Jufferswaard

natuurgebied in Nederland

De Jufferswaard is een natuurgebied van 31 hectare in de gemeente Renkum. Het ligt in de uiterwaard langs de Nederrijn, tussen het fabrieksterrein van papierfabriek Parenco en de Rijnbrug bij Heteren.

Jufferswaard
Natuurgebied
Jufferswaard (Gelderland)
Jufferswaard
Situering
Land Nederland
Coördinaten 51° 58′ NB, 5° 45′ OL
Informatie
Oppervlakte 0,31 km²
Beheer Staatsbosbeheer
Foto's
Jufferswaard met schoorsteen voormalige steenfabriek

Geschiedenis bewerken

De naam Jufferswaard stamt uit de Franse tijd. 'Juf' en 'juffer' komen van het Franse 'juif' (Jood). Er was een kleine Joodse gemeenschap op de plaats waar nu de brug naar Heteren begint; zij waren actief in de kleinschalige keramische industrie en gebruikten de hier beschikbare komklei die van goede kwaliteit was. Vanaf 1875 herbergde het gebied een steenfabriek met een veldoven en later een ringoven. In 1944 werden de bedrijfsgebouwen bij oorlogshandelingen zwaar beschadigd. Ze zijn daarna niet weer opgebouwd. De door de natuur overwoekerde ruïnes zijn nog duidelijk aanwezig, ook zijn er nog overblijfselen van een spoorbaantje dat door de fabriek was aangelegd voor het vervoer van klei en kolen.

Beschrijving bewerken

Het gebied is in beheer bij Staatsbosbeheer. Het is de plaats waar de Heelsumsche Beek in de Nederrijn uitmondt, tussen tichelgaten met een weelderige begroeiing. Het vaak moerassige terrein wordt omringd door uitlopers van de Veluwe. De grote verscheidenheid aan habitats in een relatief klein gebied weerspiegelt zich in een grote soortenrijkdom van planten, insecten en vogels. De ruïne van de steenfabriek is een door vleermuizen veelgebruikt onderkomen.

Zwarte zwaan, lepelaar en ijsvogel worden geregeld waargenomen. Ook de bever voelt zich er thuis. Door middel van gerichte beheermaatregelen is getracht de waterkwaliteit in het gebied te verbeteren. In 2015 werd de meanderende beek met duizend meter verlengd en voorzien van geschikte paaiplaatsen voor onder andere winde en rivierprik. Er kwam een andere uitmonding in de rivier met een nieuw vistrap.

Voor wandelaars is de Jufferswaard toegankelijk over de zomerkade. Aan de rivier bevinden zich enkele zandstrandjes.

Referenties bewerken

  • F. Boorman, Nederzettingsgeschiedenis van de Zuid-West Veluwe 1490-1880. 1999, Nijmegen, SUN.