis voor de Gelukpa-school, die in de 14e eeuw werd gesticht door Tsongkhapa. De Dalai Lama hoort ook tot deze school^[1].

Een lamp voor het pad naar de verlichting bewerken

Deze tekst behandelt de volgende thema's^[2]:

1. Inleiding
2-5. Niveaus van motivatie
6. Bevrijdingsgeest
7-9. Eerbied betuigen & toevlucht nemen
10-18 Verlichtingsgeest
19-21 Pratimoksha-geloften
22-23 Bodhisattva-geloften
34-37 Buitenzintuigelijke vermogens
38-40 Samatha
41-59 Inzicht in de leegte
60-67 Vajra
68 Afsluiting

Latere teksten bewerken

De oorspronkelijke tekst van Atisha is uitgebreid uitgewerkt én samengevat door latere Tibetaanse meesters. Tsongkhapa schreef de uitgebreide "Lamrim Chenmo", maar ook de korte "lam gyi gtso bo rnam gsum" (De drie hoofdzaken van het pad). Gampopa schreef het "Juwelen ornament van de verlichting".

Drie hoofdzaken van het pad bewerken

Deze bondige tekst van Tsongkhapa behandelt de volgende thema's^[1]:

1-2 Inleiding
3-6 Bevrijdingsgeest
7-9 Verlichtingsgeest
10-14 Inzicht in leegte
15 Afsluiting

Vergelijkbare literatuur bewerken

Een voorloper van het Lamrim-genre is de 8e-eeuwse Bodhicharyavatara, een Madhyamaka-tekst^[3] geschreven door Shantideva, dat ook een overzicht geeft van de boeddhistische weg naar ontwaken. Het is een beschrijving van de training van de bodhisattva, aan de hand van de altruïstische verlichtingsgeest van de bodhisattva en de vervolmaking van de zes paramitas^[3]:

H1-4 Verlichtingsgedachte
H5 Helder bewustzijn
H6 Verdraagzaamheid
H7 Geestkracht
H8 Meditatie
H9 Wijsheid
H10 Afsluiting

Zie ook bewerken

Verlichting

Boeken bewerken

Lam Rim - Boeddha’s weg naar de Verlichting door Geshe Konchog Lhündrup, ISBN 90-71886-25-5
Een Lamp voor het Pad naar de Verlichting Atisha & Tsenshap Serkong Rinpochee, ISBN 90-71886-08-5

Externe links bewerken

Referenties bewerken

↑ ^a ^b Lama Tsong Khapa (2003), Drie hoofdzaken van het pad. met een uitleg van Geshe Sonam Gyaltsen. Emst: Uitgeverij Maytreya
↑ Atisha (1996), Een Lamp voor het pad naar de Verlichting. Met commentaar door Tsenshap Serkong Rinpoche. Emst: Uitgeverij Maitreya
↑ ^a ^b Santideva (1980), De weg tot inzicht. Bodhicaryavatara. Vertaald uit het Sanskriet en ingeleid door Ria Kloppenborg. Amsterdam: Meulenhoff

[Geshe-1] Lama Tsong Khapa (2003), Drie hoofdzaken van het pad. met een uitleg van Geshe Sonam Gyaltsen. Emst: Uitgeverij Maytreya

[Tsenshap-2] Atisha (1996), Een Lamp voor het pad naar de Verlichting. Met commentaar door Tsenshap Serkong Rinpoche. Emst: Uitgeverij Maitreya

[Kloppenborg-3] Santideva (1980), De weg tot inzicht. Bodhicaryavatara. Vertaald uit het Sanskriet en ingeleid door Ria Kloppenborg. Amsterdam: Meulenhoff

[1]

[2]

[3]